काठमाडौं– सत्ता गठबन्धनका दुई दल नेकपा माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादीले कांग्रेससँग गठबन्धन गर्ने ‘सुनिश्चित’ रहेको भन्दै कार्यकर्तालाई आश्वस्त पारिरहेका छन्। तर, नेपाली कांग्रेसले भने गठबन्धन बनाएर स्थानीय तहको निर्वाचनमा जाने/नजाने विषय तत्कालका लागि स्थगित गरेको छ। यस विषयमा उसले ‘चर्चा–परिचर्चा’ नै नगर्ने रणनीति अख्तियार गरेको छ।
कांग्रेस सभापति तथा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले अहिले गठबन्धनको चर्चा परिचर्चा नगर्न निर्देशन दिएको प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महतले बताए। बुधबार एक महिने चुनावी अभियानबारे पत्रकार सम्मेलन गर्दै महतले सभापति देउवाले उक्त विषयमा अहिले प्रवेश नै नगर्न निर्देशन दिएको उल्लेख गरे। उनले भने, ‘अस्ति सभापतिज्यूले पनि निर्देशन दिइसक्नुभएको छ। गठबन्धनका विषयमा अहिले नै चर्चा परिचर्चा गर्न आवश्यक छैन।’
धरातल महसुस गर्ने पनि, गराउने पनि
कांग्रेसले स्थानीय तहको निर्वाचनअघि चलाउने एक महिने अभियानमा आफ्नो धरातलको यथार्थ विवरण संकलन गर्नेछ। नेता–कार्यकर्तालाई त्यहाँको वस्तुस्थितिबारे रिपोर्ट बनाउन लगाउनेछ।
त्यसैगरी गठबन्धनमा सहभागी दलको अवस्थालाई समेत सोही रुपमा ‘मूल्यांकन रिपोर्ट’मा प्रस्तुत गर्नेछ। कांग्रेसका एक नेताका अनुसार केन्द्रबाट वडाको अवस्था मूल्यांकन गर्न नसकिने भएकाले अभियानका क्रममा तथ्यांक संकलन हुनेछ।
पार्टी प्रवक्ता डा महतले पनि बुधबार त्यतैतिर संकेत गरेका छन्। चुनाव आउने एक महिनाअघि अरु दलले पनि आफ्नो ‘हैसियत’ महसुस गरेर बार्गेनिङ गर्ने हुँदा कांग्रेसलाई सहज हुने अनुमान नेताहरुको छ। यस विषयमा डा महतको भनाइ छ, ‘जुनबेला उम्मेदवार उठाउने समय आउँछ, हरेक पार्टीले आफ्नो मूल्यांकन गर्छन्।’
हरेक दलले बढीभन्दा बढी ठाउँ जित्न चाहने बताउँदै जसरी बढी जितिन्छ, त्यहीअनुसार निर्णय हुने उनको भनाइ छ। उनी भन्छन्, ‘हरेक दलले बढीभन्दा बढी ठाउँमा जितिन्छ। जे गर्दा बढी जितिन्छ, त्यहीअनुसार दृष्टिकोण बन्छ। सबैलाई फाइदा छ भने त्यहीअनुसार गठबन्धन बन्छ।’
एक्लै कांग्रेस निर्वाचनमा जाँदा बढी ठाउँ जित्ने अवस्था भए गठबन्धनका लागि आनाकानी गर्न सक्छ। त्यस्तै, कांग्रेसले मूल्यांकन गरेको हैसियतभन्दा बढी सिटमा गठबन्धनका अन्य दलले तालमेलको अपेक्षा गरेमा नकार्न सक्नेछ। सत्ता गठबन्धनका दलहरुले पनि कांग्रेसले दिने संख्याभन्दा आफ्नै बलबुताले बढी सिट हासिल गर्ने मूल्यांकन गर्दा एक्लै चुनाव लड्न सक्नेछन्। नमिल्दा प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेकपा एमालेलाई लाभ पुग्ने हिसाबकिताबले पनि गठबन्धन गरेर चुनाव लड्ने वा एक्लै निक्र्योल गर्नेछ। चुनाव प्रचारका साथै त्यही यकिन गर्न कांग्रेसले टोल–टोल पुग्ने अभियान घोषणा गरेको छ।
महत भन्छन्, ‘अहिले वैशाख ३० को निर्वाचनलाई लिएर आ–आफ्नो तरिकाले कार्यक्रम, रणनीति र विचार लिएर जनताका माझमा जाँदैछौं। गठबन्धनका विषयमा समय आएपछि निर्णय हुन्छ।’
देउवाले एकल निर्णय नगर्ने
आगामी संसदीय निर्वाचनसम्म गठबन्धन टिकाउन पर्ने कुरामा देउवा स्पष्ट छन्। त्यही कारण गठबन्धनमा रहेका दलहरुबारे निर्वाचन अभियानका क्रममा तीतो नबोल्न पनि नेता कार्यकर्तालाई निर्देशन दिएका छन्। तर, गठबन्धन बनाएरै निर्वाचनमा जाने वा नजाने विषयको निर्णय उनी आफैंले गर्न चाहेका छैनन्।
बुधबार उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काले केन्द्रीय कार्यसम्पादन तथा कार्यसमितिले यसबारे निर्णय गर्ने बताए। स्थानीय तहको निर्वाचनमा पनि सहयात्री दलहरुको चित्त बुझाएरै अघि बढ्ने देउवाको चाहना छ। त्यसकारण उनले यो विषयलाई निर्वाचनको ‘प्रेसर’ र पार्टीका बहुमत सदस्यको जिम्मामा छाड्न चाहेका हुन्।
देउवाको निर्देशनअनुसार भन्दै प्रवक्ता महतले भने, ‘अहिले नै गठबन्धन हुनुपर्छ र हुनु हुँदैन भनेर बहस गर्नुपर्ने आवश्यकता छैन। निर्वाचन प्रक्रियामा समय आएपछि निर्णय गर्छौं। हामी प्रष्ट छौं। गठबन्धनले आफ्नो काम अगाडि बढाइरहेको छ।’
गठबन्धनका नेताहरुले आफ्नो पार्टीमा आगामी चुनाव तालमेल गरेर लड्ने सुनिश्चित भएको बताउन थालेका भन्दै बुधबारको पत्रकार सम्मेलनमा पत्रकारहरुले उपसभापति खड्काबाट तथ्य बुझ्न खोजे। त्यही विषयमा धेरै प्रश्न गरिएपनि उपसभापति खड्काको एउटै जवाफ थियो, ‘तालमेल गर्ने वा नगर्ने विषयमा केन्द्रीय कार्यसमितिले समग्र परिस्थितिको मूल्यांकन गर्छ। चुनावमा कसरी जाने भनेर उद्देश्य र रणनीति तयार पारेर जान्छ।’
अहिले नै गठबन्धन गर्ने वा नगर्ने भन्नेमा कांग्रेस प्रवेश नगर्ने कुरामा उनले पनि जोड दिए। थपे, ‘अहिले नै गठबन्धन गर्नुपर्छ र गर्नुपर्दैन भन्नेमा कांग्रेस प्रवेश गर्दैन। अहिले आफ्नो कार्यक्रम लिएर जाँदैछ।’
कांग्रेसले एक महिने अभियानका लागि आफ्ना केन्द्रीय सदस्यहरुलाई ७७ जिल्लामा खटाएको छ। त्यहाँ उनीहरुले चुनावी रणनीति तय गर्ने, जिम्मेवारी दिने मात्रै होइन एक महिनापछि फर्केर आउँदा कांग्रेसको अवस्थाबारे जानकारी समेत लिएर आउनेछन्।
कांग्रेसले त्यसपछि मात्रै केन्द्रीय समिति र कार्यसम्पादन समितिको बैठक राख्नेछ। बैठकमा जिल्लामा खटिएका केन्द्रीय सदस्यहरुले जिल्लाका यथार्थ बताएर सम्भावित रणनीतिबारे सुझाव समेत दिनेछन्।
त्यही कारणले कांग्रेस उपसभापति खड्काले दोहोर्याइरहे, ‘गठबन्धन गर्ने वा नगर्ने विषयमा केन्द्रीय समिति र कार्यसम्पादन समितिले निर्णय गर्नेछ।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।