काठमाडौं– सरकारले सुनको दैनिक आयात कोटा थप १० किलो बढाउने भएको छ। हाल एक दिनमा १० किलोसम्म सुन आयात गर्न मिल्छ। चाँडपर्वलाई लक्षित गरी सरकारले दैनिक कोटा २० किलो पुर्याउन लागेको उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ती मन्त्री रमेश रिजालले जानकारी दिए।
चाडपर्व नजिकिँदै गर्दा सुनचाँदी व्यवसायीहरूले कोटा बढाउन माग गर्दै आएपछि कोटा थप गरिएको मन्त्री रिजालले बताए।
भदौ १५ गते उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री रमेश रिजालको उपस्थितिमा नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका प्रतिनिधिसहितको बैठकले कोटा बढाउने निर्णय गरेको थियो। कोटा बढाउन भन्दै उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले ४ दिनअघि राष्ट्र बैंकलाई पत्र पठाइसकेको मन्त्री रिजालले जानकारी दिए।
‘अर्थ मन्त्रालयका पदाधिकारी लगायतको बैठकमा कोटा बढाउने निर्णय गरेर राष्ट्र बैंकलाई पत्र पठाइसकेको छ। अब १० किलो सुन थप भएर दैनिक २० किलो आयात गर्न सकिने निर्णय भएको छ,’ मन्त्री रिजालले भने।
सुनचाँदी व्यवसायीहरूले उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री, अर्थमन्त्री र राष्ट्र बैंकका पदाधिकारीलाई भेटेरै कोटा बढाइदिन आग्रह गर्दै आएका थिए। उनीहरूले दैनिक ३५ किलो आयात गर्न माग गरेका भए पनि मन्त्रालयले २० किलो पुर्याउने तयारी गरेको मन्त्री रिजालको भनाइ छ।
यसअघि दैनिक १० किलो सुन आयात गर्न पाउने कोटा रहेको थियो।
राष्ट्र बैंकले सुन आयात गर्ने जिम्मा वाणिज्य बैंकहरूलाई दिएको छ। थप १० किलो सुन आयातका लागि राष्ट्र बैंकले सर्कुलर जारी गरेपछि वाणिज्य बैंकहरूले दैनिक २० किलो सुन आयात गर्न पाउने मन्त्री रिजालको भनाइ छ।
वाणिज्य बैंकहरूले हङकङ, स्विट्जरल्यान्ड, सिंगापुर, दुबईलगायतका मुलुकबाट सुन आयात गर्छन्। यी मुलुकहरूबाट वाणिज्य बैंकले दैनिक जम्मा १० किलो सुन आयात गरी नेपालमा बिक्री गर्दै आएका छन्।
सुनमा ठूलो रकम बाहिरिन थालेपछि सरकारले आयातमा कोटा प्रणाली लागू गरेको थियो। तर बजारमा मागअनुसार सरकारले सुनको कोटा थपघट गर्ने गरेको छ। अहिले दैनिक १० किलो आयात हुन्छ। सिजन सुरु हुने बेला सुनको माग दैनिक १५ किलो भए पनि सिजनमा बढेर ३०/३५ किला पुग्ने नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष माणिकरत्न शाक्य बताउँछन्।
‘सुनको सिजन दसैं–तिहार र मंसिर हो विशेष गरी त्यतिबेला माग बढ्छ। अहिले सुनको कोटामा थप १० किलो बढाउने निर्णय भएको छ। राष्ट्र बैंकले छिट्टै सर्कुलर जारी गरेपछि दैनिक २० किलो सुन आयात हुन्छ। त्यसले केही माग धान्न सक्छ,’ शाक्यले भने।
यसअघि बैंकमा हरेक महिना जस्तो सुन मौज्दात रहने समस्या नै आएको थियो। आर्थिक मन्दीका कारण सुनको माग घटेको र बैंकमा मौज्दात रहने गरेको थियो। तर आजभोलि माग बढ्दा बैंकमा सुन मौज्दात रहने अवस्था नरहेको शाक्यको भनाइ छ।
चैत र असारमा सुन ल्याएनन्
बैंकमा सुन मौज्दात रहेपछि गत आर्थिक वर्षको चैत र असारमा बैंकले सुन आयात नै नगरेको नेपाल बैंकर संघले जनाएको छ। संघका अनुसार २०७९/८० साउनमा २ सय किलो आयात भएको थियो। आयातित सुनमध्ये २६.५ किलो मौज्दात रहेको थियो।
भदौमा ४ सय किलो आयात भएको थियो। भदौमा ५०.५ किलो सुन मौज्दात रहेपछि बैंकहरूले असोजमा ३ सय किलो आयात गरेका थिए। असोजसम्म आइपुग्दा ८५ किलो मौज्दात रहेको संघले जनाएको छ। कात्तिकमा २ सय किलो आयात हुँदा बैंकमा १ सय ९ किलोसम्म मौज्दात थियो।
मंसिरमा ३ सय किलो सुन आयात भएको थियो। बिहेको सिजन हुँदा मंसिरमा बैंकको मौज्दात घटेर २१ किलोमा झरेको थियो। त्यसपछि पुसमा १ सय किलो सुन आयात गरेको तथ्यांक छ। त्यसपछि सुन बिक्री नभएर १ सय २० किलो बैंकमा मौज्दात भएको संघको तथ्यांकमा उल्लेख छ। माघमा पनि बिहेको सिजन भएकाले सुन बिक्री हुन थाल्यो। ३ सय किलो सुन आयात हुँदा मौज्दात ६६ किलो रह्यो। फागुनमा ५ सय किलो आयात गरेको तथ्यांक छ। आयात बढाएपछि मौज्दात बढ्न थाल्यो। फागुनमा १ सय ४४ किलो सुन मौज्दात थियो। त्यसपछि चैतमा सुन आयात भएन र मौज्दात सुन बिक्री भएर १ सय ३० किलो बाँकी रहेको थियो।
त्यसपछि वैशाखमा फेरि ४ सय किलो सुन आयात भएको तथ्यांक छ। वैशाखमा ५४ किलो मौज्दात थियो। जेठमा २ सय किलो आयात भयो। सुनको माग घट्यो र मौज्दात बढेर १ सय ९१ किलो पुग्यो। त्यसपछि बैंकहरूले असारमा सुन आयात बन्द नै गरे। त्यतिबेला पनि १ सय १९ किलो मौज्दात रहेको संघको तथ्यांकमा छ।
यस्तै आर्थिक वर्ष ०८०/८१ साउनमा २ सय किलो सुन आयात भएको संघले जनाएको छ। साउनमा पनि १ सय ३ किलो सुन मौज्दात थियो। भदौ १७ सम्म २ सय ५० किलो आयात भएकामा बैंकमा १ सय २६ किलो मौज्दात रहेको संघको तथ्यांकमा उल्लेख छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।