• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
  • गोपनीयता नीति
  • प्रयोगका सर्त
मंगलबार, जेठ २०, २०८२ Tue, Jun 3, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
ब्लग
अँध्यारो कर्णाली, उज्यालो नेपाल!
64x64
गोविन्द देवकोटा बुधबार, जेठ २५, २०७९  ०७:१३
1140x725

काठमाडौं– ‘बिजुली अभावले बिरामीको उपचारमा दिनहुँ समस्या छ। कर्णालीका अरु ग्रामीण बस्तीको कुरै नगरौं!! उता चाहिँ बिजुली भारतमा बेच्ने रे। अपराधीहरूको नौटंकी, अब त धेरै नै भो।’

‘कर्णाली पनि नेपाल नै हो’ ह्यासट्यागसहित आइतबार बिहान सामाजिक सञ्जालमा कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानका उपकुलपति डा. मंगल रावलले लेखेका थिए। उनको यो आक्रोशले कर्णालीको स्वास्थ्यको दुरवस्थालाई देखाउँछ।

धेरै संघर्षपछि स्थापना भएको कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा ३०० शय्या छन्। दक्ष चिकित्सक र भरपर्दा उपकरण पनि छन्। तर, बिजुलीको राम्रो व्यवस्था छैन। इन्धनको मूल्य चुलिँदै जाँदा जेनेरेटरबाट २४ घण्टा नै बिजुलीको जोहो गर्न सम्भव छैन। राष्ट्रिय प्रसारण लाइन जोडिए पनि नियमित बिजुली आउँदैन। कतिबेला झ्याप्प जान्छ र आईसीयूमा उपचाररत बिरामीको प्राण संकटमा पर्छ ठेगान हुँदैन।

संघीय सरकार भने बिजुली भारत बेच्न सकेको खबर गर्वका साथ सुनाइरहेको छ। गएको बिहीबारदेखि त्रिशुली र देवीघाट आयोजनाबाट उत्पादित ३९ मेगावाट बिजुली भारत जान थालेको छ। शनिबार रातिदेखि कालिगण्डकी ‘ए’ बाट उत्पादित बिजुली पनि भारततर्फ निर्यात गरिएको छ। कालीगण्डकीको १४० मेगावाट, त्रिशूलीको २३.२ र देवीघाटको १४.५ मेगावाट विद्युत् भारत निर्यात भइरहेको छ।

नदीनालामा पानीको बहाव बढेर विद्युत्‌गृहहरू पूर्ण क्षमतामा चल्न थालेपछि आन्तरिक रूपमा खपत गरी बढी भएको बिजुली भारततर्फ निर्यात थालिएको बताइएको छ। कतिपयले यो कदमलाई प्राधिकरणका प्रमुख कुलमान घिसिङको उच्च सफलताका रूपमा चर्चा गरेका छन्। 

घाटामा गएको विद्युत् प्राधिकरणलाई अहिलेको बलियो अवस्थामा ल्याउन पक्कै पनि कुलमान घिसिङको महत्वपूर्ण योगदानलाई नकार्न सकिँदैन। तर, यो सफलताको हुँकार पिटिरहँदा सरकार र विद्युत् प्राधिकरणले कर्णालीलाई गरेको ‘सौतेनी व्यवहार’ कसले लेखिदिने? कसले बाेलिदिने? विद्युत् नभएकै कारण अस्पतालको भेन्टिलेटर र आईसीयूमा छट्पटाइरहेको बिरामीको चित्कार सायदै घिसिङको कानसम्म पुग्दो हो। न ‘उज्यालो अभियान’का नेतृत्वकर्ता जनार्दन शर्माकै कानमा पुग्छ।

करिब १८० मेगावाट विद्युत् निर्यात गरेर सफलताको हुंकार पिट्ने प्राधिकरणले आफ्नै देशभित्रका अध्याँरा बस्ती देख्न सक्दैन। कुलमानको पुनर्नियुक्तिका बेला माइतीघर मण्डलामा मात्रै होइन, कर्णालीका बस्तीमा पनि दीप प्रज्वलन भएको थियो। तर, भिन्नता यति थियो कि झल्झलाकार माइतीघर मण्डलामा महँगा मैनबत्ती बालेर जयजयकार भयो भने कर्णालीका दुर्गम बस्तीमा खानका लागि किनिएको महंगो तेल बालेर दीप प्रज्वलन भयो। त्यतिबेला आफ्ना बस्ती पनि उज्यालो हुने कर्णालीबासीको सपना थियो। 

अहिले बिजुली भारत निर्यातबारे चर्चा भइरहँदा दुर्गम बस्तीको अवस्थाबारे कसैले बोल्दैन। यदि, बोलियो भने थोरै मात्रामा देखिएको सफलता पनि त्यो अँध्यारोमा फिक्का हुँदो  हो सायद। कर्णालीको अँध्यारो न राज्यको प्राथमिकतामा पर्‍यो, न विद्युत् प्राधिकरण र कुलमान घिसिङको नै। 

मृत्युमार्गका नाममले परिचित कर्णाली राजमार्गका दायाँबायाँ अहिले पनि फलामे पोल ठिङ्ग उभिएका छन्। तार यत्रतत्र लत्रिएका छन्। पोल गाड्दै गर्दा त्यहाँका मानिसले उज्यालो सपना पालेका थिए। तर, लत्रिएका तार अहिले जेबालो (धराप) बन्न लागिसकेका छन्। 

कालिकोट र जुम्लाको सदरमुकामसम्म विद्युत्‌काे राष्ट्रिय प्रसारण लाइन जोडियो। त्यो दिन पनि कर्णालीबासीले दीप प्रज्ज्वलन गरे। सदरमुकामसम्म पुगेको बिजुली अब विस्तारै गाउँबस्तीतिर पनि आउँछ भन्ने आश थियो। तर, ग्रामीण बस्तीसम्म पुग्नु त कहाँ हो कहाँ, सदरमुकाममै पनि नियमित हुन सकेन। लोडसेडिङ सुरु भएपछि मुस्किलले हप्तामा एक दिन बिजुली आउँछ। राष्ट्रिय प्रसारणको पहुँच पुगेका बस्तीमा स्थानीयले हटाएका सोलार प्यानल फेरि खोज्नुपर्ने भएको छ। 

कर्णालीतिर जुवा खेल्दा अक्सर भनिने उखान छ, ‘आँखा झिमिक्क, माल गायब।’ जुहारीले नजर दायाँ–बायाँ गर्नेबित्तिकै प्रतिस्पर्धीले छक्काइहाल्ने विषयलाई यसरी उखान बनाइएको हो। अहिले यही उखान बिजुलीबत्तीमा लागू हुन थालेको छ। हावा लाग्यो कि बिजुली गायब। त्यसपछि एक सातासम्म आउँदैन। 

प्रकाश सपुतले ‘देश भन्नु त के रैछ र? चारकिल्लाको माटो’ भनेर गीत गाए। तर, सरकारका लागि देश भन्नु काठमाडौं उपत्यका मात्र हो भनेर कर्णालीबासीले विश्वास गरिसकेका छन्। काठमाडौंमा ‘ओभरलोड’का कारण ट्रान्सफर्मरहरू पड्किँदा कर्णालीमा पुगेको बिजुलीले ‘बल्ब’समेत उज्याला हुँदैनन्। 

दुर्गम बस्तीमा विद्युत् पुर्‍याउन लामो समय लाग्छ, प्राविधिक जनशक्ति चाहिन्छ, भीरमा फलामे पोल गाडेर पहाड नघाउनु सजिलो छैन। तर, राज्यले नगरी नहुने काम पनि हो। कर्णाली बिजुली पुर्‍याउनभन्दा भारत बेच्ने सजिलो हुन्छ भनेर आफ्नै जनतालाई अँध्यारोमा राख्न पाइन्छ र? 

हो, कर्णालीमा उद्योग कलकारखाना छैनन्। अहिल्यै स्थापना हुने अवस्था पनि छैन। तर, कर्णालीबासीले कम्तिमा सूर्य अस्ताइसकेपछि घर उज्यालो देख्न चाहेका छन्। अस्पतालमा उपचारमा कुनै समस्या नहोस्, बिरामी विद्युत् नभएकै कारण उपचारबाट बञ्चित हुनु नपरोस्। उत्पादन धेरै भएसम्म निर्यात गर्दा देशलाई फाइदा नै हुने हो, आफ्नै देशभित्रका बस्ती अँध्यारोमा रहँदा विदेश निर्यात गर्ने कुरा कसरी सोच्न सकिन्छ? 

सबैभन्दा धेरै विद्युत् उत्पादन क्षमता भएको प्रदेश कर्णाली नै हो। तर, अहिलेसम्म एउटा ठूलो आयोजना बनाइएको छैन। भएका लघु आयोजनाका मेसिनमा पनि खिया लागिसकेका छन्। ति आयोजनाले मोबाइल चार्ज गर्नसक्ने क्षमताको विद्युत् उत्पादनसम्म गर्न सक्दैनन्। 

अहिले मात्रै होइन, सैयौं वर्षदेखि कर्णाली नाकाबन्दीमा छ। केही समयअघि भारतले गरेको नाकाबन्दीविरुद्ध त सबैका आवाज उठे, तर शताब्दीऔंदेखि कर्णालीप्रति आफ्नै राज्यले गरेको नाकाबन्दीविरुद्ध कसले बोलिदिने? केही गरी कसैले आवाज उठाइहाले ‘उग्रता’को संज्ञा दिइन्छ। 

कुनै बेला साम्राज्यको इतिहास बोकेको कर्णालीको पहिचान अहिले दुर्गम, अशिक्षा, गरिबी र पछौटैपन हो। यसको जिम्मेवार को हो? समृद्ध इतिहास ध्वंश पारेर नाकाबन्दी लगाउने को हो? अहिले पनि प्रशासकका लागि कर्णाली ‘फल्दोफूल्दो’ ठाउँ हो। किनकि, एकपटक कर्णालीका दुर्गम बस्ती बसेको प्रशासकले केही वर्षमै काठमाडौंमा महल ठड्याउँछ। राज्यले दिने सेवा–सुविधामा भने कर्णाली कहिल्यै प्राथमिकतामा पर्दैन। कर्णाली प्राथमिकतामा पथ्र्यो भने एक दशकदेखि माथिल्लो कर्णाली परियोजना थाती बस्दैनथ्यो। 

माथिल्लो कर्णाली परियोजना बनाउन तत्कालीन प्रधानमन्त्री बाबुराम भट्टराईले २०६७ सालमा भारतीय कम्पनी जीएमआरसँग सम्झौता गरेका थिए। तर, अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा कालोसूचीमा परेको उक्त कम्पनीले अहिलेसम्म कार्यालय स्थापनाबाहेक अरु जग हालेकाे छैन। अहिलेसम्मको सस्तो मानिएको उक्त परियोजना समयमा नै अघि बढेको भए अहिले कर्णाली पूरै उज्यालो हुन्थ्यो।

प्रकाशित मिति: बुधबार, जेठ २५, २०७९  ०७:१३

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
गोविन्द देवकोटा
लेखकबाट थप
हिउँले ढाकिएको जोखिमपूर्ण बाटोमा काँधमाथि बिरामी र देशको दुर्दशा दर्शाउने यो तस्बिर
पुस पुन्नुवाँ : ‘रात ब्याउनू’ है साथ्यौ
नदी तटीय क्षेत्रसम्बन्धी सर्वोच्चको फैसलाविरुद्ध सत्तापक्ष-प्रतिपक्ष एकै ठाउँमा
सम्बन्धित सामग्री
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर उद्यमी भनेको धेरै जनामा एक जना सफल भएको हुन्छ । त्योपनि अथाह मेहनत, लगानी र ऋणको जोखिम उठाएर । उद्यमीमा पैसा कमाउने र बढाउने बेग्र इ... मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा शुक्रबार न्यायाधीश अब्दुल अजीज मुसलमानको इजलासले दुवैजनाको रिट एकैठाउँमा राखेर सुनुवाइ गर्न आदेश दिएको थियो। आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आधुनिक ओखतिविज्ञान, आर्यूवेद तथा आध्यात्मिक अभ्यासका कारण चौरासी वर्षका क्याप्टेन आशबहादुर गुरुङ क्यान्सरमुक्त भएका हुन् । दिल्लीस्थ... आइतबार, फागुन १८, २०८१
ताजा समाचारसबै
करण केसीको आक्रामक ब्याटिङमा स्कटल्यान्डमाथि नेपालको सनसनीपूर्ण जित मंगलबार, जेठ २०, २०८२
ज्ञानेन्द्र शाहीले भने- ‘प्रधानमन्त्रीज्यू, तपाईं भ्रष्टाचारीको झोले नै हो’ सोमबार, जेठ १९, २०८२
स्कटल्यान्डविरुद्ध भुर्तेलको अर्धशतक सोमबार, जेठ १९, २०८२
भिजिट भिसा प्रकरणमा छानबिन गर्न गृहमन्त्रीले मार्ग प्रशस्त गर्नुपर्ने रास्वपाको निर्णय सोमबार, जेठ १९, २०८२
स्कटल्यान्डले दियो नेपाललाई २९७ रनको विशाल लक्ष्य सोमबार, जेठ १९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
अर्थ समितिको बैठक
अर्थ समितिको बैठक सोमबार, जेठ १९, २०८२
रातो मच्छिन्द्रनाथको भोटो जात्रा
रातो मच्छिन्द्रनाथको भोटो जात्रा आइतबार, जेठ १८, २०८२
योङ कम्युनिष्ट लिग नेपालको तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन (भिडियो)
योङ कम्युनिष्ट लिग नेपालको तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन (भिडियो) आइतबार, जेठ १८, २०८२
राजावादीको प्रदर्शन सुरु (भिडियो)
राजावादीको प्रदर्शन सुरु (भिडियो) शुक्रबार, जेठ १६, २०८२
सेनानीहरुको सम्मान कार्यक्रम – २०८२ (भिडियो)
सेनानीहरुको सम्मान कार्यक्रम – २०८२ (भिडियो) शुक्रबार, जेठ १६, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
राजावादीको दीप प्रज्वलनमा वाइसिएलको नाराबाजी, प्रहरीले गर्‍यो हस्तक्षेप सोमबार, जेठ १९, २०८२
सरकार र यातायात व्यवसायीबीच ११ सदस्यीय वार्ता कमिटी गठन गर्ने सहमति सोमबार, जेठ १९, २०८२
नोटमा पृथ्वीनारायण शाह र बुद्धको फोटो राखौं : एमाले सांसद थापा सोमबार, जेठ १९, २०८२
यातायात व्यवसायीसँग वार्ता सुरु सोमबार, जेठ १९, २०८२
स्कटल्यान्डविरुद्ध भुर्तेलको अर्धशतक सोमबार, जेठ १९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
नेपाल र जिम्बाब्वेको अध्ययनले जलवायु परिवर्तनको असरबाट स्वास्थ्य प्रणालीलाई जोगाउने उपायहरू पत्ता लगाउनेछ : डा जोआना रेभन नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
अवुधावीमा मनाइयो गणतन्त्र दिवस नेपाल लाइभ
नेपालको आर्थिक समृद्धिको आधार बन्न सक्छ ‘धार्मिक पर्यटन’ राजेश कुमार शाह
स्मार्टफोनको दुष्प्रभाव : विद्यार्थीहरू किन जोखिममा छन् ? नेपाल लाइभ
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
बैंकिङ्ग व्यवसायलाई उद्यमशीलताको भर मंगलबार, वैशाख २, २०८२
हितेन्द्र र कुलमानको रिट हेर्न नमिल्नेमा आइतबार, चैत १७, २०८१
चौरासी वर्षका क्यान्सरविजेताको जीवन वृत्तान्त ‘कालसँग कुस्ती’ सार्वजनिक आइतबार, फागुन १८, २०८१
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
यसै साता मनसुन नेपाल भित्रिने मंगलबार, जेठ १३, २०८२
आजको राजावादी प्रदर्शन सकियो, ३ जना नियन्त्रणमा बिहीबार, जेठ १५, २०८२
कर्मचारीको तलब बढेन, महँगी भत्ता ५ हजार बढ्यो बिहीबार, जेठ १५, २०८२
राजावादीको दीप प्रज्वलनमा वाइसिएलको नाराबाजी, प्रहरीले गर्‍यो हस्तक्षेप सोमबार, जेठ १९, २०८२
चार जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी फेरिए, कुन जिल्लामा को? आइतबार, जेठ १८, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्