काठमाडौं- ऋणीहरुले आफ्नो बचत खातामा भएको पैसा ऋण तिर्न प्रयोग गर्दा वाणिज्य बैंकहरुको निक्षेप र कर्जा विस्तारको वृद्धिदर ऋणात्मक देखिन थालेको छ। ऋणको ब्याज बोक्नुभन्दा आफूसँग भएको बचतबाटै ऋण तिर्दा दुवैको पोर्टफोलियो घटेको हो।
साउन १६ गतेसम्ममा वाणिज्य बैंकहरुले ३४ खर्ब ८७ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरेका छन्। त्यस्तै कर्जा लगानी २८ खर्ब ६६ खर्ब रुपैयाँ छ। असार मसान्तमा वाणिज्य बैंकहरुले ३४ खर्ब ८७ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन गरेका थिए भने कर्जा लगानी २९ खर्ब तीन अर्ब रुपैयाँ छ। नयाँ आर्थिक वर्ष लागेसँगै कर्जा विस्तार ३७ अर्ब रुपैयाँले ऋणात्मक छ।
बचतबाटै ऋण तिर्दा दुवैको पोर्टफोलियो घटेको हुनसक्ने नेपाल राष्ट्र बैंकका अनुसन्धान विभागका निर्देशक डा. गुणाकर भट्टले उल्लेख गरेका छन्।
कतिपय व्यापारिक कर्जाको सेटलमेन्ट भएकाले पनि कर्जा विस्तार ऋणात्मक देखिएको कुमारी बैंकका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत सुरेन्द्र भण्डारीले जानकारी दिए। बैंकहरुकाे नयाँ कर्जा विस्तार भएको छैन, तर कतिपय कर्जाहरु प्रकृतिक रुपमा नै सेटलमेन्ट हुने भएकाले कर्जा विस्तार हुन नसकेको उनको तर्क छ।
कर्जा विस्तार रोकिएसँगै बैंकहरुले निक्षेपको ब्याजदर घटाउन थालेका छन्। ब्याजदर घटेसँगै कतिपय निक्षेपकर्ताले बैंकबाट पैसा झिक्न थालेको भण्डारीले जानकारी दिए। उनले भने, 'निक्षेपको ब्याजदर घटेर पनि होला कुमारी बैंकको निक्षेप र कर्जा विस्तार दुवै घटेको छ।'
वाणिज्य बैंकहरुले सहकारीहरु लगायतका विभिन्न व्यापारिक समूहसँग महंगो ब्याजदरमा निक्षेप उठाइरहेका थिए। तर, पछिल्लो समय बैंकहरुले निक्षेपको ब्याजदर घटेको भन्दै म्यासेज पठाइरहेका छन्।
तरलता अभाव हुँदा निक्षेप तान्न बैंकहरुले ब्याजदरमा अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्ने अवस्था आएको थियो। तर, पछिल्लो समय ब्याजदर घटाउन थालेसँगै निक्षेपकर्ताहरुले अन्य क्षेत्रमा पैसा लैजान थालेका हुन्।
लकडाउन भएयता बैंकहरुले नयाँ कर्जा प्रवाह गर्न सकेका छैनन्। असार मसान्तमा कर्जा नवीकरण गर्ने क्रममा बैंकहरुले ब्याज र किस्ताका लागि थप कर्जा प्रवाह गरेका थिए। यसले गर्दा असार मसान्तमा कर्जा थप विस्तार भएको देखिएको थियो। तर, कोरोनाकाे संक्रमण थप फैलिन थालेपछि कतिपय ऋणिहरु ऋणको भारबाट उम्किन खोजेको देखिन्छ।
प्रायः साउनको १५ सम्म बैंकहरुमा निक्षेप तथा कर्जाको विस्तार कम हुने बैंकर एसोसिएसनका अध्यक्ष भुवन दाहालले बताए। कतिपय निर्माण व्यवसायीले सरकारबाट पैसा आएपछि तिर्छु भन्दै बैंकहरुलाई अनुरोध गरेका हुन्छन्। जब पैसा निकासा हुन्छ त्यसपछि ऋणको ठूलो अंक कम देखिने बैंकरहरु बताउँछन्।
विविध कारणले असार मसान्तसम्ममा कर्जा भुक्तानी गर्न नसकेकाले साउनको पहिलो साता भुक्तानी गर्ने भएकाले पनि वाणिज्य बैंकहरुको निक्षेप घट्ने गरेको दाहालले बताए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।