प्रदेश २ का अर्थमन्त्री विजय यादवसँग शिवजी यादव (रातो घेरामा) काठमाडौं- सिरहाको औरही नगरपालिका- का ४५ वर्षीय शिवजी यादव तराईका जमिन्दार मानिन्छन्। स्थानीयस्तरमा हुने ठेक्कापट्टादेखि विकासका काममा उनको नाम जोडिइनै रहन्छ। त्यसैले उनले आफ्नो परिचयमा 'समाजसेवा' को अर्को बर्को पनि थपेका छन्।
उनी आफैं केही समयसम्म राजनीतिक रुपमा समेत सक्रिय थिए। तत्कालीन संघीय समाजवादी फोरम नेपालबाट गाउँपालिका अध्यक्षमा टिकटसमेत हात पारेका थिए। तर उनी ६ मतले पराजित भए। अहिले शिवजी जनता समाजवादी पार्टीका औरही गाउँपालिका अध्यक्ष छन्।
त्यसैले स्थानीय शक्तिकेन्द्रदेखि प्रदेशसम्मको पहुँच शिवजीसँग छ। ठेक्कापट्टा र राजनीति गर्ने भएकाले नै उनको प्रदेश २ का अर्थमन्त्री विजय यादवसँग समेत राम्रो सम्बन्ध रहेको बताइन्छ।
यही शक्तिकेन्द्रको पहुँचको आडमा शिवजीले ठगी धन्दाको आतंक फैलाएको भन्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा उजुरी परेपछि उनको 'असलियत' खुल्न थालेको छ।
आर्थिक अवस्था कमजोर भएका युवाहरुलाई रोजगारीको नाममा भारत पठाउनेदेखि गाउँमा सापट भनेर चक्रीय ब्याजमा ऋण दिने र कपाली तमसुक बनाएर गरिबमाथि शोषण गरेको भन्दै उनीविरुद्ध उजुरी परेको छ।
शिवजीसँगै सिरहाका रामबाबु यादव, भागवत यादवविरुद्ध पनि उजुरी परेको छ। जिल्ला प्रशासन कार्यालय सिरहालाई सम्बोधन गरेर लेखिएको पत्रमा शिवजीले गरेका ठगीका कर्तुतहरु उल्लेख गरिएको छ।
शिवजीले भारतको पन्जाबमा ठेक्कामा लिएर सेलर चलाएको र त्यहाँ कामका लागि भनेर पन्जाब पुर्याएर श्रम शोषण गरेको फुलोदवी सदाय, महेश सदाय र रामचन्द्र सदायले जिल्ला प्रशासनमा दिएको उजुरीमा उल्लेख छ। ‘सुरुमा ८ घण्टाका काम गर्नुपर्ने। राम्रो पैसा हुने भनेर हामीलाई भारत पुर्याइन्छ। त्यहाँ गएपछि सेलरमै थुनेर राख्ने। बजारसमेत जान नदिने। बाहिर जान लागे कुटपिटसमेत हुन्छ’ जाहेरीमा उल्लेख छ ‘केही सामान चाहिए सेलरमै छ भन्ने र १० रुपैयाँको सामान २५ रुपैयाँमा हामीलाई बेच्ने गरिन्छ।’
जसकारण काम गरेको पैसा जति सबै सेलरमै सकिने र रित्तो हात घर फर्कनु परेको उनीहरुको गुनासो छ।
३६ प्रतिशतका दरले कपाली तमसुक
शिवजीले मुसहर समुदायमाथि ३६ प्रतिशतसम्मका दरले कपाली तमसुक बनाएर पैसा दिने गरेको पीडितले बताएका छन्। घर पठाउन लागेको पैसासमेत उनी आफैं राख्ने र उक्त पैसा आफ्नो भन्दै उल्टै उनीहरुकै परिवारका बाबुआमालाई दिएर ३६ प्रतिशतसम्म ब्यादरमा दिने गरेको उनीहरुको गुनासो छ।
उक्त पैसा दिएपछि शिवजीले कपाली तमसुक बनाउने र वर्षौंसम्म शोषण गर्ने गरेको भन्दै उजुरी परेको छ। ‘तमसुक नबनाउँदा कमाएर नै दिइहाल भन्छ। के गर्नु नेता पनि उ आफैं। ठेकेदार उ आफैं। गाउँघरका मान्छेसमेत डरले उसैलाई साथ दिने’ रामचन्द्र सदायले भने, ‘के गर्नु अब त मर्नुबाहेक अरु उपाय देखिँदैन।’
कोरोना भाइरसको महामारीका कारण पन्जाबको सेलरमा काम गर्न नजाने बताउँदा कुटपिटसमेत भएको रामचन्द्रले बताएका छन्। ‘भारत नजानेभन्दा हामीहरुको घर गई तिमीहरु जानुपर्छ भन्दै कुट्दै आफ्नो घर औरही लगेको र त्यहाँ एउटा कोठामा थुनेर कुटपिट भएको थियो। कुटपिटका कारण दाहिने कानसमेत राम्रोसँग सुन्न सकेको छैन। पछि मेरा आमासँग औठा छाप लगाएर साँझमा छाडिदियो’ रामचन्द्रले सिडिओ कार्यालयमा दिएको उजुरीमा उल्लेख छ।
रामभजनलाई शिवजीले भारतमै गायब बनाएको आरोप
शिवजीले नै १५ महिनाअघि भारतको पन्जाबमा कामका लागि भनेर लगेका रामभजन यादव बेपत्ता भएको भन्दै उनीविरुद्ध उजुरी परेको छ। सिरहाको औरही-४ इट्टाटारका २० वर्षीय रामभजनलाई शिवजीले पन्जाब पुर्याएको र त्यसको ३ महिनासम्म छोरासँग सम्पर्क भए पनि त्यसबेलादेखि गायब भएको रामभजनकी आमा फुलोदेवीले बताएकी छिन्।
‘छोराबारे सोध्दा केही जवाफ आउँदैन। बरु एकपछि अर्को गर्दै बहाना बनाउँदै पन्छिने गरेका छन्। मेरो छोरो कहाँ कस्तो अवस्थामा छ खोजीका लागि पहल गरिदिनुपर्यो’ शिवजीविरुद्ध दिएको जाहेरीमा उल्लेख छ।
डिएसपीको नेतृत्वमा छानबिन सुरु
सिरहाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी प्रदिपराज कँडेललाई सम्बोधन गरेर जाहेर गरिएको निवेदनउपर कारबाही प्रक्रिया अघि बढिसकेको कँडेलले नेपाल लाइभलाई जानकारी दिए। ‘उजुरी आएपछि यसबारे छानबिन गरी तुरुन्त कारबाही गर्नु भनेर एसपी कार्यालय पठाइसकेको छु। अब कारबाही प्रक्रिया अघि बढ्छ,’ उनले नेपाल लाइभसँग भने।
उता जिल्ला प्रहरी कार्यालय सिरहाका प्रहरी प्रमुख एसपी उमाशंकर पन्जियारले पनि शिवजीलगायत तीनै जनाविरुद्ध अनुसन्धान सुरु भएको बताए। उनीहरुबिरुद्ध अनुसन्धान गर्न भनेर डिएसपीको नेतृत्वमा एउटा टिम नै परिचालन गरिएको पन्जियारले नेपाल लाइभलाई बताए।
पन्जियारले भने, ‘५/१० हजार ऋण दिने र लामोसमय सम्म काममा लगाउने तथा कपाली तमसुक बनाउनेसम्मको आरोप लागेको छ। प्रारम्भिक अनुसन्धानका क्रममा उनीहरुले ठगी गरेको देखिएको छ। थप अनुसन्धान र छानबिनपछि कारबाहीको दायरामा ल्याउँछौं।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।