काठमाडौं–लामो समयपछि खुलेको तातोपानी नाका एक दिनमै फेरि बन्द भएको छ। नाकामा कार्यरत मजदूरमा कोरोना संक्रमण देखिएपछि नाका पुनः बन्द भएको हो।
भन्सार सामाग्री लोड–अनलोड गर्ने मजदूरमा आइतबार कोरोना भाइरसको संक्रमण पुष्टि भएको थियो। कोरोना देखिएपछि चिनियाँ पक्षले एकतर्फी रुपमा आयात बन्द गरेको हो। तातोपानी सुख्खा बन्दरगाह भन्सार कार्यालयका अधिकृत रामचन्द्र ढकालका अनुसार नाका खुल्दा भित्रिएका १२ कन्टेनरका सामग्रीको भन्सार भएको छैन। ती सामग्रीको डकुमेन्ट आउने क्रम बाँकी छ। चीनबाट आएका अन्य थप सामग्री मितेरी पुल पारी नै भुइँमा राखिएका छन्।
नेपालमा परीक्षण गर्दा तीन मजदूरको कोरोना रिपोर्ट नेगेटिभ आएको थियो। तर, चीनतर्फ परीक्षण गर्दा पोजेटिभ देखिएपछि चीनले एकतर्फी रुपमा आयात बन्द गरेको हो। खासा र न्यालममा अड्किएका डेढ सय कन्टेनर सामान दसैंअघि काठमाडौं पुर्याउने योजना अनुसार दुवै देशको सहमतिमा नाका खुलेको थियो। सीमाबाट कोरोना फैलन सक्ने भन्दै जाङ्मु प्रशासनले चीनबाट मितेरीपुलमा ल्याइएको सामान रोकेको थियो।
गत असार २५ गते बाह्रविसेदेखि तातोपानीसम्मका सडक खण्ड कटान गर्ने गरि आएको बाढी पहिरोपछि बन्द रहेको तातोपानी नाका फेरि सञ्चालनमा ल्याइएको थियो। भोटेकोसी नदीमा आएको बाढी र पहिरोले क्षतिग्रस्त भएको सडक निर्माण भए पनि तिब्बतको ‘क्यानोन कु’ ताल फुट्न सक्ने सम्भावना रहेकै कारण देखाउँदै नाका बन्द गरिएको थियो। लामो पहलपछि सोमबारबाट नाका खुलेको थियो। तर, एक दिनमै फेरि नाका बन्द हुँदा व्यवसायी मर्कामा परेका छन् ।
गएको असोज १३ गते सिन्धुपाल्चोकका उच्च सुरक्षा अधिकारी र चिनियाँ अधिकारीबीच तातोपानी नाका सुचारु गर्ने सहमति भएपछि नेपाल चीनबीचको प्रमुख भन्सार नाका खुलाइएको थियो।
कोरोना संक्रमण फैलन सक्ने भएकाले दुवैतर्फबाट सजगता अपनाउने विषयमा छलफल जारी रहेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी उमेशकुमार ढकालले बताए। चीनतर्फ कोरोना परीक्षण गर्दा तीन मजदूरको रिपोर्ट पोजेटिभ आएको भन्दै उनले आयात मोडालिटी परिवर्तन गर्नुपर्ने जानकारी आएको उनले बताए।
नजिकिँदो दसैं प्रभावित नहोस् भनेर चिनिया अधिकारीसँग आयातको नयाँ मोडालिटीबारे छलफल जारी रहेको सिडिओ ढकालले बताए। सुख्खा बन्दरगाह लार्चास्थित तातोपानी भन्सार कार्यालयका प्रमुख भन्सार अधिकृत लालबहादुर खत्रीले नयाँ मोडालिटीबारे छलफल भइरहेको बताए।
तातोपानी भन्सारमा लोड–अनलोड गर्ने ३६ मजदूरको पिसीआर परीक्षण गराउँदा नेपालको ल्याबले तीन जनाको पोजेटिभ देखाएको थियो। परीक्षण सर्टिफिकेट बोकेर लोड–अनलोड गरिरहेका ३३ मजदूरको चिनियाँ क्षेत्रमा पिसीआर परीक्षण गर्दा तीन जनाको पोजेटिभ देखियो। यसैलाई आधार मानेर चिनियाँ अधिकारीले आयातमा कडाइ गर्ने संकेत गरेको उनले बताए।
नाकालाई सुचारु राख्न गम्भीर रुपमा पहल भइरहेको प्रमुख भन्सार अधिकृत खत्रीले बताए। पिसीआर मेसिन र डाक्टरको टिम आउँदो हप्ता तातोपानी भन्सार आएपछि मजदूरको कोरोना परीक्षण नियमित गर्ने उनले बताए। उनका अनुसार खासाबाट चिनियाँ ड्राइभरले सिधै नेपालतिरको भन्सार यार्डमा ल्याएर सामान खसाल्ने मोडालिटीमा छलफल भइरहेको छ। हालसम्म १२ कन्टेनर सामान नेपाल भित्रिएका छन्।
२०७२ को विनासकारी भूकम्पले क्षतिग्रस्त भएपछि तातोपानी नाका बन्द भएको थियो। २०७६ जेठमा खुलेपनि फागुनमै फेरि बन्द भएको थियो। चीनमा देखिएको कोभिड–१९ का कारण नाका बन्द गरिएको हो। पछि नेपालमा स्वास्थ्य सामग्री अत्यावश्यक भएपछि केही समय नाका खुलाएर सामग्री ल्याइए पनि पुनः बन्द गरिएको थियो। तातोपानीबाट सबै खाले सामग्री ल्याइने निर्णय गरेसँगै खुलेको नाका पछिल्लो पटक असार २४ गते अरनिको राजमार्गस्थित बाह्रविसे नगरपालिकाको जम्बु, खागदल र भोटेकोसीमा बाढी आएर सडक क्षतिग्रस्त भएपछि असार २५ बाट बन्द थियो।
खासामा मात्रै नेपाली व्यवसायीका करिब ८ सय कन्टेनर सामग्री रोकिएका छन् । ती सामान न्यालाम, सिगात्से र खासाका गोदाममा छन्। नाका खुलेसँगै ती सामग्रीसमेत क्रमैसँग ल्याइनेछ।
भूकम्पअघि यो नाकाबाट हरेक दिन सवा करोडको हाराहारीमा राजस्व संकलन हुने गर्दथ्यो। पछिल्लो आर्थिक वर्षमा भन्सारले एक अर्ब ५९ करोड राजस्व संकलन गरेको भन्सार कार्यालयले जनाएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।