त्रिदेशीय सिरिज : सुस्त क्यान, बढ्दो आकांक्षा

स्पोर्टस लाइभ

सराेज तामाङ मंगलबार, माघ २१, २०७६ ११:३९

काठमाडौं- आइसिसी विश्वकप क्रिकेट लिग-२ अन्तर्गत नेपाल, ओमान र अमेरिकाबीचको त्रिदेशीय सिरिज कीर्तिपुरस्थित त्रिवि क्रिकेट मैदानमा बुधबारबाट सुरु हुँदैछ। सिरिज त्रिवि क्रिकेट मैदानमा हुन लागेको अहिलेसम्मकै ठूलो प्रतियोगिता हो।

सन् २०२३ को विश्वकप छनोटको रोड म्याप यही सिरिज भएकाले पनि यसको महत्व ठूलो छ। यति ठूलो प्रतियोगिता हुने त्रिवि मैदान र मैदान बाहिरको तयारी कस्तो छ त?

यतिबेला त्रिवि क्रिकेट मैदान सिंगारिन थालिएको छ। सोमबार दिउँसो मैदानमा पुग्दा ठूलो संख्यामा रहेका नेपाल प्रहरी मैदान वरपर निरिक्षण गरिरहेका थिए। मैदानभित्र अमेरिकी टिमले अभ्यास गरिरहेको थियो। मैदानमा केही कामदारले काम पनि गरिरहेका थिए।

प्रतियोगिताको एक दिनअघि आयोजक नेपाल क्रिकेट संघ (क्यान) ले राम्रो भन्न सकिने किसिमको केही काम गरेको छैन। मैदानमा पुग्दा भान हुन्छ- ठूलो प्रतियोगिता हुने स्थल किन यति कमजोर। फुंग रंग उडेको मैदानको दुबो। खिया लागेको र भत्किँदै गरेको वरिपरि बारिएको फलामको तार।

तर क्यान भने आफूहरुले तयारीमा कुनै कसुर बाँकी नराखेको दाबी गर्छ।

‘पहिलेको भन्दा निकै परिवर्तन भएको छ। हामीले निकै मेहनत गरेका छौं’, क्यानका भेन्यु म्यानेजर अमितवीर पाण्डेले भने, ‘यो समय भनेको दुबो नउम्रने सिजन हो। तर पनि हामीले निकै मेहनत गरेर दुबो उमारेका छौं। सबैले निकै परिश्रम गरेका छन्।’

कुराअनुसार मैदानमा पहिलेको भन्दा सुधार केही देखिँदैन। अन्तिम अवस्थामा चटारो लिने नेपाली शैली त्रिवि मैदानमा पनि देखिएको छ। एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय सिरिज खेल्नयोग्य मैदान छ त?

दुबो मर्दै गएको छ। क्यान भन्छ दुबो उमार्न यो बेला सकिँदैन। तर बेलैमा तयारी थालिएको भए मैदानको स्वरुप नै परिवर्तन हुन सक्थ्यो। यहि मैदानमा फ्रेन्चाइज लिग र अन्य प्रतियोगिता हुँदा मैदान राम्रो बनिने क्यानले गर्दा नराम्रो?

मैदानको पिच भने उत्कृष्ट बनाएको भेन्यु म्यानेजरको दाबी छ। तर पिचमा पनि धेरै काम भएको छैन। पिचलाई राम्रो सुधार गर्ने हो भने त्यसमा पूरै डोजर लगाएर नयाँ ढंगमा बनाउनुपर्ने यसअघि नै क्युरेटरहरुले बताएका थिए। अहिले विदेशी क्युरेटरलाई झिकाएर पिचको निर्माण गरे पनि त्यसलाई टालटुल पार्ने काम मात्रै भएको छ।

‘हामीले सुरुमा पिचको काम गर्यौं। अहिले पिच पूर्णरुपमा ठीक भइसकेको छ। त्यसपछि हामीले यहाँ टुटेको फुटेको काममा जोड दियौं’ पाण्डेले भने।

सिरिजका लागि नेपालयले टिकट बिक्रीको जिम्मा पाएको छ। टिकट दर दुई सय रुपैयाँ हुने बताइएको छ। पहिलो खेलमा नै झण्डै २० हजार दर्शकको अपेक्षा गरेको क्यानले त्यसको व्यवस्थापन मैदानमा कसरी हुन्छ भन्ने पूर्ण तयारी भने गरेको छैन।

काम भयो शून्य
एक दिवसीय अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटको मान्यता पाएपछि नेपालले घरेलु मैदानमा ठूला प्रतियोगिता तथा सिरिजको आयोजना गर्ने अवसर पाउने भयो। त्यहि अवसरमध्ये एक यो पनि हो।

२०७४ चैत्र १ गते नेपाली क्रिकेटले एकदिवसीय मान्यता पाएको थियो। त्यसपछि अहिलेसम्म नेपालले घरेलु मैदानमा एदिवसीय क्रिकेट खेलाउन भौतिक संरचना के कस्तो सुधार गर्यो त? हात लाग्यो शुन्य। करिब २ वर्षको अन्तरालमा माथिल्लो स्तरको क्रिकेट प्रतियोगिता आयोजना गर्न नेपालले त्रिवि क्रिकेट मैदानलाई पनि पुनर्निर्माण गर्न सकेन।

२०१५ देखि २०१७ सम्म आइसिसी विश्व क्रिकेट लिग च्याम्पियनसिपको लागि भनेर राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) ले बनाइदिएको भवनहरुबाहेक एदविसीय क्रिकेटकै लागि भनेर चाहिने भौतिक संरचना अहिलेसम्म बन्न सकेन।

सरकारकै लगानीमा एक दिवसीय क्रिकेटको लागि भनेर निर्माण हुन लागेको एम्पायरसँगैको भवनको जग पनि लथालिंगै छ। अहिले त्रिदेशीय सिरिजको लागि त्यो भागमा टेन्ट टागेर अन्य खेलाडीलाई राख्ने व्यवस्था मिलाइँदैछ।

त्यसो त नेपालको लागि ठूलो प्रतियोगितामा सुरक्षाको विषय पनि चुनौतीका रुपमा हेरिन्छ। यसअघि नेपाल र अमेरिकाबीचको खेलमा त्रिवि मैदानमा भएको खेलमा निकै ठूलो फन्दा मचिएको थियो। तर यो पटक भने सुरक्षाको कुनै कमि नहुने भेन्यु म्यानेजर पाण्डे बताउँछन्, ‘सुरक्षालाई चुस्त बनाउनका लागि हामीले नेट अभ्यास गर्ने ठाउँ अगाडि पनि बारेका छौं। सुरक्षा व्यवस्था राम्रो हुनेछ। सिसिटिभीदेखि सबैको ब्यवस्था छ।’

नेपाल, अमेरिका र ओमानका खेलाडीलाई कालिमाटी स्थित सोल्टी होटलमा राखिएको छ। अमेरिका क्रिकेट टिम आइबार राति नै त्रिदेशीय सिरिज खेल्न काठमाडौंमा आइसकेको छ। यता, ओमान पनि सोमबार राति नै आइपुगेको छ। सोमबार दिउँसो अमेरिकाले त्रिवि मैदानमा केही घण्टा अभ्यास गरेको छ। मंगलबार मूलपानी मैदानमा अमेरिका र नेपालको अभ्यास खेल पनि चलिरहेको छ।

सिरिजको उद्घाटन खेलमा नेपालले २२ गते ओमानसँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। त्यस्तै, २३ मा ओमानले अमेरिकासँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ।

माघ २५ नेपालले अमेरिकासँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। त्यस्तै, २६ गते नेपालले ओमानसँग सिरिजको दोस्रो चरणको खेल खेल्नेछ। त्यस्तै, माघ २८ गते अमेरिकाले ओमानसँग खेल्दा २९ गते सिरिजको अन्तिम खेल नेपालले अमेरिकासँग खेल्नेछ।

कस्तो छ टिम नेपाल?
विश्वकपको रोड म्यापको रुपमा रहेको डिभिजन-टु मा अमेरिकाले ८ खेल र ओमानले ६ खेल खेलिसक्दा नेपालको भने पहिलो सिरिज हो।

यो सिरिजमा सबै टिमले समान ४–४ खेल खेल्ने छन्। सिरिजका लागि नेपाली टिमले पोखरा क्रिकेट मैदानमा करिब एक महिना अभ्यास गरेको थियो।

नेपाली टिमको नेतृत्व कप्तान ज्ञानेन्द्र मल्लले गर्दा उपकप्तानमा दिपेन्द्रसिंह ऐरी छन्। त्यस्तै, टिममा पारस खड्का, सन्दीप लामिछाने, करण केसी, आरिफ शेख, बिनोद भण्डारी, अभिनाश बोहरा, कुशल मल्ल, कमल सिंह ऐरी, सुशन भारी, रोहित कुमार पौडेल, शरद भेषावकर र ललित नारायण राजबंशी छन्।

यो पटक सबैभन्दा बढि सम्झिइने खेलाडी हुन्, सोमपाल कामी। केही दिनअघि मात्रै बैवाहिक सम्बन्धमा जोडिएका सोमपाल नेपालमा सम्पन्न १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) प्रतियोगितादेखि नै घाइते छन्। ढाँडमा चोट बोकेका सोमपालले पोखरा प्रिमियर लिग (पिपिएल) मा पनि पूरा खेल खेल्न सकेका थिएनन्।

यो पटक तिब्रगतिका बलर सोमपालको स्थानमा युवा खेलाडी कमलसिंह ऐरीलाई ल्याइएको छ। तर अलराउण्डरको भूमिकामा देखिने सोमपालको स्थान कमलले लिन सक्लान्?

सोमपाल नेपाली क्रिकेटका लागि जुनसुकै समयमा चल्न सक्ने खेलाडी हुन्। उनकै उत्कृष्ट प्रदर्शनमा नेपालले ठूलो सफलता पाएको थुप्रै उदाहारण छ। हुन त कमल पनि राम्रा खेलाडी हुन्। यु-१९ क्रिकेट टिममा निकै उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै आएका उनी पहिलो पटक सिनियर टिममा परेका हुन्।

योसँगै अब फाष्ट बलिङ कमल, करण केसी र अभिनाष बोहराले सम्हाल्ने छन्। स्पिनरको रुपमा सन्दीपसँगै ललित, सुशन र कुशल मल्ल छन्। त्यसो त, पारस, दीपेन्द्र, आरिफ र शरद पनि पार्टटाइम बलरको रुपमा छन्।

दुई दिनअघि प्रशिक्षकको राजीनामा
नेपालले महत्वपूर्ण सिरिज खेल्ने दुई दिनअघि प्रशिक्षक उमेश पटवालले राजीनामा दिए। जसमा क्यान नै बेखबर जस्तो छ।

क्यान निलम्बनमा रहेको अवस्थामा राष्ट्रिय खेलकुद परिषद (राखेप) को पहलमा अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद (आइसिसी) मार्फत पटवाल प्रशिक्षकमा नियुक्त भएका थिए।

गएको जेठमा एक वर्षका लागि राष्ट्रिय टिमको प्रशिक्षकमा नियुक्त भएका पटवालले मासिक ७ हजार अमेरिकी डलर लिने सम्झौता भएको थियो। अहिले तलबमा असन्तुष्ट भएर राजीनामा दिइएका हल्ला चले पनि राजीनामाको खास कारण बुझिएको छैन। तर महत्वपूर्ण खेलअघि प्रशिक्षकको राजीनामाले टिममा असर गर्ने नै छ।

आइसिसीमार्फत नियुक्त भएका उनले राजीनामा आइसिसीलाई नै बुझाएका हुन्। क्यान स्रोतले पनि राजीनामा बारेको जानकारी प्रष्ट रुपमा नआएको बताएको छ। ‘आइसिसी, राखेप र प्रशिक्षक पटवालबीच सम्झौता कुन रुपमा भएको थियो त्यो हामीलाई पनि थाहा भएन, अहिले राजीनामा बारे पनि अहिले हामीले बताउन सक्ने धेरै कुरा छैन’ क्यान स्रोतले भनेको छ।

के हो लिग-टु?
आइसिसी विश्व कप क्रिकेट लिग-टु सन् २०२३ मा आयोजना हुने विश्वकपसम्म पुग्ने बाटो हो।

लिग-टु मा अहिले सात देश छन्। २०१९ को अगष्टबाट नै सुरु भएको यो लिग-टु मा नेपाल, अमेरिका, ओमान, स्कटल्यान्ड, नामिविया, युएई र पपुवा न्युगिनी रहेका छन्। जसमा अमेरिका, स्कटल्यान्ड र पपुवा न्युगिनीले समान ८-८ खेल खेलिसकेका छन् भने, नामिविया, र युएईले समान ७-७ खेल खेलिसकेका छन्। यता ओमानले भने ६ खेल खेलेको छ। नेपालको भने ओमान र अमेरिकासँगको सिरिज नै पहिलो हो।

यसरी एउटा टिमले लिग-टु मा ३६ वटा खेल खेल्नेछ। लिग-टु बाट शीर्ष ३ टिमले २०२३ को विश्व कप छनोटमा सिधै स्थान बनाउने छन्।

बाँकी चार टिमले पनि विश्वकप छनोटमा प्रवेश गर्न अर्को मौका पाउने छन्। जसलाई आइसिसीले प्लेअफको नाम दिएको छ।

जहाँ लिग-टु बाट आएका ४ टिम र च्यालेन्ज लिगबाट आएका शीर्ष २ टिमसहित ६ टिमले प्लेअफमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछन्। २०२२ मा आयोजना हुने प्लेअफबाट शीर्ष २ टिम विश्वकप छनोट खेलमा प्रवेश गर्नेछन्।

विश्वकप छनोट २०२२ मा आयोजना हुनेछ। जहाँ सुपर लिगका पुछारका ५, लिग-२ बाट आएका ३ र प्लेअफबाट आएका २ राष्ट्र गरी १० टिमले विश्वकप छनोटमा प्रतिस्पर्धा गर्नेछन्।

सुपर लिगमा टेस्ट मान्यता प्राप्त १२ देश र नेदरल्याण्ड्स रहेका छन्। यस्तै च्यालेन्ज लिगमा आइसिसी वरियतामा २१ सहित ३२ औँ स्थानसम्म रहेका देशले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन्।

विश्वकप छनोटबाट विजेता र उपविजेता बन्ने टिमले मात्रै भारतमा सन् २०२३ मा आयोजना हुने विश्वकप क्रिकेटमा भाग लिन पाउने छन्। विश्वकपमा १० टिमको सहभागिता रहने छ।

थप तस्बिरमा मैदानकाे अवस्था