काठमाडौं– वर्षेनी विभिन्न सामग्रीमा भइरहेको मूल्य वृद्धिका बीच मानिसको दैनिक जीवनसँग प्रत्यक्ष रुपमा जोडिने भान्सा पनि उत्तिकै महँगिएको छ। पछिल्ला वर्षहरुको तुलनामा चालु आर्थिक वर्षको पहिलो महिनामा दैनिक जीवनयापनका लागि भान्सामा आवश्यक पर्ने मुख्य खाद्यान्नका वस्तुहरुको मूल्य आकासिएको हो।
टेकु बस्ने सरिता दुलाल विगतमा भन्दा अहिले तरकारीको मूल्य निकै बढेको बताउँछिन्। उनी भन्छिन्, ‘पहिले हप्ता एकपटक तरकारी लिन जाँदा हजारदेखि पन्ध्रसय खर्च हुन्थ्यो। अहिले त त्यो पैसाले केही पनि आउँदैन।’
सरिता पछिल्ला केही महिना यता तरकारीको मूल्यमा निकै महँगी देखेको बताउँछिन्। साप्ताहिक रुपमा कालिमाटी तरकारी बजार गएर किनमेल गर्ने उनी हाल बढिरहेको मूल्यले भान्सालाई निकै महंगो बनाएको जिकिर गर्छिन्।
सरिताले भनेजस्तै गत वर्ष साउन १६ सँगको मूल्यको तुलनामा हाल कालिमाटी तरकारी बजारमा पाइने तरकारीजन्य सामग्रीको मूल्य उकालो लागेको छ। अधिकांश तरकारीहरुको मूल्य उकालो लागेको कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजारको मूल्य सूचीले देखाउँछ।
गत वर्ष साउन महिनामा ३५० रुपैयाँ प्रतिकिलोमा पाइएको कुरिलोको मूल्य हाल ११४ प्रतिशतले बढेको छ। कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजारको मूल्य सूचीकाअनुसार हाल प्रतिकिलो कुरिलोको मूल्य ७५० रुपैयाँ पुगेको छ। त्यस्तै, बन्दादेखि गोलभोडासम्मका सब्जीहरुमा पनि निकै धेरै मात्रामा मूल्यवृद्धि भएको छ।
महँगिएको भान्साः बन्दादेखि सागसम्मको बढ्यो मूल्य
काठमाडौं महानगरपालिकाका प्रमुख क्षेत्रहरुमा जाने तरकारी तथा फलफूल कालिमाटी तरकारी तथा फलफूल बजारमार्फत् नै पुग्ने गर्दछ। खुद्रा तथा थोक दुवै मूल्यमा कारोबार हुने यो बजारबाट अन्य क्षेत्रमा पुग्दा यहाँ रहेकोभन्दा पनि थप मूल्य उपभोक्ताले तिर्नुपर्ने हुन्छ।
हाल कालिमाटी तरकारी बजारमा रहेको मूल्यसूची हेर्दा बन्दादेखि तोरीको सागजस्ता आधारभूत खाद्यान्नका सामग्रीमा निकै मूल्य वृद्धि भएको छ।
गत वर्ष यहि समयमा २८ रुपैयाँ प्रतिकिलो बिक्री भइरहेको बन्दा (लोकल)को हालको मूल्य ५० रुपैयाँ प्रतिकिलो रहेको छ।
त्यस्तै, गत वर्ष यहि समयमा ५२.५० रुपैयाँ प्रतिकिलो बिक्री भइरहेको तोरीको सागमा पनि ७.९४ प्रतिशतले मूल्य वृद्धि भएको छ। हाल सागको मूल्य ५६.६७ रुपैयाँ रहेको छ। त्यस्तै, हरियो खुर्सानीमा ६४.४४ प्रतिशत, हरियो खुर्सानी (माछे)मा ३२.३५ प्रतिशत, रायो सागमा ३९.४० प्रतिशत, अदुवामा २९.७४ प्रतिशत, सुकेको छ्यापीमा ७७.४२ प्रतिशत, तितो करेलामा ६४.७१ प्रतिशत मूल्य वृद्धि भएको छ। त्यस्तै, लाम्चो भान्टामा १.८२ प्रतिशत, सेलरीमा ५.४५ प्रतिशत, सुकेको नेपाली लसुनमा १७.२४ प्रतिशत, कन्य च्याउमा २१.१४ प्रतिशत, मूल्य वृद्धि भएको छ।
गत वर्ष प्रतिकेजी ११० रुपैयाँमा पाइएको रातो बन्दाको मूल्य यो वर्ष दोब्बरभन्दा धेरैले बढेको छ। हाल २३५ प्रति किलो मूल्य रहेको रातो बन्दाको मूल्य गत वर्ष साउन १६ गतेको तुलनामा ११३.६४ प्रशितले बढेको छ। त्यसतै, चिचिण्डो पनि गत वर्ष २३.३३ रुपैयाँ प्रति किलो पाइरहेकोमा हाल २५ रुपैयाँ प्रतिकिलो पुगेको छ।
यता चुकुन्दर, गाँगरजस्ता खाद्यान्न सामग्रीको मूल्यमा पनि निकै चढाव भएको छ। चुकुन्दरमा ८० प्रतिशत मूल्य वृद्धिसहित गत वर्ष ७५ रुपैयाँ प्रतिकिलो बिक्री भइरहेकोमा हाल १३५ रुपैयाँ प्रति किलो मूल्य पुगेको छ। त्यस्तै, लोकल गाँजरको मूल्यमा पनि ४०.३३ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। गत वर्ष १०३ रुपैयाँ प्रतिकिलो रहेको गाँजरको मूल्य हाल १४५ रुपैयाँ प्रतिकिलो पुगेको छ।
महँगीको बिरोधमा एमालेः गठबन्धनको सरकार आएपछि मूल्य बढेको हो?
सोमबार प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा एमालेले देशमा महंगी र भ्रष्टाचार बढेको भन्दै सडकमार्फत् आवाज उठाएको छ। बसन्तपुरबाट सुरु भएको प्रदर्शनमार्फत एमालेले गठबन्धन नेतृत्वको सरकारले भ्रष्टाचार गरेको र महंगी पनि निकै मौलाएको भन्दै बिरोध गरेको छ। एमालेका महासचिव शंकर पोखरेलले गठबन्धन सरकारले जनतालाई महंगी र भ्रष्टाचार मात्रै दिएको बताएका थिए।
‘यो सरकारले मूल्य वृद्धि बढाएको छ। जनताको जीवन कष्टकर बनाएको छ। यो सरकारको गलत नीतिका कारण मुलुक आर्थिक संकटमा गएको छ’, पोखरेलले भने, ‘भ्रष्टाचार र महँगी बढाउने यो सरकारलाई हामीले परास्त गर्नु पर्छ। जनता सडकमा आउन जरुरी छ।’
त्यस्तै, केही साताअघि मात्रै एमालेकै उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवालीले पनि दुई थोक तरकारी खानै नसक्ने गरि महँगी भएको बताएका थिए। गठबन्धन सरकार सत्तामा आएपछि अत्यधिक महँगी बढेको उनको भनाइ थियो।
तर, तथ्यांकले भने गत वर्ष असार २८ मा गठबन्धनको नेतृत्वमा शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री भएयता प्रमुख तरकारीमा महँगी तुलनात्मक रुपमा कम देखिएको छ।
गत वर्ष साउन १६ मा कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजारमा रहेका तरकारी तथा फलफूलको मूल्यसँग हालको मूल्यको तुलनात्मक विश्लेषण गर्दा २७ वटा वस्तुको मूल्यमा वृद्धि देखिएको छ। त्यस्तै, ३ प्रकारका तरकारी तथा फलफूलको मूल्य स्थिर रहेको छ। बाँकी रहेका ४६ प्रकारका तरकारीको मूल्यमा भने गत वर्षको तुलनामा हालको मूल्य कम देखिएको छ।
मूल्य नबढेका तरकारीहरुमा पिंडालु, हाइब्रिड सेतो मुला, हरियो धनिया र लोकल सेतो मुला रहेका छन्। गत वर्षकै मूल्यमा हाल यी तरकारीहरु कालिमाटी तरकारी तथा फलफूल बजारबाट बिक्री भइरहेका छन्।
हाल लोकल सेतो मुलाको मूल्य १७.५० रुपैयाँ प्रतिकिलो, हरियो धनिया १७५ रुपैयाँ प्रतिकिलो, हाइब्रिड सेतो मुला २७.५० रुपैयाँ प्रतिकिलो र पिंडालु ५५ रुपैयाँ प्रतिकिलोमा बिक्री भइरहेको छ।
बाँकी रहेका घिउ सिमी, नासपाती, भटमास कोशा, काउली, हरियो फर्सी, काक्रो, अनारलगायतका ४६ वटा फलफूल तथा तरकारीको मूल्य भने गत वर्ष गठबन्धनको सरकारले बनेपछिको तुलनामा हाल कम देखिएको छ।
सरकारले महंगी र भ्रष्टाचार मात्रै दिएको दाबी गर्दै बिरोधमा उत्रिएको नेकपा एमालेको पालाको मूल्य भने गठबन्धनको सरकार आएपछि हाल रहेको मूल्यभन्दा धेरै थियो।
गत वर्ष असार १७ गते कालीमाटी तरकारी तथा फलफूल बजारमा बिक्री भएका तरकारीसँग हालको मूल्य (साउन १६)को तुलना गर्दा गत वर्ष र हाल बजारमा रहेका ७० मध्ये ८ फलफूल तथा तरकारीको मूल्य उस्तै रहेको छ। नेकपा एमालेको सरकार हुँदाको तुलनामा हाल ४७ वटा तरकारीको मूल्यमा कमी आएको छ भने २५ प्रकारका तरकारीको मूल्यमा वृद्धि भएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।