काठमाडौं– हाँडीगाउँका प्रेमलाल महर्जन श्रीमतीलाई साथमा लिएर दशैंको सामग्री किन्न थापाथलीस्थित खाद्यसंस्थान (दशैंको लागि सहुलियत पसल)मा आइपुगे। उनले मोटरसाइकल रोकेर गेटमै रहेको खाद्यान्न सामग्रीको मूल्य सूची हेरे।
अलि परतिर टाँसेको पोष्टर हेरे ‘चिनी छैन रे?’ भन्दै उनी झस्किए।
पोष्टरमा लेखिएको थियो ‘चिनी छैन’
‘चिनी लिन भनेर आएको चिनी नै छैन रैछ फर्किऊँ,’ उनले श्रीमतीलाई भने।
‘यो हिजोअस्ति टाँसेको पनि हुनसक्छ। भित्रै गएर सोधुम न। किन यहाँबाट फर्किने?,’ उनकी श्रीमतीले भनिन्। त्यसपछि प्रेमलाल श्रीमतीको कुरामा सहमति जनाउँदै भित्र पसे।
मोटसाइकलबाट झरेर बिल काट्ने लाइनमा पुगेर सोधे ‘चिनी छ कि छैन?’
‘गेटमै लेखेको छ त ‘चिनी छैन’ भनेर देख्नु भएन?,’ त्यहाँका कर्मचारीले प्रेमलाललाई झपारे।
त्यसपछि प्रेमलाल बाहिर निस्किए। ‘थोरै छुट दिने भन्दैमा यहाँ आउने हामी नै मूर्ख। हाँडीगाउँकै होलसेलमा पाइन्छ यहाँको मूल्यमा सामान,’ उनले श्रीमतीसँग गुनासो गर्दै भने।
‘उता चिनीको भाउ १४० भएर त हो मैले जाउँ भनेको अरु त उतै सस्तो पर्छ,’ श्रीमतीले भनिन्।
सरकारले सहुलियत पसलका नाममा अफवाह फैलाएर आफूहरुलाई दुःख दिएको प्रेमलालले नेपाल लाइसँग भने। ‘९७ रुपैयाँ एक किलो चिनी भनेर हल्ला फैलायो। उता पसलेले १४० रुपैयाँमा बिक्री गरिरहेको चिनी लुकाए। हामीले न यताबाट सस्तो चिनी पायौं। यता न उता पो बनायो,’ प्रेमलालले भने।
त्यस्तै सहुलियत पसलको मूल्यअनुसार आफ्नो घर नजिकैका पसलहरुमा खाद्य सामग्री पाइने बताए। ’सरकारको नाममा सहुलियत पसल भनेको छ। खुद्रा पसलको मूल्य अनुसार बिक्री भइरहेको छ। मैले खुद्रा पसलमा सूर्यमुखी तेल प्रतिलिटर दुईसय रुपैयाँले किन्छु यहाँ पनि उहिँ दुई सय छ। अझ होलसेलमै गएर एक कार्टुन लियो भने त तेलको मूल्य १८० पर्छ’ प्रेमलालले भने।
दल चामल लगायतका खाद्यान्नमा पनि खासै छुट नभएको उनको दाबी छ। सहुलियतको नाममा सरकारले झन्झटिलो पसल सञ्चालन गरेको प्रेमलालको आरोप छ।
‘दुई रुपैयाँ छुट माग्यो भने त खुद्रा व्यापारीले दिइहाल्छ। यहाँ आएर लाइन बसेर बिल काटेर फेरि लाइन बसेर किन्नभन्दा एउटा नजिकैको खुद्रा पसलमा गएर आनन्दले सहुलियतमा किन्न सकिन्छ,’ प्रेमलालले भने।
त्यही छेउमा मोटरसाइकल पार्किङ गरेर बसिरहेका सुजन क्षेत्री पनि आफू चिनीकै लागि थानकोटबाट आएको बताए। कालिमाटीस्थित साल्ट ट्रेडिङमा लामो लाइन भएकाले उनी खाद्यसंस्थान आएका थिए।
‘धेरै लामो लाइन थियो। तेत्रो लाइन लागेर पनि जम्मा दुई केजी मात्रै दिने रहेछ। यता लाइन नहोला भनेर आएको लाइन त यो कम हो। तर चिनी नै रहेनछ,’ सुजनले भने, ‘बिहान आएकाले त दुई केजी भए पनि लग्न पाएछन्। हामीले त सुघ्न नि पाएनौं।’
उनले पनि सरकारले सञ्चालनमा ल्याएको सहुलियत पसल नामको मात्र सहुलिय पसल रहेको बताए। यस्तो सहुलियत पसलमा आएर दिनभर लाइन बसेर पालो कुर्नभन्दा आफूलाई पाएक पर्ने स्थानको होलसेल पसलमा गएर अझै बढी छुट पाउन सकिने उनले बताए।
यस्तै उनले महंगोमा चिनी बिक्री गर्नका लागि संस्थाका कर्मचारी मिलेर चिनी लुकाएको हुनसक्ने आरोप लगाए।
यस्तै थापाथलिस्थित खाद्यसंस्थानको सहुलियत पसलमा चिनी खरिदका लागि आएका उपभोक्ता रित्तो हात फर्किएका थिए। केहि भने दालचामल लगायतका सामग्री किनेर फर्किए।
त्यहाँका एक कमर्मचारीले आइतबारदेखि सोमबार बिहानसम्म एक व्यक्तिलाई दुई केजीका दरले मात्रै बिक्री गर्दा पनि चिनी सकिएको बताए। सकिएपछि आफूहरुले फेरि साल्ट ट्रेडिङसँग माग गरेको तर साल्ट ट्रेडिङले नदिएको बताए।
खाद्य संस्थानकी सूचना अधिकारी सर्मिला न्यौपाने सुवेदीले खाद्य संस्थानसँग न्यून मात्रामा चिनी रहेको र बिक्री वितरण गर्दा सकिएको बताइन्।
‘सहुलियत पसल सुरु गर्दा हामीसँग करिब ७२० किलो चिनी थियो। बिहानसम्म पुगेको थियो। अहिले त सकियो होला,’ उनले भने।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।