काठमाडौं- नेकपा एमाले संसदीय दलका उपनेता एवं पूर्व सभामुख सुवासचन्द्र नेम्वाङको मंगलबार बिहान भएको निधनले एमाले मात्रै नभई विभिन्न राजनीतिक दल र उनका शुभचिन्तकलाई शोकमग्न बनाएको छ।
उनको पार्थिव शरीरलाई श्रद्धाञ्जलीका लागि एमाले केन्द्रीय कार्यालय च्यासलमा राखिएको छ। नेम्वाङको पार्थिक शरीरलाई विभिन्न दलका शीर्ष नेताहरुले एमाले पार्टी कार्यालय च्यासल पुगेर पुष्पगुच्छा सहित श्रद्धाञ्जली अर्पण गरेका छन्।
श्रद्धाञ्जली दिन च्यासल पुगेका शुभेच्छुकहरु उनको योगदानबारे चर्चा/परिचर्चा गरिरहेका थिए। एमाले संसदीय दलका सचेतक महेश बर्तौलाले नेम्वाङलाई नेपाली राजनीतिमा सबै राजनीतिक दललाई मिलाउन सक्ने छवि भएको नेताको रुपमा स्मरण गरे।
उनले भने, ‘आजको राजनीतिमा धेरै दलहरु कोही उत्तर फर्किएको, कोही दक्षिण फर्किएको त कोही पूर्वतिर फर्किएको अवस्था छ। यसका बीचमा पनि दलीय मान्यताबाट मुलुक अघि बढेको भए पनि तिनीहरुलाई देशको हित र निकास बढाउने ठाउँमा साझा व्यक्ति आवश्यक थियो। त्यो साझा व्यक्ति कोही हुनुहुन्थ्यो भने सुवास नेम्वाङ हुनुहुन्थ्यो।’
नेम्वाङको निधनले मुलुकले ठूलो क्षति व्यहोरेको बताउँदै उनी एमालेको नेता मात्रै नभएर देशको साझा अभिभावक भएको बर्तौलाले दाबी गरे।
बर्तौलाले नेम्वाङको निधनले पार्टीमा लामो समयसम्म ठूलो क्षति पुग्ने बताए। ‘उहाँको असल नेतृत्वबाट संविधान निर्माण गर्न सफल भयौं,’ बर्तौलाले भने, ‘संविधान सभामा ३०/३१ दलहरु थिए। उनीहरुका दलगत आ-आफ्ना मान्यता र अजेण्डा थिए। संविधान सभाबाट संविधान जारी नहोस् भनेर कयौं विदेशीहरुले समेत खेलिरहेको अवस्था थियो। त्यसका बाबजुद पनि सबै दलहरुलाई एक ठाउँमा ल्याएर नयाँ संविधान निर्माण गर्ने कुशल नेतृत्व प्रदान गर्नुभयो।’
उनले नेम्वाङबाट प्रतिशोध, आग्रह/पूर्वाग्रह नभई समझदारी र सम्वादको माध्यमबाट अघि बढ्न सकिने कुरा सिक्न सकिने बताए।
त्यस्तै कांग्रेस सांसद प्रदीप पौडेलले इलाममा जन्मेको एउटा लिम्बुको छोराले नेपाली राजनीतिमा स्थापित व्यक्तित्वको रुपमा आफूलाई उभ्याएको बताए। उनले भने, ‘उहाँ नरम, मिजासिलो र सबैलाई मिलाएर लैजान सक्ने क्षमता भएको व्यक्ति हो। उहाँले एकदमै विवादस्पद विषयलाई पनि समन्वय गर्दै मिलाएर लैजानुभएको छ। नेपालको संविधान जारी गराउने क्रममा सुशील कोइरालापछि उहाँको महत्त्वपूर्ण भूमिका छ।’
नेम्वाङ आफ्नै पार्टीले पनि गलत काम गर्दा त्यसलाई गलत हो भन्न सक्ने व्यक्ति रहेको पौडेलले बताए। उनले विधिको शासनको वकालत गर्ने, विधि व्यवस्थासँग बढी जानकार, अनुभव भएको व्यक्तिको रुपमा चित्रण गरे। पौडेलले भने, ‘२०४८ सालपछि धेरै पटक पदमा बस्ने व्यक्तिको रुपमा सुवासचन्द्र नेम्वाङ पनि हुनुहुन्छ। लामो समयसम्म पदमा बस्दा पनि आफूलाई दाग लाग्न दिनुभएन। सचेत भएर कानुन बुझेर त्यस अनुसार काम गर्ने क्षमता भएको नेता हुनुहुन्थ्यो।’
माओवादी केन्द्रका सांसद माधव सापकोटाले पनि नेम्वाङलाई शान्ति निर्माणको बाँकी काम पूरा नहुँदासम्म सम्झिरहने बताए। उनले भने, ‘शान्ति प्रकियाको बाँकी रहेको काम, सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगको काममा दलहरुका बीचमा समन्वय र सहमति जुटाउनका निम्ति भरमग्दुर भूमिका खेलिरहेको महत्त्वपूर्ण नेता गुमाउँदा दु:ख लागेको छ।’ उनले सहकार्य, सहमतिको मध्यमार्गमा नेम्वाङको खाँचो औंल्याए।
यस्तै श्रद्धाञ्जली दिन पुगेका स्वतन्त्र सांसद अमरेशकुमार सिंहले भने, ‘नेपाली राजनीतिमा सुवासचन्द्र नेम्वाङ सादगी हुनुहुन्थ्यो। उहाँ कहिल्यै पनि देखावटी रुपमा हुनुहुन्थेन। कानुन र संविधान हामी सबैले मान्नुपर्छ। त्यसको उहाँ हिमायती हुनुहुन्थ्यो। र, उहाँ जुनसुकै परिस्थितिमा सहमति र सहकार्य सहित अघि बढ्ने नेताको रुपमा हुनुहुन्थ्यो। अब हामीलाई उहाँको अभाव रहिरहनेछ।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
