काठमाडौं- नेपाली कांग्रेसकी केन्द्रीय सदस्य तथा छायाँ श्रममन्त्री डा डिला संग्रौलाले विदेशमा अलपत्र परेका लाखौं नेपाली श्रमिकहरूको उद्धार गर्ने काम तीव्र पार्न र आर्थिक समस्यामा परेका श्रमिक, गर्भवती तथा बिरामीहरूलाई निःशुल्क स्वदेश ल्याउने व्यवस्था मिलाउन नेपाल सरकारसँग माग गरेकी छन्।
मंगलबार श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षामन्त्री रामेश्वर राय यादवलाई भेटेर एक ज्ञापनपत्र बुझाउँदै सांसद संग्रौलाले त्यस्तो माग गरेकी हुन्। नेपाली कांग्रेसले गठन गरेको छायाँ सरकारमा छायाँ श्रममन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालिरहेकी सांसद संग्रौलाले नेपाली श्रमिकहरूको जीउज्यान, रोजगारी र सेवासुविधाको रक्षाको लागि समेत सरकारको ध्यानाकर्षण गराएकी छन्।
यस्तो छ सांसद संग्रौलाले श्रममन्त्री रामेश्वर राय यादवलाई बुझाएको ज्ञापनपत्र
माननीय रामेश्वर राय यादवज्यू,
मन्त्री
श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालय
सिंहदरबार, काठमाडौं
विषयः ज्ञापनपत्र
विश्वव्यापी रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरस (कोभिड–१९)बाट विदेशमा रहेका लाखौं नेपाली श्रमिक नराम्ररी प्रभावित भएको यहाँलाई अवगतै छ। उनीहरूको जीउज्यान, रोजगारी र सेवासुविधाको रक्षाको लागि माग गर्दै मैले गत १४ वैशाख २०७७ गते ज्ञापनपत्र बुझाएको स्मरण गर्न चाहन्छु। ढिलै भए पनि सरकारले हालै भारत बाहेक तेश्रो मुलुकमा अलपत्र परेका नेपालीहरूलाई स्वदेश फिर्ता ल्याउने काम शुरु गरेको छ। तर अझै दशौं हजार नेपालीहरू विदेशमा अलपत्र अवस्थामा हुनुहुन्छ। उहाँहरूलाई जति सक्दो चाँडो स्वदेश फिर्ता ल्याउनका लागि निम्नअनुसारका कामहरू गर्न आवश्यक भएकाले फेरि यो ज्ञापनपत्र बुझाउँदै छु।
१) कोभिड– १९ को कारण रोजगारी गुमाएका, बिदामा बसेका वा विभिन्न समस्यामा परेका कामदारलाई स्वदेश ल्याउनको लागि तत्काल नेपाल सरकारले पहल गर्नुपर्छ। सर्बप्रथमतः जुन देशमा नेपाली कामदार छन्, तिनै देशको सरकार, कामदार कार्यरत कम्पनीलाई टिकटको व्यवस्था गर्न लगाई निःशुल्क रुपमा नेपाल ल्याउन लगाउनुपर्छ। यदि, त्यो सम्भव नभएमा र आफ्नै खर्चमा स्वदेशमा आउन नसक्ने कामदारहरूको लागि सरकारले नै उद्धार गर्नुपर्छ।
आफ्नै खर्चमा आउन सक्नेहरूको लागि सरकारले नियमित उडानको व्यवस्था गर्नुपर्छ। चार्टर फ्लाइटको नाममा सरकारले व्यापार गर्नुहुँदैन।
२) उद्धार नहुने बेलासम्म विदेशमा रहेका कामदारको लागि खाने, बस्ने व्यवस्था त्यही देशले गर्नुपर्छ। उनीहरूलाई त्यो व्यवस्था भए/नभएको बुझेर नभएको खण्डमा तत्काल सम्बन्धित देशका नेपाली दूतावासलाई पहल गर्न लगाइयोस्।
३) कोभिड–१९ को कारण बिरामी परेका, क्वारेन्टाइन, आइसोलेसन, अस्पतालमा रहेका कामदारको निःशुल्क औषधी उपचारको व्यवस्था सम्बन्धित देशलाई गर्न लगाउनुपर्छ र त्यो भए/नभएको जानकारी नेपाली दूतावासहरूले लिइरहने व्यवस्था मिलाइयोस्।
४) विदेशमा कोभिड– १९ को कारण मृत्यु भएका कामदारको दाहसंस्कारको व्यवस्था मिलाउन र त्यसमा परिवार वा आफन्तको उपस्थिति कसरी सम्भव हुन्छ, व्यवस्था मिलाइयोस्।
५) कोभिड–१९ को कारण बाहेक अन्य कारणले मृत्यु भएका कामदारको हकमा शव तत्काल स्वदेश ल्याउन व्यवस्था मिलाउनुपर्छ। परिवारको स्वीकृतिमा विदेशमै दाहसंस्कार गर्ने अनुमति भएका शवको विदेशमै रहेका आफन्तको रोहवरमा दाहसंस्कार गरी परिवारलाई तत्काल जानकारी गराइयोस्।
६) विदेशमा कोभिड– १९ को कारण बाहेक अन्य बिरामी, घाइते, गर्भवती, सुत्केरीलगायतका कामदारको तत्काल उपचारको व्यवस्था मिलाइयोस्।
७) कोभिड–१९ को कारण स्वदेश फर्किन खोजेका नेपाली विद्यार्थी, विभिन्न पेशामा आवद्ध पेशाकर्मी, व्यवसायी, बिरामी, पर्यटकहरूलाई सहज वातावरण बनाइयोस्।
८) कोभिड – १९ को कारण लामो समयसम्म देश–विदेमा भएको लकडाउन, अन्तर्राष्ट्रिय उडाउनमा रोक, रोजगारी गुमेको चिन्ता, पारिवारिक विछोडजस्ता कारणबाट मानसिक समस्यामा परेका कामदार तथा नेपालमा रहेका तिनका परिवारलाई मनोसामाजिक परामर्श दिने व्यवस्था मिलाइयोस्।
९) रोजगारदाता कम्पनीले व्यवस्था गरिदिएको टिकट भएका नेपालीहरूका हकमा वैदेशिक रोजगारको मुख्य गन्तव्य देशहरूमा नियमित उडान सुरु भएको खण्डमा पुरानो टिकटको प्रयोग हुने र भाडादर पनि कम हुने भएकाले सिमित संख्यामा मात्रै भएपनि नियमित उडान सञ्चालन गरियोस्।
१०) विभिन्न देशमा अलपत्र परिरहेका तथा खर्चविहीन भएका विद्यार्थीहरूलाई सरकारी खर्चमा तुरुन्त उद्धार गरियोस्।
११) क्यानाडा, युरोप तथा अफ्रिकाका धेरै देशहरूमा एउटै देशबाट जहाज नभरिने भएकोले अन्य देशसँग मिलाएर संयुक्त उद्धार उडानको व्यवस्था गरियोस्।
१२) पिसिआरमार्फत कोरोना टेष्ट गर्ने सुविधा नभएका देशहरूबाट सम्बन्धित देशका फिट टु फ्लाइट सर्टिफिकेटअनुसार फिर्ता आउने व्यवस्था गरियोस्।
१३) बिनाइजाजत श्रम गरिरहेका कागजातविहीन कामदारहरूलाई सम्बन्धित देशको कुटनीतिक निकायसँग सहकार्य गरी आममाफी दिलाउने प्रबन्ध गरियोस्।
१४) हाल नेपालमा छुट्टीमा रहेका कामदारहरूलाई वैदेशिक रोजगारका लागि फिर्ता जान श्रम स्वीकृति तथा अन्य कागजत बिनाझन्झट उपलब्ध गराउने व्यवस्था गरियोस्।
१५) परराष्ट्र, गृह, श्रम, रक्षा, अर्थलगायतका मन्त्रालयहरूसँग समन्वय गरी स्वदेश फर्कन चाहने नेपालीहरूका लागि निःशुल्क २४ घन्टे हटलाइन सूचना सेवा तथा नेपाल आइसकेपछि स्वास्थ्य जाँच गरी सम्भव भएसम्म आआफ्नो घरमै क्वारेन्टाइनमा बस्ने व्यवस्था मिलाइयोस्।
१६) नेपाल सरकारले १७ महिनासम्म मलेसिया नेपाली कामदार पठाउन रोक लगाएको र कोभिड–१९ को कारणले फागुन २८ गतेदेखि श्रम स्वीकृति दिन बन्द गरिएकोले वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरूले कामदार पठाउन नपाएको हुँदा अनुमतिपत्र नवीकरणका लागि वार्षिक १०० जना कामदार पठाउनै पर्ने बाध्यात्मक व्यवस्थाले नेपालका करिब ७५ प्रतिशत वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरूको इजाजत पत्र नवीकरण नहुने अवस्था सिर्जना भएको छ। हालको विषम परिस्थितिलाई मध्यनजर गरी वैदेशिक रोजगारी व्यवसायीको इजाजत पत्र नविकरण गर्ने व्यवस्था मिलाइयोस्।
डा डिला संग्रौला
सदस्य, प्रतिनिधि सभा
२ असार, २०७७
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।