काठमाडौं– काठमाडौंको दशरथ रंगशाला अगाडिको स्पोर्टस् ल्याब बुधबार निकै सुनसान देखियो। विश्वकप फुटबल नजिकिँदै गर्दा यतिबेला यहाँ जर्सी किन्नेको भीड हुनुपर्ने हो। आगामी मंसिर ४ (नोभेम्बर २०) देखि विश्वकप सुरु हुँदैछ ।
अघिल्ला विश्वकपमा महिनौंअ घिदेखि आफूले समर्थन गर्ने देशको र मनपर्ने खेलाडीको जर्सी किन्नेको भीड लाग्ने गर्थ्यो। तर यसपाली विश्वकप सुरु हुन मात्र मात्र ८ दिन बाँकी हुुँदा पनि खासै जर्सी नबिकेको व्यापारीहरू गुनासो गर्छन्। योपटक जाडो मौसममा विश्वकप परेकाले जर्सी व्यापारमा गिरावट आएको स्पोर्टस् ल्याबका व्यापारी राज शाही बताउँछन्।
‘पहिला गर्मी मौसम (जुन–जुलाई)मा विश्वकप पर्थ्यो। जर्सीले शीतलतासमेत प्रदान गर्ने हुँदा बच्चादेखि वृद्धसम्मले जर्सी किनेर लगाउँथे। अहिले जाडोका कारण असली फ्यानले मात्र लगाउने भए,’ उनी भन्छन्।
अघिल्लो अर्थात् सन् २०१८ मा रुसमा भएको विश्वकपमा शाहीले आफ्नो पसलका तीनवटा शाखाका लागि १५ हजार जर्सी मगाएका थिए। एउटा शाखाबाट पाँच हजार थान बिक्रीमा राखेका थिए। ती जर्सीले पनि नपुगेर ग्राहक खाली हात फर्काउनु परेको थियो। अहिले तीनवटा ब्रान्चका लागि उनले १२ देशका ४ हजार ५ सय थान जर्सी मगाएका छन्। तर, बिक्री भएका छैनन्।
‘पहिला यो पसलका लागि मात्र ५ हजार थान जर्सी मगाएको थिएँ। अहिले १ हजार ५ सय मात्र मगाएको छु। तरपनि, कसरी बेचिसक्नु भनेर तनाब हुने अवस्था छ। पहिला एउटा शाखाका बिक्री गर्न भ्याइ–नभ्याइ हुन्थ्यो। अहिले तीनवटै शाखाको जोड्दा पनि दिनमा १०० थान बिक्री हुन मुश्किल छ’, उनले भने।
छेउकै अर्को बागमती स्पोर्टस् नामक उस्तै पसल छ। त्यहाँ पनि उस्तै अवस्था छ। जर्सी किन्ने ग्राहकको कुनै चहलपहल छैन। विश्वकप नजिकिइसक्दा पनि जर्सी सामान्य अवस्थामा जस्तै फाट्टफुट्ट बिक्री हुने गरेको त्यहाँका व्यापारी सरद धिताल बताउँछन्।
‘पहिलेका विश्वकपमा जस्तो अहिले व्यापार छैन। पहिला गर्मी सिजनमा विश्वकप पर्ने हुँदा फ्यानले एक महिनाअघिदेखि जर्सी लगाएर हिँड्थे। योपटक चिसो सिजनमा विश्वकप परेकाले पहिलाको तुलनामा अहिले कमै मात्रामा बिक्री छ’, उनले भने।
धितालले अघिल्लो पटकको विश्वकपमा निकै राम्रो व्यापार भएको बताए। एकै दिनमा ३ सय थानसम्म बिक्री गर्थे उनी। अहिले जाडो सिजन परेकाले पहिलाको तुलनामा व्यापार एकदमै कम भएको उनी बताउँछन्।
‘विश्वकप इन्डोरभित्र बसेर हेर्ने हो। यसर्थ, जाडो मौसम भएकाले जर्सी नै लगाएर बाहिर हिँड्ने भन्ने चाँहि नहोला। यद्यपि, ठूला फ्यानहरूले त किन्ने नै भए। त्यसमाथि अहिले टिकटकको जमाना छ। जर्सी लगाएर टिकटक भिडियो बनाउनकै लागि भएपनि लगाउलान्। तर, यत्तिले मात्रै जर्सीको बिक्री सन्तुलनमा आउने अवस्था छैन,’ उनले भने।
स्काइफिट्स ब्राण्डस् नेपालका सञ्चालक मनोज श्रेष्ठ पनि जाडो मौसमका कारण यसपाली खासै जर्सी बिक्री नभएकाले बताउँछन्। उनी विगत २३ वर्षदेखि यसै ठाउँ (त्रिपुरेश्वर)मा खेलकुदमा पोसाक तथा सामग्री बिक्री गर्दै आएका छन्। जर्सी पहिलेका विश्वकपको तुलनामा अहिले ज्यादै थोरै बिक्री भइरहेको उनले पनि गुनासो गरे।
‘पहिला विश्वकप गर्मी समयमा हुन्थ्यो। फ्यानहरुले त विश्वकप सुरु हुनुभन्दा दुई महिना अघिदेखि किनेर लाउँथे। अहिले जाडो मौसममा पर्याे। यो विश्वकपमा जर्शी बेचेर खाउँला भन्नु पर्दैन। अलिअलि समान्य अवस्थामा जस्तो फाट्टफुट्ट गइराको छ। पछि सुरुभएपछि किनेर लाउँछु भनेर बसेका छन् कि!’, उनले भने।
सुन्धाराको चाइना टाउनमा पनि विगतका विश्वकपमा जर्सी किन्ने ग्राहकको भीड लाग्ने ठाउँ हो। अहिले त्यहाँ जर्सी किन्नेको खासै चहलपहल छैन। विश्वकप नजिकिँदा पनि जर्सी खासै बिक्री नभएको सवर्णेश्वर स्पोर्टस्का सञ्चालक आशिष सापकोटा बताउँछन्।
‘अघिल्लो पटकका विश्वकपमा एक–डेढ महिनाअघिदेखि नै ल्याएर जर्सी बिक्री गरिन्थ्यो। दुई जनाले जर्सी देखाउने र एक जनाले पैसामात्र लिने काम गर्नुपथ्र्यो,’ उनी भन्छन्, ‘अहिले दिनको १० –१५ थानमात्रै बिक्री हुन्छ । मुख्य, कारण जाडोमा विश्वकप हुनु नै हो।’
यस्तै, चुनाव र विश्वकप एकैपटक आएकाले पनि जर्सी बिक्रीमा असर परेको हुनसक्ने सापकोटा बताउँछन्।
‘यतिबेला चुनावको मौसम छ। अधिकांश मानिस कुनै न कुनै पार्टीमा आबद्ध होलान्। उनीहरू चुनाव प्रचारमा लागेर पनि होला। अहिले जर्सीको खासै व्यापार छैन,’ उनले थपे।
सापकोटाले विगत २० वर्षदेखि त्यहाँ खेलकुदका कपडा, जुत्ता र सामग्री बिक्री गर्दै आएका छन्। योपटकसहित उनले पाँचवटा विश्वकपमा जर्सी बिक्री गरिसके। अघिल्ला विश्वकपमा अहिलेको तुलनामा धेरै नै जर्सी बिक्री गरेको उनी सम्झिन्छन्।
‘पहिले विश्वकपभरी ४–५ हजार जर्सी बिक्री हुन्थ्यो। अहिले त पहिलाको आधा पनि नबिक्लाजस्तो छ,’ उनले भने।
भृकुटीमण्डपका व्यापारी लालबहादुर पाण्डे विगत ३१ वर्षदेखि कपडा पसल गर्दै आएका छन्। उनले अहिलेसम्म ६ वटा विश्वकपमा जर्सी बिक्री गरिसके। यो वर्ष सातौँ पटक हो। पहिलेका विश्वकपमा उनले ल्याएकामध्ये ९० प्रतिशत बिक्री गर्थे। अहिले जाडोमा विश्वकप परेकाले नबिक्ने डरका कारण धेरै जर्सी नमगाएकोे उनी बताउँछन्।
भृकुटीमण्डपकै अर्का व्यापारी भोजराज भारती पनि यसपाली जर्सी खासै बिक्री नभएको बताउँछन्।
‘अहिले पलिाको जस्तो व्यापार भएको छैन। पहिला पो गर्मी समयमा विश्वकप आउँथ्यो। आफ्नो टोलीका समर्थन गर्ने कुरा आफ्नो ठाउँमा छ, शीतल हुने भएकाले पन जर्सी लगाउने गर्थे,’ उनी भन्छन्, ‘अब काठमाडौंमा चिसो छ। ज्याकेट लगार हिँड्नुपर्छ। अनि, जर्सी लगाएर हिड्ने कुरा त भएन नि! यसका बीच पनि विश्वकप सुरु भएपछि कसै–कसैले त लगाउलान्।’
जाडो मौसम भएकाले भारतीले अघिल्लो विश्वकपको तुलनामा कम मात्रामा जर्सी बिक्रीमा राखेका छन्। बिक्री नभए पनि योपटक जर्सी बाहिरबाट बढी पठाइदिएको उनी बताउँछन्।
‘योपटक जर्सी अघिल्लो वर्षभन्दा १० देखि १५ प्रतिशत बढी आएको छ। अघिल्ला विश्वकपहरूमा ९० देखि शतप्रतिशत जर्सी बिक्री हुन्थे अहिले विश्वकपभरी २० –३० प्रतिशत विक्रि हुन्छ की, उनले भने।’
कसको माग बढी?
नेपालमा ब्राजिल र अर्जेन्टिनाका बढी समर्थक छन्। यसर्थ, अघिल्ला विश्वकपहरू यी दुई देशका जर्सी बढी बिक्री हुनेगरेको व्यापारीहरू बताउँछन्। यद्यपि, योपटक भने अवस्था उस्तै नभएको उनीहरू बताउँछन्।
योपटक पहिलेको तुलनामा एकदमै कम जर्सी बिक्री भइरहेको छ । तर, सन्तुलनमा बिक्री भइरहेको स्पोर्टस् ल्याबका व्यापारी शाही बताउँछन्। ‘पहिले ब्राजिल र अर्जेन्टिनाको बढी बिक्री हुन्थ्यो। अहिले यी दुई देशको तुलनामा पोर्चुगल, इंग्ल्याण्ड, जर्मनी र फ्रान्सको पनि उत्तिकै गइरहेको छ’, उनी भन्छन्।
पहिले अर्जेन्टिनाका लियोनल मेसी र पोर्चुगलका क्रिस्टियानो रोनाल्डोका जर्सीको माग अत्याधिक हुने गरेको तर योपटक त्यस्तो अवस्था नभएको शाही बताउँछन्।
‘अघिल्लो विश्वकपहरूमा मेसी र रोनाल्डोका जर्सी यति बिक्री हुन्थ्यो कि, ल्याएकोले पनि नपुग्ने अवस्था आउँथ्यो। अहिले सबै बराबर गइराछ,’ उनले भने।
अहिले मेसी, रोनाल्डोजस्ता विश्वचर्चित खेलाडीहरूका जर्सीसमेत ल्याएजति बिक्री हुन नसकेको व्यापारीहरू बताउँछन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।