काठमाडौं– नेपाली कांग्रेसले भंग गरिएका पार्टीका दशवटा भातृ संस्थामा तदर्थ समिति घोषणाका लागि आवश्यक तयारी अघि बढाएको छ। यसका लागि कांग्रेस पदाधिकारीहरूले आवश्यक तयारी गरिरहेका छन्। दिनहुँजसो अनौपचारिक बैठक बसेर पदाधिकारीहरूले भातृ संस्थाको तदर्थ समिति घोषणाको तयारी गरिरहेका एक नेताले बताए।
नेपाली कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठकले तदर्थ समिति घोषणाका लागि सभापति शेरबहादुर देउवालाई जिम्मेवारी दिने निर्णय गरेको थियो। सभापतिले पदाधिकारीहरूलाई यसको तयारीमा लाग्न निर्देशन दिएपछि उनीहरुले काम थालेका हुन्।
फागुन ३ गते बसेको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठकले १० वटा भ्रातृ संस्थाका केन्द्रीय कार्यसमिति भंग गर्ने निर्णय गरेको थियो। अधिवेशन गर्न नसकेका भातृ संस्थाहरु भंग गरेर फागुन मसान्तभित्र नयाँ तदर्थ समिति बनाउने निर्णय भएको थियो। सोही अनुसार कांग्रेस तयारीमा जुटेको छ।
नेपाल विद्यार्थी संघ, नेपाल प्रजातन्त्र सेनानी संघ, नेपाल किसान संघ, नेपाल आदिवासी जनजाति संघ, नेपाल लोकतान्त्रिक अपांग संघ, नेपाल तामाङ संघ, नेपाल ठाकुर समाज, नेपाल महिला संघ, नेपाल तरुण दल र नेपाल भूतपूर्व सैनिक संघका तदर्थ समिति घोषणा हुनेछन्।
नेपाली कांग्रेसका नेता मिनबहादुर विश्वकर्मा भातृ संस्थाहरुको विधानमा भएका केही प्रावधानहरु नयाँ संरचनामा ल्याउनुपर्ने भएकाले त्यसको काम भइसकेको बताउँछन्। ‘पदाधिकारीको बैठक बसेर विधानलाई सबै भातृ संस्थाहरुको मिलेसम्म एकरुपतामा ल्याउने काम भइसकेको छ,’ उनले भने, ‘त्यसलाई अन्तिम रुप दिइसकेपछि विधानको टुंगो लाग्ने र त्यसपछि घोषणा हुने छ।’ अहिलेसम्म नेपाल किसान संघ, नेपाल महिला संघ, नेपाल दलित संघको विधान लगभग टुंगिसकेको छ।
‘अन्य भातृ संस्थाहरुको विधान पनि एक÷दुई दिन भित्रमा नै टुंगो लाग्छ। त्यो टुंगो लागिसकेपछि फागुन मसान्तभित्र पूर्ण आकारमा सबै भातृ संस्थाहरुको तदर्थ समिति गठन हुन्छ,’ नेता विश्वकर्माले भने, ‘पहिले जस्तो संयोजक÷सहसंयोजक मात्रै होइन यसपटक हामी पूर्ण आकारको नै बनाउछौं।’
नेपाली कांग्रेसका भातृसंस्थाहरुको समयावधि समाप्त भएको धेरै भइसकेको छ। यसअघि विभिन्न समयमा अधिवेशन आयोजक समिति घोषणा भए पनि तिनले अधिवेशन सम्पन्न गर्न सकेका थिएनन्। ‘कहिले महाधिवेशनका कारणले त कहिले निर्वाचन र अन्य कारणले अधिवेशन हुन सकेनन्,’ नेता विश्वकर्मा भन्छन्, ‘त्यसकै कारणले खारेज गरिएको थियो। अब यो समस्याको समाधान हुन्छ।’ तदर्थ समिति घोषणा भएपनि तिनको मुख्य जिम्मेवारी भनेको भातृ संस्थाको अधिवेशन गर्नु नै हुनेछ।
मापदण्डलाई कडाइकासाथ लागू गर्ने तयारी
नेपाली कांग्रेसले भातृ संस्थाहरुको हकमा आवश्यक मापदण्ड समेत निर्माण गरेको छ। विगतमा मापदण्ड निर्माण गरिए पनि कार्यान्वयन हुन सकेको थिएन। तर, यसपटक तदर्थ समिति गठन गर्दा मापदण्डलाई कडाइका साथ लागू गर्ने नेपाली कांग्रेसको तयारी छ।
नेविसंघ र तरुण दलमा उमेरको विषयलाई लिएर विवाद हुँदै आइरहेको छ। गत फागुन ६ गते बसेको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठकले तदर्थ समिति गठन गर्दा नेविसंघमा ३२ वर्षे उमेर हद तोक्ने निर्णय गरेको थियो। नेता विश्वकर्मा पनि नेविसंघको हकमा ३२ वर्षमुनि र तरुण दलमा ४५ वर्षमुनि हुने प्रावधान राखिएको बताउँछन्।
‘नेविसंघको हकमा हामीले नियमित रुपमा अध्ययन गरिरहेका विद्यार्थी नै खोज्दैछौं,’ उनी भन्छन्, ‘त्यसको आन्तरिक तयारी अन्तर्गत केन्द्रीय कार्यसमितिमा रहने साथीहरु स्नातकोत्तर तह अध्ययन गर्दै गरेको मात्रै राखौं भन्ने छलफल भइरहेको छ।’
केन्द्रीय तदर्थ समिति घोषणा भइसकेपछि संगठन विस्तार र निर्माणको काम हुने नेताहरू बताउँछन्। जिल्ला कार्यसमिति रहेका ठाउँमा ती कमिटीलाई नै मान्यता दिने र जिल्ला कार्यसमिति र प्रदेश समिति गठन नभएका ठाउँमा केन्द्रीय तदर्थ समिति घोषणा भइसकेपछि गठन हुनेछन्।
पदाधिकारीले छलफल गरेर तदर्थ समितिको नामावली पार्टी सभापतिलाई बुझाएपछि त्यसमा सभापतिले अन्तिम निर्णय गरेर घोषणा गर्ने तयारी गरिएको छ। स्थानीय तहको निर्वाचन आउँदो वैशाख ३० मा तोकिएकाले पनि नेपाली कांग्रेसले त्यसअघि नै भातृ संस्थाहरुको तदर्थ समिति घोषणा गरेर उनीहरुलाई निर्वाचनमा क्रियाशील र गतिशील हिसाबले परिचालन गराउने तयारी गरेको हो।
नेतृत्वका लागि तीव्र दौडधुप
भातृ संस्था भंग गरेर तदर्थ समिति घोषणा गर्ने तयारीपछि नेतृत्वका आकांक्षीहरुले दौडधुप तीव्र बनाएका छन्। उनीहरुले आफूनिकट नेताहरुसँगको संवाद र छलफललाई तीव्र पारेका छन्।
‘नेताहरुसँग भेटघाट र लविइङ नगरी नेतृत्वमा स्थान पाउन नसकिने अवस्था छ,’ नेविसंघमा आकांक्षी रहेका एक नेता भन्छन्, ‘धेरै साथीहरु प्रतिस्पर्धामा हुनुहुन्छ। आफ्नो तयारी त गर्नैपर्यो नि!’ कार्यकाल एक वर्ष भन्दा बढी हुने भएकाले तदर्थ समितिका आकांक्षी धेरै छन्। नेविसंघको अध्यक्षमा प्रेमराज जोशी, प्रेम शाही, डोजाङ शेर्पा, शिव रिमाल लगायतको दाबी छ।
तरुण दलमा निवर्तमान कोषाध्यक्ष विद्वान गुरुङ, पूर्वउपाध्यक्ष्य पुष्पकुमार शाही, महामन्त्री सरोज थापा, शुभराम बस्नेतले आकांक्षा राखेका छन्। महिला संघमा निवर्तमान महासचिव धना खतिवडा, विनिता अधिकारी, हरिप्रभा खड्की, उषा रावत लगायतको दाबेदारी देखिएको छ। अन्यले पनि नेतृत्वमा आउनका लागि आफू निकटस्थ नेताहरुसँगको छलफललाई तीव्रता दिइरहेका छन्।
नेपाली कांग्रेसभित्र सबैभन्दा धेरै नेविसंघ, तरुण दल र महिला संघमा प्रतिस्पर्धा धेरै हुने देखिन्छ। अन्य भातृ संस्थामध्ये सशक्त मानिने यी तीन भातृ संस्थामा पनि नेताहरुको व्यवस्थापन गर्न नेतृत्वलाई चुनौती नै हुने बताइन्छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।