धनगढी– घना बस्तीका कारण बजारभित्र सास फेर्न विचरण गर्ने खुला ठाउँ नै छैन। बजार भित्रको तत्कालिन वीरेन्द्र ऐश्वर्य (हाल दशरथ भिम) पार्कको नामले परिचित पार्क मात्रै हो बजारबासीले खुल्ला ठाउँमा सास फर्ने ठाउँ। त्यही पार्कमा अहिले नगरले व्यवसायीक भवन निर्माण गर्ने निर्णय गरेको छ।
पानी रिचार्ज पिट्स, स्विमिङ्ग पुल, ठूल्ठूला रुख र स–साना बोटविरुवासहित आकर्षण दृष्यका मानवनिर्मित कलात्मक मूर्ति तथा चित्रहरुले भरिएको यो पार्क व्यवस्थित नहुँदा विवादित बन्ने गरेको छ। नगरले अहिले व्यावसायिक भवन निर्माण गर्ने भनेपछि थप विवादित बनेको हो।
‘झाँडीवाला पार्कमा नयाँ संरचना बनाउँदा किन आपत्ती ?’ भन्दै अहिले उपमहानगरपालिकाले तयार गरेको डिपिआरको पक्षमा समर्थन जनाउँने एक पक्ष छ भने बोटविरुवा मास्नु हुँदैन भनेर अर्को पक्षको सुझाव रहेको छ।
विशेषतः पार्क घुम्न जाने, रमाउने युवायुवतिनै हुन्। उपमहानगरपालिकाको निर्णयको समर्थन गर्नेले त्यहाँ युवायुवतिबिच हुने अनैतिक सम्बन्धलाई बढी बलियो विचार बनाएका छन् भने उपमहानगरपालिकाको निर्णयको विपक्षमा रहेकाहरुले हरियालीलाई बढी जोड दिएका छन्।
एक विघा ५ कठ्ठा क्षेत्र ओगटेको यो पार्कको महत्त्व तत्कालीन राजा वीरेन्द्रको शालिकनै थियो। अहिले सो पार्कमा रहेको उक्त शालिक छैन्। उपमहानगरपालिकाले व्यापारिक भवन निर्माण गर्ने भनेपनि वन कार्यालयसंग सहकार्य तथा समन्वय गरेको छैन्। वन कार्यालयसंग कुनै अनुमतिनै नलिएको उपमहानगरपालिकाले सो पार्कको भवन निर्माण सिलन्यास गराएको छ। उपमहानगरपालिकाको स्थापना दिवसको अवसमार निर्माण कार्यको उपप्रधान तथा शहरी विकास मन्त्री प्रकाशमान सिहले शिलान्यास गरेका थिए।
उद्यानको पुरै संरचना निर्माणका लागि उपमहानगरले ३६ करोडको डिपिआर तयार पारेको छ। अहिले उद्यान निर्माण कम्पनीले त्यसभीत्र निर्माण सामग्री राखिसकेको छ। तर, डिभिजन वन कार्यालय धनगढीका प्रमुख रामचन्द्र कँडेलले भने –‘पार्कमा भवन निर्माण गर्न हामीसंग कुनै सहकार्य र समन्वय छैन। व्यापारिक भवन बन्न लागेको बारे जानकारी छैन।’
सहरी विकास तथा भवन निर्माण विभाग, संघीय आयोजना कार्यान्वयन इकाई, धनगढीले असारमै झण्डै पौने ९ करोडमा ठेक्का सम्झौता गरिसकेको जनाएको छ।
जति ठूलो लगानी त्यतिनै आम्दानी
कुनै समय सार्वजनिक पार्कभित्र निर्माण भएका संरचना हेर्न दश रुपैयाँ तिरेर सम्पूर्ण कुरा हेर्न मिल्ने थियो। तर, अव सो पार्कभित्रका संरचना हेर्न तथा उपयोग गर्न शूल्क तिर्नुपर्ने अवस्था आउने छ। धनगढी उपमहानगरपालिकाले ३६ करोड लागतमा बनाउन लागेको व्यापारिक भवनलाई सोही अनुसारको आम्दानीको स्रोत बनाउने भएको छ।
अहिले पार्कमा प्रवेश गरेकोमात्र स्थानीयहरुले शूल्क तिर्नुपरेको छ। जस अनुसार उपमहानगरपालिकाको आम्दानी थोरैमात्र रहेको छ। व्यवसायीक भवन बनाउँदा उपमहानगरपालिकाले मनग्य आम्दानी गर्ने भन्दै वातावरणमा ध्यान दिइएको छैन।
कंक्रिटको शहर बन्दै गएको धनगढीमा हरियालीको पहिचान गराईरहेको यो पार्कमा व्यापारिक भवनसंगै पार्कभित्र कंक्रिटसहितका संरचना पनि निर्माण गर्ने अवधारणा रहेको छ।
उपमहानगरपालिकाले तयार पारेको डिपिआरमा पार्क वरपर पर्खाल, प्रमुख प्रवेशद्धार र सहायक द्धार, सवारीसाधन राख्ने स्थान, तहखाना, प्रतिक्षालय, टिकट काट्ने स्थान, सुरक्षा ब्लक, बगैचा र हरियो ठाउँ सँगै भुनिर्माण, बिजुली आपूर्ति, ट्रान्सफर्मर, ब्याक अप जेनेरेटर, पानी आपूर्ति र आगो निभाउने व्यवस्था, वृद्धवृद्धा, वयस्क र बालबालिकाका लागि तोकिएको ठाउँ, सेप्टिक ट्याङ्कीको स्थिति र स्थान, सोक पिट, पानी रिचार्ज पिट्स आदि, सांगीतिक फव्वारा, बाल पार्क, भोजनालय÷किओस्क, प्रतिक्षा (बस्ने क्षेत्र), पानीको झरना र पानी जलाशय ट्यांकी, मूर्तिकला र कलात्मक गेट, रूखहरूको विशिष्टता, बिरुवा पहिचान सहित फूल बसहरू, मिनी नर्सरी, योग क्षेत्र, बाल खेल क्षेत्र, बहुउद्देश्यीय स्थान आदि सो क्षेत्रमा बनाउने उल्लेख छ।
उपमहानगरपालिकाले सोही लागत अनुसार आम्दानी पनि वृद्धि गराउने नगर कार्यपालिकाको बैठकले निर्णय गरेको छ। यहि साउन १६ गते बसेको कार्यपालिकाको बैठकको निर्णय नम्बर ६ मा भनिएको छ –‘उपमहानगरपालिकाको स्वामित्त्वमा रहेको दशरथ भिम उद्यान संचालन गर्नका लागि सिफारिस भएको देहाय बमोजिमको सेवा शूल्कका दरहरु आगामी नगरसभाबाट अनुमोदन हुने गरि स्वीकृत गर्ने निर्णय गरियो।’
सो निर्णय अनुसार व्यापारिक भवनमा पूर्व–दक्षिण क्षेत्रमा बन्ने भवनमा प्रति पसल २० हजार पाँच सय मासिक भाडा, प्लाजा रेष्टुरेण्ट एक खाली स्थान प्रति वर्गमिटर प्रति महिना एक हजार, प्रवेश शूलक ५०, पार्कभित्र रेष्टुरेण्ट प्रति वर्ग प्रति महिना पाँच सय, हल तथा प्रदर्शनी प्रति सो तथा प्रति गतिविधि प्रति महिना दुई लाख ५० हजार, फेरिस ह्विल प्रति व्यक्ति एक सय, वम्पर कार प्रति व्यक्ति दुई सय ५०, स्विमिङ्ग पुल प्रति व्यक्ति तीन सय, सार्वजनिक शौचालय प्रति व्यक्ति पाँच र १० रुपैयाँ लाग्ने छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।