काठमाडौं- धनगढी उपमहानगरपालिकाको प्रमुखमा स्वतन्त्र उम्मेदवार गोपी (गोपाल) हमालले अप्रत्यासित मत हासिल गरिरहेका छन्। सत्ताको नेतृत्व गरिरहेको नेपाली कांग्रेसका निवर्तमान प्रमुख नृपबहादुर वडसँग दोब्बरले मतले अग्रता लिइरहेका छन्।
६३ हजार ७१५ मत मध्ये ५१ हजार ६५ मत गन्दा हमालले २४ हजार ५२९ पाएका छन्। वड उनीसँग दोब्बरले पछि परेका छन्। उनले १२ हजार ७ सय ३१ मत प्राप्त गरेका छन्। ९० प्रतिशत मत गणना भइसकेको अवस्थामा हमालको जित घोषणा हुनमात्रै बाँकी छ।
२०७४ सालको निर्वाचनमा कांग्रेस एक्लैले हमाललाई हराएको थियो। यसपल्ट गठबन्धनका सहयात्री दल थपिए। तर मत भने अनपेक्षित घटेको छ। २०७४ को निर्वाचनमा १४ हजार ३ सय २४ मत ल्याएका वडले यसपल्ट त्यति नै पुर्याउन समेत मुस्किल देखिएकाे छ। त्यतिबेला ११ हजार ५ सय २७ मत प्राप्त गरेका हमालले दोब्बरभन्दा बढी मत थपेका छन्।
सुदूरपश्चिमका चर्चित व्यवसायी हमालको आफ्नै लोकप्रियता यो मतको एउटा कारण छँदैछ। त्यसबाहेक के कारण हुन सक्छन्? जसले गर्दा हमाल 'प्रतिष्पर्धी' विहीन विजेता बन्ने लयमा छन्।
हमालको प्रभाव
सुरुमा हमालकै प्रभाव केलाउँ, जुन उनले गएको निर्वाचनमै प्रमाणित गरेका छन्। स्वतन्त्र रुपमा लड्दा वडसँग उनले दुई हजार ७ सय ९७ मतले हारेका हुन्।
सुदूरपश्चिमका व्यवसायी हमालको 'दिनेश ग्रुप'मा विभिन्न प्रकारका व्यापार र व्यवसाय छन्। दिनेश यातायात, दिनेश एग्रो, दिनेश होटल, दिनेश एफएम, दिनेशखबर र दिनेश मोटर्सजस्ता व्यापार छन्। दिनेशका दाइ र भाइहरुले पनि विभिन्न व्यवसायी यही नामबाट सम्हालेका छन्। दिनेश कन्सर्न, दिनेश फोर ह्विल, दिनेश अटो मोटिभ्स, दिनेश मेटल, दिनेश पेन्ट्स, दिनेश कम्प्युटर्सजस्ता व्यवसाय यही समूहले सञ्चालन गरेको छ।
व्यवसायसँगै सामाजिक काम उनले सुरुदेखि नै थालेका हुन्। २०४२ सालमा हमालको नेतृत्वमा ब्लड बैंक स्थापनाका लागि धनगढीका युवाहरुले नारायण गोपालको एकल साँझ गरेका थिए। हास्यकलाकारद्वय हरिवंश आचार्य र मदनकृष्ण श्रेष्ठको नाटक 'विज्ञापन' देखाए। त्यसले उनलाई सामाजिक क्षेत्रमा सक्रिय बनायो।
आफ्नो व्यवसायलाई यही बीचमा उनले फैलाए। सँगै उद्योग वाणिज्य महासंघमा संगठित भएर त्यसको नेतृत्वसमेत गरे। उनी सुदूपश्चिम उद्योग वाणिज्य महासंघको अध्यक्ष भए।
२०६३ सालमा कैलाली उद्योग वाणिज्य संघको अध्यक्ष बनेका हमालकै नेतृत्वमा धनगढीको विकासका लागि एक रुपैयाँ अभियान चल्यो र 'सुन्दर सुदूरपश्चिम' अभियानको थालनी भयो। सुदूरपश्चिममा पुग्ने केन्द्रका प्रभावशाली नेतालाई त्यहाँका समस्या सम्झाउन मागका बुँदा बराबर तौल भएको माला लगाउन सुरु गरियो। २१ बुँदे मागसहित २१ किलोको माला देउवाले त्यही अभियानअन्तर्गत पाएका हुन्।
सुदूरपश्चिमको आर्थिक र सांस्कृतिक विकासका लागि उनले उद्योग वाणिज्य महासंघकाे नेतृत्व गरिरहँदा हरेक वर्ष मंसिर २२ सुदूरपश्चिम महोत्सव थालियो। व्यवसायीमाझ पहिल्यै परिचित उनलाई त्यसले सेलिब्रिटी र आमजनमाझ परिचित बनायो।
ओझालाई कारबाही, कांग्रेसलाई नै कठिन
पूर्वराज्यमन्त्रीसमेत रहेका नेपाली कांग्रेस कैलालीका लोकप्रिय नेता पुष्करनाथ ओझालाई २०७६ साल भदौमा कांग्रेसले पाँच वर्षका लागि साधारण सदस्यसमेत नरहने गरी कारबाही गर्यो। प्रधानमन्त्री तथा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा पत्नी आरजु राणाले चुनाव हारेपछि असहयोग गरेको आरोपमा उनी कारबाहीमा परेका हुन्।
संविधान सभाको निर्वाचनमा देउवा कैलाली ५ बाट पनि उठेका थिए। डडेलधुराबाट समेत विजयी उनले त्यहाँ छाडेपछि भएको उपनिर्वाचनमा ओझाले जिते। त्यसपछि उक्त क्षेत्रमा ओझाको स्वाभाविक दाबी रह्यो। तर, कांग्रेस राजनीतिमा सक्रिय भइरहेकी देउवा पत्नी आरजुले त्यही क्षेत्रमा आँखा लगाइन् र ओझाले २०७४ मा मौका पाएनन्। त्यही कारण असन्तुष्ट रहेर असहयोग गरेको आशंकामा उनलाई कारबाही गरियो। आरजुलाई त्यहाँ स्थापित गर्न ओझालाई पन्छाउने मौकाका रुपमा यसलाई प्रयोग गरियो।
आरजु आफैंले उजुरी दिन नमिल्ने भएपछि अन्य तीन जना तयार पारियो। ओझाविरुद्ध उजुरी दिनेमध्ये तीनमध्ये एक वड पनि हुन्। उनलाई कारबाही गरिएपछि कांग्रेस कैलालीका नेताहरु विभाजित भएका थिए। ओझा गुटले छुट्टै भेला गरेर कारबाही फिर्ताको माग पनि गरेको थियो तर केन्द्रीय कमिटीले सुनुवाइ गरेन।
ओझालाई साथ दिनेमा महासमिति सदस्य आनन्दराज जोशी, तत्कालीन जिल्ला सचिव पूर्ण कुँवर, महाधिवेशन प्रतिनिधि बब्लु चौधरीलगायत थिए। चुनाव केही वर्ष पर नै भएका कारण त्यो समय उनीहरुले दिएको दबाबले नेतृत्वलाई छोएन।
ओझाको कारबाहीले धनगढी उपमहानगरको हिसाब गडबड गर्नसक्ने संकेत देउवाले चुनावको संघारमा पाएका हुन्। चुनावको केही दिनअघि धनगढी पुगेका देउवाले ओझासँग भेटेर मिलाउने कोशिस गरेका हुन्। तर ओझाले देउवालाई भेट्न अस्वीकार गरे। धनगढीको राजनीति बुझेका उनले त्यो समय स्वतन्त्र उम्मेदवार हमाललाई रणनीतिक रुपमा सघाएको बुझिएको छ।
आरजु रोक्न सक्रिय कांग्रेस-एमाले
कारबाही परेका ओझामात्रै होइन, कांग्रेसमै सक्रिय धनगढीका केही नेताहरुले समेत हमाललाई सघाइरहेको बुझिएको छ। उनीहरु प्रधानमन्त्री पत्नी आरजुलाई उक्त क्षेत्रमा आउन रोक्नका लागि सक्रिय छन्।
कांग्रेस मात्रै होइन, उक्त क्षेत्रमा आरजुलाई रोक्न नेकपा एमालेका नेताहरु पनि चाहन्छन्। गतवर्ष गठबन्धनका कारण विजयी भएका एमालेका नारदमुनि रानाका लागि सवैभन्दा चुनौतीपूर्ण प्रतिष्पर्धी आरजु बन्नेछिन्। 'फर्स्ट लेडी' आरजुले चुनाव जित्न कुनै कसुर बाँकी नराख्ने एमाले नेताहरुले बुझेका छन्।
आरजुलाई उक्त क्षेत्रमा दोहोर्याएर लड्न मुस्किल पर्ने माहोल अहिलेदेखि नै बनाउने चाहना एमालेको पनि छ। आफ्नो उम्मेदवार नजित्ने विश्लेषण गरेरै चुनावमा होमिएको एमालेले पनि रणनीतिक रुपमा हमाललाई सघाएको देखिन्छ।
एमालेका उम्मेदवार रणबहादुर चन्दले ७ हजार ३ सय ६८ मत पाएका छन्। जबकि एमालेकी उपमेयर उम्मेदवार कन्दकला कुमारी राना १२ हजार ५ सय ९४ मतसहित जिततर्फ उन्मुख छिन्।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी र विवेकशील साझाले त घोषित रुपमै हमाललाई सघाएका छन्। जसले गर्दा हमाले यसपल्ट दोब्बर मतान्तरले निर्वतमान मेयरलाई पछार्ने तयारीमा छन्।
धनगढीबाट शेरबहादुर ऐरको सहयोगमा
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।