काठमाडौं- गत भदौ २ गते प्रदेश सभामा नेकपा एमालेको एकल बहुमतका आधारमा बागमती प्रदेशको मुख्यमन्त्री नियुक्त भएकी अष्टलक्ष्मी शाक्यले झण्डै दुई महिनापछि विश्वासको मत लिने भएकी छन्।
असोज २४ मा बोलाइएको बागमती प्रदेश सभाको नवौं (हिउँदे) अधिवेशनमा उनले विश्वासको मत लिन लागेकी हुन्।
प्रदेश सभामा आफूले नेतृत्व गरेको दल (एमाले) विभाजन भएपछि त्यसको ३० दिन भित्रमा विश्वासको मत लिनुपर्ने संवैधानिक व्यवस्था छ। त्यसअनुसार असोज २५ गतेभित्र विश्वासको मत लिइसक्नुपर्ने कानुनी प्रावधानअनुरुप मुख्यमन्त्री शाक्यले विश्वासको मत लिन लागेकी हुन्।
मुख्यमन्त्री शाक्यले विश्वासको मत लिने तयारी गरेपनि अहिलेकै अवस्थामा उनले विश्वासको मत पाउने सम्भावना भने देखिँदैन। बागमती प्रदेश सभामा रहेका दलहरुको अंकगणित हेर्दा शाक्य नेतृत्वको सरकारले विश्वासको मत पाउने अवस्था छैन। त्यसकारण विश्वासको मतका लागि अग्रसर भए पनि शाक्य नेतृत्वको एमाले सरकार ढल्ने निश्चित छ।
बागमती प्रदेश सरकारका प्रवक्ता केशव पाण्डे भने विश्वासको मत सिद्ध गरेर सरकारलाई निरन्तरता दिइने दाबी गर्छन्। ‘हामीसँग ४३ जना प्रदेश सभा सदस्य हुनुहुन्छ। अरु दलसँग एकल बहुमत कसैसित छैन। एमाले अल्पमतमा छ, हामी बहुमतमा छौं भनेर उनीहरुले भन्ने अवस्था छैन,’ उनले भने, ‘कसले कसलाई समर्थन गर्छ भन्ने अन्तिममा देखिन्छ। गठबन्धनमा विवाद देखिइसकेको छ। केन्द्रमा देखिएको गठबन्धन तल पनि त्यही हुन्छ भन्ने निश्चित छैन। हामी सरकार टिकाउन प्रयासरत छौं।’
१०९ सदस्यीय बागमती प्रदेश सभामा शाक्यले विश्वासको मत पाउन ५५ जना सांसदको समर्थन जुटाउनुपर्छ। उनले नेतृत्व गरेको दल एमालेसँग ४३ जना मात्र प्रदेश सभा सदस्य छन्। प्रदेश सभामा गठबन्धनका दलहरुमध्ये नेपाली कांग्रेससँग २२, माओवादी केन्द्रसँग २३, नेकपा एकीकृत समाजवादीसँग १३ गरी ५८ सदस्य छन्। यो सरकार निर्माणका लागि पर्याप्त संख्या हो। गठबन्धनमा सामेल नरहेका विवेकशील साझाका ३, राप्रपा र नेमकिपाका २/२ र एक जना स्वतन्त्र सांसद छन्। गठबन्धन बाहिरका दलले साथ दिए पनि मुख्यमन्त्री शाक्यलाई थप ४ सांसद आवश्यक पर्छन्।
नेपाली कांग्रेसका सांसद छिरिङ्ग दोर्जे लामा मुख्यमन्त्री अष्टलक्ष्मी शाक्यले विश्वासको मत पाउने सम्भावना नै नरहेको बताउँछन्। ‘उहाँको दलसँग बहुमत पुग्दैन, गठबन्धनमा रहेका दलहरुको समर्थन हुँदैन,’ उनले भने, ‘त्यसपछि उहाँले विश्वासको मतका लागि आवश्यक संख्या पुर्याउने अवस्था नै रहन्न।’
एमालेले भने आफ्नो नेतृत्वको सरकारलाई सहजै ढल्न नदिइने भन्दै सकेसम्म विश्वासको मत लिने प्रयास जारी राखिने जनाएको छ। एमाले केन्द्रीय सदस्य एवं बागमती प्रदेश सभा सदस्य अरुणप्रसाद नेपाल विश्वासको मतका लागि प्रयास गरिने बताउँछन्।
‘सकेसम्म विश्वासको मत लिने प्रयास हुन्छ। आफ्नो मत पर्याप्त छैन भन्दैमा सहजै सरकार ढल्न दिने भन्ने हुँदैन, पार्टीले गर्ने प्रयत्न गरिरहेको छ,’ उनले भने, ‘गठबन्धनमा नरहेका दल र स्वतन्त्र गरेर ८ जना सांसद हुनुहुन्छ, उहाँहरुसँग पनि हामी संवादमा छौं।’
ती ८ सांसदले मुख्यमन्त्रीलाई विश्वासको मत दिए पनि सरकार जोगाइ राख्न थप ४ सांसदको साथ आवश्यक पर्छ। अहिलेकै अवस्थामा त्यो सम्भव देखिँदैन।
किनभने नेपाली कांग्रेस र नेकपा माओवादी केन्द्रका प्रदेश सभा सदस्यहरुले विश्वासको मत नदिने स्पष्ट भनिसकेका छन्। एकीकृत समाजवादी रोजिसकेका सदस्यहरुले पनि शाक्यलाई विश्वासको मत दिने स्थिति देखिँदैन। एमाले प्रदेश सभा सदस्य नेपालले विश्वासको मत प्राप्त नहुने स्थिति भए अन्तिममा राजीनामा पनि दिन सकिने बताए। तर, त्यसबारे आफ्नो पार्टीले अन्तिम निर्णय भने गरिनसकेको उनको भनाइ छ।
नेपाल मजदुर किसान पार्टीका प्रदेश सभा सदस्य सुरेन्द्रराज गोसाईले पनि मुख्यमन्त्री शाक्यलाई विश्वासको मत दिने वा नदिने भन्नेबारे पार्टीले निर्णय गरिनसकेको बताए। ‘हिजो मात्र मुख्यमन्त्रीले विश्वासको मत लिने भन्ने कुरा जानकारी भएको छ,’ उनले भने, ‘यस विषयमा कुराकानी भएको छैन। पार्टीको निर्णय के हुन्छ, त्यसपछि मात्रै भन्न सकिन्छ।’
मुख्यमन्त्री छान्न गठबन्धन अन्योलमै
असोज २४ गते एमाले नेतृत्वको मुख्यमन्त्री शाक्यको सरकारले विश्वासको मत नपाएपछि नयाँ सरकार निर्माणको बाटो खुल्ने छ। तर, बागमतीमा गठबन्धनमा रहेका दलहरुमध्ये कसको नेतृत्वमा सरकार बनाउँने भन्ने निश्चित भइसकेको छैन। त्यसबारे गठबन्धनका दलहरुबीच भएको सहमति पनि सार्वजनिक भइसकेको छैन।
बागमती प्रदेश सरकारको नेतृत्वमा नेपाली कांग्रेस र एकीकृत समाजवादीले आ–आफ्नो दाबी गरिरहेका छन्। नेपाली कांग्रेसका प्रदेश सभा सदस्य छिरिङ्ग दोर्जे लामा बागमतीमा कसको नेतृत्वमा सरकार बन्ने भन्ने तय भइनसकेको बताउँछन्।
‘अहिले नै तय भइसकेको छैन। तर, प्रदेश १ मा समाजवादीलाई दिने र बागमतीमा कांग्रेसले लिने भन्ने कुराकानी भइरहेको छ,’ उनले भने, ‘ शीर्ष नेताहरुले यस विषयमा छिट्टै निर्णय गर्लान्।’
नेकपा एकीकृत समाजवादीका बागमती प्रदेश संसदीय दलका नेता राजेन्द्रप्रसाद पाण्डेले भने आफ्नो पार्टीकै नेतृत्वमा बागमतीमा सरकार निर्माण हुने बताए।
‘मैले सहमति भइसकेको भन्ने जानकारी पाएको छु। त्यसैले कुनै द्विविधा छैन,’ उनले भने, ‘शीर्ष नेताहरुकै बीचमा भएका बेला मेरो पार्टी अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले मुख्यमन्त्री तपाईं नै हो त्यही कुरो टुंगो भइसकेको छ भनेर भनिसक्नुभएको छ।’
एकीकृत समाजवादीका उपमहासचिव गंगालाल तुलाधार पनि बागमती र प्रदेश १ सरकारको नेतृत्व आफ्नो पार्टीले गर्ने भन्ने पहिले नै समझदारी भइसकेको बताउँछन्। उनले त्यसमा कुनै दायाँबायाँ नहुने बताए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
