भैरहवा- अर्धभूमिगत नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका महासचिव नेत्रविक्रम चन्द विप्लवको गाउँ कपिलवस्तुको शिवराज नगरपालिकास्थित शिवगढीमा एकाबिहानै एउटा घटना भयो। रोल्पापछिको आधार इलाका मान्दै आएको ठाउँ हो शिवगढी। सोही ठाउँबाट ठुलो परिमाणमा हातहतियार तथा विस्फोटक प्रहरीले जफत गर्यो।
कपिलवस्तुको चन्द्रौटा बजारदेखि करिब ५ किलोमिटर पश्चिम-दक्षिणको इलाका शिवगढीमा हातहतियार सहित एक जनालाई प्रहरीले नियन्त्रणमा लियो। उनी घाईते अवस्थामा रहेको प्रहरीले बताएको छ। बुटवलस्थित प्रादेशिक अस्पतालमा उनको उपचार भइरहेको छ। तर प्रहरीले अहिलेसम्म उनको अवस्थाबारे केही पनि सार्वजनिक गरेको छैन। मानवअधिकारवादी तथा पत्रकारलाई भेट्न तथा तस्बिर खिच्न दिएको छैन।
तत्कालीन विद्रोही नेकपा (माओवादी)को आधार इलाका र गोप्य बैठकहरुको केन्द्र समेत रहेको शिवगढी माओवादी विभाजित भएपछि पनि गोप्य बैठक र ‘क्रान्तिका लागि जनसंघर्ष’को योजना बुन्ने ठाउँको रुपमा परिचित थियो शिवगढी।
यो ठाउँमा नेत्रविक्रम चन्दका आफन्तहरु र उनी नेतृत्वको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका नेताहरुको गोप्य बैठक बस्ने र हतियार समेत संग्रह गर्ने, योजना बनाउनेजस्ता काम यही गाउँबाट भइरहेको सूचना प्रहरीलाई थियो।
प्रहरीले सामान्य सूचना संकलन गरेपनि तथ्यगत विवरण संकलन गर्न सकिरहेको थिएन।
एनसेल टावरमा निरन्तर आक्रमण भएपछि प्रहरीमाथि दबाब थियो। विप्लवको संगठनमाथि निगरानी बढाउने र सर्च अभियान चलाउने र पक्रने। सोहीअनुसार नेपाल प्रहरीले देशभरका प्रहरी इकाइमा विप्लवका नेता कार्यकर्तामाथि निगरानी बढाउन र नियन्त्रणमा लिन सर्कुलर जारी गरेको थियो।
प्रहरीको मुख्य निशानामा परेको थियो, यो गाउँ। विप्लवको बलियो संगठनात्मक उपस्थिति रहेको भनिएको र स्थानीयको समर्थन बटुलेको गाउँमा बिहीबार बिहान ४ बजे पुगिसकेको थियो प्रहरी।
प्रहरी ३ वटा टोली बनाएर शिवगढी छिरेको थियो। प्रहरी प्रधान कार्यालय, प्रदेश प्रहरी, जिल्ला प्रहरीको सूचनाका आधारमा प्रहरी निरीक्षक महेश्वर उपाध्याय नेतृत्वको टोली शिवगढी गाउँ पस्यो। कपिलवस्तु शिवराज नगरपालिकाको अञ्चलपुरका दुर्गाबहादुर रोकालगायतका १८ जनाको घरमा बिहान १० बजेसम्म सर्च अपरेसन चलायो।
स्थानीय श्री नेपाल राष्ट्रिय आधारभूत विद्यालयका प्रधानाध्यापक यादव चन्दको घरमा खानतलासी गर्न खोज्दा उनीहरूले पूर्जी मागेपछि प्रहरी र स्थानीयबीच भनाभन भएको भयो।
यस क्रममा प्रहरीले दुईवटा एसएमजी हतियार, त्यसमा लाग्ने म्यागेजिन ३ वटा, त्यसका गोली ६८ थान, एन १६ हतियारका १ सय २९ वटा गोली, चाईनिज पेस्तोल १ थान, म्यागेजिन पेस्तोल २ थान, रिमोट १ थान, वायरिङ तार ४० मिटरलगायतका हतियार र विस्फोटक सामग्री बरामद गरेको कपिलवस्तु प्रहरी प्रमुख अच्युत प्रसाद पुडासैनीले जानकारी दिए।
शिवराज-९ शिवगढीका ३९ वर्षीय दुर्गाबहादुर रोकाको घरमा खानतलासी गर्दा उनी भाग्न खोजेपछि प्रहरीले गोली चलाउँदा उनको खुट्टामा गोली लागेको छ।
खुट्टामा गोली लागेका उनलाई प्रहरीले बुटवलस्थित लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा ल्याएर उपचार गराईरहेको र रोकालाई कडा सुरक्षा निगरानीमा राखेको छ। रोका उपचाररत कक्षमा प्रवेश रोकेको छ। ‘हामीलाई माथिको आदेश छ,' एक प्रहरी अधिकारीले भने, 'प्रवेश नदिनु भन्ने आएको छ।’
मानव अधिकार तथा शान्ति समाजका केन्द्रीय वरिष्ठ उपाध्यक्ष गोविन्द खनालले प्रहरीले मानव अधिकारवादीलाई पनि घाईतेको अवस्था बारे बुझ्न तथा भेट्न नदिएको बताए।
घाइतेको अवस्था बुझ्न जाँदा भेट्न नदिएर मानव अधिकारको खल्ली उडाएको उल्लेख गरे।
शिवगढी हतियार बनाउने र लुकाउने अखडा : प्रहरी
शिवगढी गाउँलाई प्रहरीले विप्लवको योजना निर्माण र हतियार लुकाउने थलोको रुपमा रहेको भन्दै प्रहरीले यसअघिदेखि नै निगरानी बढाउँदै आएको थियो। विप्लव र प्रकाण्डबीच खटपट भएको खबर सार्वजनिक भएपछि सो ठाउँको वास्तविकता बाहिर ल्याउन प्रयत्न गरेपनि अहिलेसम्म सफल हुन सकेको थिएन।
शिवगढी गाउँ द्वन्द्वकालदेखि नै प्रहरीको निशानामा थियो। विप्लवले भूमिगत गतिविधि सञ्चालन गर्न यो ठाउँ प्रयोग गरेको भन्ने सूचना थियो प्रहरीलाई। एक प्रहरी अधिकारीले भने, 'त्यही सूचनाका आधारमा हामीले सर्च अभियान चलाएका हौं।’
प्रहरीले यसअघि दाङ र गुल्मीमा हतियार बनाउने कारखाना फेला पारेको थियो। त्यसपछि कपिलवस्तुको शिवगढीमा निगरानी बढाएको थियो। शिवगढी जंगलमा विप्लव नेतृत्वको पार्टीका धेरै बैठक र योजना निर्माण हुने र हतियारसहितका सेनाको तालिम सञ्चालन भईरहेको सूचना प्रहरीले लामो समयदेखि लिएको थियो।
'कतिपय सार्वजनिक कार्यक्रममै सेना र हतियार छन् भन्ने कुरा आइसकेको थियो,' प्रहरी अधिकारी भन्छन्, 'शिवगढीमा ठूलो परिणाममा हतियार र सेना छन् भन्ने सूचना थियो।' उनले त्यस स्थानमा अझै पनि हातहतियार रहेको हुन सक्ने बताउँदै प्रहरी अनुसन्धानमा नै रहेको बताए।
स्थानीयको विरोध, घटनाबारे मौन प्रहरी
राती नै शिवगढी पुगेको प्रहरीले बिहान उज्यालो भएपछि पनि सर्च अभियान जारी राख्यो। विद्यालयका प्रधानाध्यापककै घरमा खानतलासी गर्न थाल्दा प्रहरीमाथि स्थानीय र विद्यार्थी जाइलागेका थिए। प्रहरी प्रशासन चाहिँदैन, दुर्गा रोकालाई रिहा गर, भन्दै विद्यार्थीहरु विद्यालय ड्रेसमै प्रहरीमाथि खनिएका थिए।
करीब २ घन्टाजति प्रहरी र स्थानीयबीच तनाव सिर्जना भएपछि प्रहरी उदेश्य पूरा नभई फर्किएको थियो।
नेपाल राष्ट्रिय आधारभूत विद्यालयका प्रधानाध्यापक यादव चन्दको घरमा प्रहरीले खानतलासी गर्न खोज्दा स्थानीय र विद्यार्थीहरुले विरोध जनाएका थिए। विद्यार्थी नै विरोधमा उत्रिएपछि प्रहरीले अपरेशन अधुरै छाडेर फर्किएको छ।
प्रदेश ५ प्रहरी प्रमुख डीआइजी पिताम्बर अधिकारी शिवगढीमा विप्लवले शंकास्पद गतिविधि चलाएकाले खोजतलास गरिएको पुष्टि गरे। ‘हामी अनुसन्धानकै क्रममा छौं, विस्तृत विवरण आएपछि मात्रै सबै कुरा भन्न सकिन्छ,’उनको भनाइ छ।
प्रहरीले सर्च अपरेसन गरेको भएपनि घाइतेलाई भेट गर्न नदिनु रहस्यमय छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
