दैलेखको बिन्द्रासैनीमा बस्दै आएका राउटे मुखिया विरबहादुर शाही यतिखेर निक्कै चिन्तित छन्। जेठा छोरा कपिल शाहीको उपचारका लागि बिहीबार ट्रमा सेन्टर आएका उनी छोराको स्वास्थ्य अवस्थासँगै घरमा रहेका श्रीमती-छोराछोरीको चिन्ताले पिरोलिएका हुन्।
१६ महिनाअघि आगोमा जलेर उठ्नै नसक्ने अवस्थामा पुगेका १८ वर्षे कपिललाई उपचारका लागि काठमाडौँ लान उनका परिवार बल्लबल्ल राजी भएका हुन्। कपिललाई राउटे उत्थान प्रतिष्ठानको पहलमा उपचार गराउन ट्रमा सेन्टरमा ल्याइएको हो । धेरै पटक सहर ल्याउने प्रयास गरे पनि कपिलको परिवार र राउटे समुदायले नमानेपछि उनको उपचार हुन सकेको थिएन । ट्रमा सेन्टरमा छोरो रुँगेर बसेका राउटे मुखिया विरबहादुर भन्छन्, 'श्रीमतीले छोरोलाई उपचार गराउन सहर लाने कुरा मानेकै थिएन। यता आउँदा ऊ रुँदै थिई।'
कपिलको घाउ लामो समय निको नभएपछि प्रतिष्ठानकी अध्यक्ष सत्यदेवी खड्कासँगै बेल्जियमका डाक्टर लुक बुकरको पहलमा उनलाई काठमाडौँ ल्याइएको हो। विरबहादुर शाहीसँगै उनका भान्जा लोकेन्द्र शाही र जेठा दाइ जसविर शाही पनि यतिबेला ट्रमा सेन्टरमा बिरामी कुरुवा बनेका छन्।
कपिलको शुक्रबारदेखि उपचार सुरु भएको छ। उनको उपचार निःशुल्क गरिदिने अस्पताल प्रशासनले जनाएको छ। कपिलको २०७२ साल पुस ६ गते छाप्रोमा आगो बालेर सुतिरहेका बेला टाउकोबाहेक शरीरको देब्रेतिरको भाग जलेको थियो। उपचारमा संलग्न डाक्टर पियूष दाहालले भने, 'बेलैमा उपचार नपाएका कारण जलेको घाउ पाकेर संक्रमण फैलिएको छ। सुरुमै उपचार गरेको भए निको हुन्थ्यो तर अहिले घाउ बिग्रिएर भित्री अंगमा कस्तो असर पारेको छ भन्ने कुरा जाँचहरु गरेपछि मात्र थाहा हुन्छ।'
ट्रमा सेन्ट्रमा उपचाररत राउटे कपिल शाही
अस्पतालमा छटपटिएर बसेका राउटे मुखिया भने छोरोलाई चाँडो निको पारिदिए घर फर्किहाल्ने बताउँछन्। भने, 'श्रीमती रोएको झलझली सम्झेको छु। उता धेरै कुरा बितिसक्यो। अब मेरो छोरालाई आइतबारसम्ममा ठिक पारिदिनू। म तीन दिनपछि घर फिर्छु।' उनले आफ्नो समुदायमा आगोले पोल्दा गाइको घिउ लगाएर ठिक पार्ने गरेको सुनाए। यस्तै चोटपटक लाग्दा सल्लाको खोटोको लगाउने गरेको उनको भनाइ छ।
राउटे समुदायबाट अस्पतालमा उपचारका लागि भर्ना भएको यो दोस्रो घटना हो। यसअघि वीरबहादुर मुखियाकै भतिजी दुनी शाहीको पैतालामा क्यान्सर हुँदा ९ दिन अस्पताल बस्नु परेको थियो। त्यो बेला पनि काठमाडौँको हेल्पिङ ह्यान्डमा दुनीलाई उपचारका लागि ल्याउँदा राउटेहरुलाई मनाउन निकै सकस परेको प्रतिष्ठानकी अध्यक्ष खड्काले बताइन्। भनिन्, 'त्यो बेला उहाँहरु काठमाडौँ आउन नमानेर पाँच जनालाई प्रतिव्यक्ति दिनको पाँच हजार रुपैयाँ दिने शर्तमा दुनीको उपचार गराउन काठमाडौँ ल्याएका थियौँ।'
'अहिले पनि धेरै कोसिस गरेर यहाँसम्म ल्याएको हो। आएदेखि नै कहिले छोरो निको हुन्छ र फर्किन पाइन्छ भनेर आजित बनाउनु भएको छ,' खड्काले भनिन्, 'सम्झाउँदा-सम्झाउँदा बल्ल काठमाडौँ ल्याइयो। अब उपचारमा थप समय लाग्छ भनेर बुझाउन निकै गाह्रो हुन्छ।'
वीरबहादुर भने भेट्न आउने जति सबैलाई छोरोलाई चाँडो निको पारिदेऊ भन्ने गरेका छन्। उनले आफूले बनाएका केही काठमा सामाग्रीसमेत ल्याएका छन्। जंगलमा बास बस्दै हिँड्ने राउटे समुदायको युवकलाई उपचारका लागि ल्याएको सुनेर भेट्न आउने सञ्चारकर्मी र अधिकारकर्मीलाई उनी आफ्ना सामान किनिदिन आग्रह पनि गर्छन्। वीरबहादुरका पाँच छोरा र एक छोरी छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।