काठमाडौं– चालू आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमासदेखि बैंकिङ क्षेत्रमा देखिएको तरलता अभावको समस्या आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्ममा पनि यथावत नै देखिएको छ। नेपाल बैंकर संघका कार्यकारी अधिकृत अनिल शर्मा यो समस्या आगामी आर्थिक वर्षमा पनि समाधान हुन नसक्ने बताउँछन्।
पछिल्लो समय बैकिङ क्षेत्रमा देखिएको तरलताको समस्या चर्चामा नआए पनि सुधार भइनसकेको उनको भनाइ छ। उनले भने, ‘एउटै कुरा गर्दा–गर्दा पुरानो भएर होला कि, अहिले तरलता अभावको कुरै उठ्दैन। तर, समस्या यथावत नै छ।’
उनका अनुसार असार मसान्तसम्म केही सहज हुने देखिए पनि अर्को वर्ष फेरि उही समस्या दोहोरिने देखिन्छ। मौद्रिक नीतिमार्फत् केही सुधार गर्न सके तरलता अभावको समस्या केही हदसम्म समाधान हुने उनको भनाइ छ।
यस्तै, नेपाल लघुवित्त बैंकर्स संघका अध्यक्ष तथा लक्ष्मी लघुवित्त वित्तीय संस्थाका कार्यकारी अधिकृत प्रकाशराज शर्माका अनुसार लघुवित्त क्षेत्र अहिले ऋण दिनै नसक्ने अवस्थामा पुगेको छ।
तरलता अभावका कारण लघुवित्त क्षेत्र गम्भीर समस्यामा परेको र कर्जा दिन नसक्ने अवस्था आइपरेको उनको भनाइ छ। ‘तरलता अथावकै कारण बजारमा माग भएजति पैसा आपूर्ति भएको छैन। यस्तो अवस्थामा उद्योगी व्यवसायीले व्यवसाय गर्न तथा उद्योगमा लगानी गर्न पर्याप्त पैसा पाउँदैनन्। जस कारण बैंक तथा वित्तीय संस्थाले दिने ऋणको ब्याजदर बढ्ने देखिन्छ।’
देशको वर्तमान आर्थिक अवस्था
नेपाल राष्ट्र बैंकको तथ्यांक अनुसार वार्षिक बिन्दुगत आधारमा उपभोक्ता मूल्य सूचकांकमा आधारित मुद्रास्फीति ७.८७ प्रतिशत रहेको छ। यसैगरी चालू आवको दश महिनामा आयात २८.० प्रतिशतले, निर्यात ५९.८ प्रतिशतले र कूल वस्तु व्यापार घाटा २४.९ प्रतिशतले बढेको छ।
राष्ट्र बैंकका अनुसार गत आर्थिक वर्षको सोही अवधिको भन्दा विप्रेषण आप्रवाह नेपाली रुपैयाँमा ०.२ प्रतिशतले बढेको र अमेरिकी डलरमा १.६ प्रतिशतले घटेको छ। यसैगरी चालू आवको १० महिनाको सोधान्तर स्थिति दुई खर्ब ८८ अर्ब ५० करोडले घाटामा रहेको छ।
कूल विदेशी विनिमय सञ्चिती ९ अर्ब २८ करोड अमेरिकी डलर रहेको छ। संघीय सरकारको खर्च ९०८ अर्ब ८६ करोड र राजस्व परिचालन ८६५ अर्ब ७० करोड रहेको छ। विस्तृत मुद्राप्रदाय ३.८ प्रतिशतले बढेको छ।
वार्षिक विन्दुगत आधारमा यस्तो मुद्राप्रदाय ९.६ प्रतिशतले बढेको छ। यसैगरी, बैंक तथा वित्तीय संस्थाको निक्षेप संकलन ५.० प्रतिशतले बढेको छ र निजी क्षेत्रमा प्रवाहित कर्जा १३.४ प्रतिशतले बढेको छ। वार्षिक बिन्दुगत आधारमा निक्षेपको वृद्धिदर ११.५ प्रतिशत र निजी क्षेत्रमा प्रवाहित कर्जाको वृद्धिदर १६.६ प्रतिशत रहेको राष्ट्र बैंकले जानकारी दिएको छ।
कर्जा निक्षेप अनुपात
नेपाल राष्ट्र बैंकले चालू आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमार्फत् बैंकहरूको कर्जा तथा श्रोत परिचालन अनुपात खारेज गरेर सिडी रेसियो (कर्जा निक्षेप अनुपात) कायम गरेको छ।
मौद्रिक नीतिमार्फत् नेपाल राष्ट्र बैंकले बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई सिडी रेसियो चालू आवको अन्त्य (असार मसान्त)सम्म ९० प्रतिशत कायम गर्न निर्देशन दिएको छ। हाल समग्र बैकिङ क्षेत्रको यस्तो रेसियो ८९.९८ प्रतिशत रहेको राष्ट्र बैंकले जानकारी दिएको छ।
समग्र बैकिङ क्षेत्रको सिडी रेसियो ९० प्रतिशतभन्दा तल आएको भए पनि बैंक अनुसार भने सोमबारसम्म १७ वाणिज्य बैंकको सिडी रेसियो ९० प्रतिशतभन्दा माथि रहेको नेपाल राष्ट्रका सह प्रवक्ता नारायणप्रसाद पोखरेलले बताएका छन्। आगामी आर्थिक वर्षभित्र बैंक तथा वित्तीय संस्थाले यस्तो रेसियो ९० प्रतिशत भित्र राखिसक्नुपर्ने पोखरेल बताउँछन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1766919412.png)
-1764146706.png)
-1766648928.png)
