डिआइजी बढुवा : समितिले दिने अंकमा चलखेल

सुरक्षा/अपराध

नारायण अधिकारी शुक्रबार, पुस १०, २०७७ ०९:०७

काठमाडौं–गत मंसिर १० गतेको मन्त्रिपरिषद बैठकले प्रहरीको संगठन तथा व्यवस्थापन सर्वेक्षण (ओएन्डएम) मार्फत् १४ डिआइजीको दरबन्दी थप गरेर १९ पुर्‍यायो ।

यसअघि ३ डिआइजीको दरबन्दी रिक्त थियो। थप भएको ५ सँगै रिक्त डिआइजीको संख्या ८ पुगेको थियो। ओएन्डएममार्फत् ५ डिआइजीसँगै १ एआइजी थप गरिएको थियो । एक एआइजीमा डिआइजी विश्वराज पोखरेल बढुवा भएपछि अहिले नेपाल प्रहरीमा रिक्त डिआइजीको संख्या ९ पुगेको छ।

९ डिआइजी बढुवाका लागि अहिले तीन ब्याचका एसएसपीहरु प्रतिस्पर्धामा छन् । जसका आइजी शैलेश थापा क्षेत्रीकाब्याची, सहकुल थापाका ब्याची र सन्दिप भण्डारी, टेकप्रसाद राई, दीपक थापा, श्यामलाल ज्ञवाली लगायतको ब्याची एसएसपीहरु प्रतिस्पर्धामा छन्।

हालका आइजी शैलेश थापा क्षेत्री २०७९ वैशाखमा अवकाश हुनेछन्। हालकै अवस्था कायम रहकै अवस्थामा त्यसपछि विश्वराज पोखरेल आइजी हुनेछन्। उनको कार्यकाल २०७९ चैतसम्म हुनेछ । त्यसपछि भने सन्दिप भण्डारीको ब्याचीबाट आइजी हुनेछन्।

यो ब्याचीबाट अहिले नै कोही डिआइजी भए ती व्यक्ति भावी आइजीका प्रवल दाबेदार हुन्छन्। जसकारण अहिले दुई ब्याचलाई समेत उछिनेर यो ब्याचबाट डिआइजीमा बढुवा हुन केही प्रहरी अधिकारी लागिपरेका छन् । यो ब्याचका एक प्रहरी अधिकारी भन्छन्, ‘यो ब्याचबाट अहिले नै डिआइजीमा बढुवा भएको अवस्थामा भावी नेतृत्व अनुभवी हन्छ । फिल्डदेखि नीतिगत तहसम्मको अनुभवी प्रहरी प्रमुख संगठनले पाउँछ । होइन भने डिआइजी भएको ७-८ महिनापछि नै सिधै एआइजी हुने अवस्था सिर्जना हुन्छ ।’

यतिमात्रै होइन करिअर प्लान हेरेर पनि बढुवा गर्नुपर्ने ती अधिकारीको भनाइ छ । उनी भन्छन्, ‘हामीभन्दा अघिल्लो दुई ब्याचका एसएसपीहरु जो कोही बढुवा भए पनि बढीमा एआइजी हुने हो। यो ब्याचबाट आइजी हुनेको टुंगाे लागिसकेको छ । हाम्रो ब्याचका भने आइजीको करिअर बोकेका अधिकृत छन्। संगठनले जसकारण पनि संगठन ज्येष्ठतामात्रै होइन करिअर प्लानलाई पनि हर्नुपर्छ ।’

यही तर्क राख्दै दुई ब्याच तलका एसएसपीहरु अहिले नै डिआइजी बन्ने महत्वाकांक्षामा लागि परेका छन्।

प्रहरी नियमावली २०७१ ले एसएसएपीभन्दा माथिल्लो तहमा बढुवा हुन निश्चित सेवा अवधि पुगेको हुनुपर्छ भन्ने प्रावधान छैन। जसकारण पनि दुई ब्याचका जुनियर एसएसपीहरुले आइजीका ब्याचीलाई समेत उछिनेर डिआइजीकाे फुली लगाउने महत्वाकांक्षा बोकेका छन्।

यसका लागि बढुवा समितिले दिने अंकमा चलखेल सुरु भएको आइजीका ब्याचका एक एसएसपीको भनाइ छ। प्रहरीमा ज्येष्ठतावापत हरेक वर्षको २ अकं बढी पाउँछन्। यति हुँदाहुँदै पनि अघिल्लो ब्याचीलाई उछिन्दै पछिल्लो ब्याचबाट बढुवा हुने प्रवृत्ति छ। यसका लागि बढुवा समितिले दिने अंकमा चलखेल हुने गरेको प्रहरी अधिकारीको गुनासो छ।

बढुवा समितिले ७.५ अंकसम्म दिने प्रावधान छ। जसमा आफूलाई मन परेका व्यक्तिलाई बढी अंक र मन नपरेका व्यक्तिलाई कम अंक दिने र चलखेल गर्ने प्रवृत्ति प्रहरीमा नौलो होइन। बढुवामै छुटेका कारण राजीनामासम्म दिइएको उदाहरण प्रहरीमा छ । ‘समग्रमा ४-५ नम्बरमा अघि रहेका प्रहरी अधिकारीलाई बढुवा समितिले दिने ७.५ अंकका कारण पछि पर्ने गरेका छन्’ आइजीका ब्याची एक एसएसपी सुनाउँछन्, ‘जसकारण सिनियर ब्याचीलाई उछिनेर जुनियर ब्याचका अधिकृतहरु बढुवा हुँदै आएका छन्। यो पटक पनि दुई ब्याच जुनियर एसएसपीहरुले चलखेल गर्न थालेका छन् ।’

को-को छन् प्रतिस्पर्धामा ?
हालका आइजी शैलेश थापा क्षेत्रीका ब्याची अर्थात् २०४९ वैशाख १९ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएका मात्रै १४ जना एसएसपी अहिले डिआइजी बढुवाका लागि प्रतिस्पर्धामा छन्। यो ब्याचबाट गणेशबहादुर ऐर, पुरुषोत्तम कँडेल, दीलिपकुमार चौधरी, राजेशकुमार लाल कर्ण, डा देवबहादुर बोहरा, रामकृपाल साह, उमेश रञ्जितकार, नरोत्तमलाल प्रधान, प्रकाश अधिकारी, देबबहादुर बोगटी, राजेन्द्रप्रसाद चौधरी, किशोर दाहाल, शेखर कोइराला, प्रदीपकुमार श्रेष्ठ बढुवाका दाबेदार हुन्।

२०४९ चैत ११ गते निरीक्षक पदमा भर्ना भएको टोलीका केही प्रहरीहरू भने यसअघि नै बढुवा भइसकेका छन् । यही ब्याचका ११ जना भने अहिले पनि एसएसपी नै छन्। एसएसपीहरू सुशीलकुमार यादव, मुकुन्दराज आचार्य, हरिराज वाग्ले, पूजा सिंह, विक्रमबहादुर चन्द, नलप्रसाद उपाध्याय, मोहनकुमार आचार्य, नरबहादुर खत्री, मसाउद अलाम खाँलगायत पनि ९ जना डिआइजीभित्र पर्न लागिपरेका छन्। अघिल्लो पटकसमेत बढुवामा छुटेको भन्दै यो पटक जसरी पनि बढुवा हुनुपर्ने भन्दै शक्तिकेन्द्रमार्फत् लबिङलाई तीव्र पारेका हुन् ।

यी दुई ब्याचकै प्रहरीहरू आइजीदेखि एआइजी, डिआइजीसम्म भइसकेका छन् । तर यो भन्दा पछिल्लो ब्याचका १४ एसएसपीहरू पनि बढुवा हुन लागिपरेका छन् । २०५१ चैत ५ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भई २०७५ मा २७ गते बढुवा भएका १४ एसएसपीमध्ये केही अहिलेकै बढुवामा छिर्न लागिपरेका छन् । यो ब्याचबाट अहिलको बढुवा छिरेकाहरू भावी आइजीको बलियो प्रतिस्पर्धी हुने भएकाले पनि केही एसएसपी डिआइजीमा बढुवा लागि दबाब दिन लागिपरेका हुन् ।

यो ब्याचका एसएसपीहरू सन्दीप भण्डारी, टेकप्रसाद राई, उमेशराज जोशी, श्यामलाल ज्ञवाली, डा. गणेश रेग्मी, रामदत्त जोशी, दीपक थापा, मीरा चौधरी, बुद्धिराज गुरुङ, किरण बज्राचार्य, पोषराज पोखरेल, टेकबहादुर तामाङ, बसन्तबहादुर कुवर, भीमप्रसाद ढकाल हुन् ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।