अहिलेसम्मको अनुसन्धानले देखायो सुन तस्करका नाइके चिनियाँ

अनुसन्धान

नारायण अधिकारी बुधबार, साउन ३१, २०८० १९:३४

काठमाडौं– त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको भन्सार जाँचपास गरेर बाहिरिँदै गरेको ६० किलोभन्दा बढी सुन तस्करी प्रकरणमा अहिलेसम्म २३ जना पक्राउ परेका छन्।

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालको प्रचण्डको निर्देशनपछि सुनको अनुसन्धान गरेको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो सीआईबीको रेकर्डअनुसार यो प्रकरणमा पक्राउ पर्नेको संख्या २३ पुगेको छ।

सीआईबीले टेक्निकल (प्राविधिक) पक्षलाई केन्द्रमा राखेर गरेको अनुसन्धानको क्रममा बुधबार मात्रै काठमाडौं उपत्यकाबाट चार जना पक्राउ परेका केन्द्रीय प्रवक्ता तथा डीआईजी कुवेर कडायतले बताएका छन्।

बुधबार पक्राउ पर्नेहरुमा टाइन मी, विङ टङ, डिङ से पा, लि नेङकाई छन्। उनीहरु पक्राउ परेसँगै यो प्रकरणमा पक्राउ पर्नेको संख्या २३ पुगेको हो। यसअघि १९ जनालाई सीआईबी र राजश्व अनुसन्धान विभागको टोलीले पक्राउ गरेको थियो।

साउन २९ गते मात्रै दुई पुरुष र १ महिला गरी ३ जना चिनियाँ नागरिकलाई सीआईबीको टोलीले पक्राउ गरेको थियो। त्यतिबेला गाउ हुइ, झोङ सेक चिन र ताङ पिङ पक्राउ परेका थिए। उनीहरुबाट ३१ लाख रुपैयाँ समेत बरामद भएको थियो।

यसअघि साउन २६ गते सीआईबीकै टोलीले चिनियाँ नागरिकको सहयोगी भन्दै दुई नेपाली महिला र एक चिनियाँ महिला थिए। उनीहरुको विवरण पनि सीआईबीले गोप्य राखेको छ।

यसअघि सुन बरामद भएको घटना सार्वजनिक भएको भोलिपल्टै चीन भाग्न लागेको अवस्थामा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट साउन ४ गते लिन चुवानलाई पक्राउ गरेको थियो। योसँगै सुन प्रकरणमा पक्राउ पर्ने चिनियाँ नागरिकको संख्या ९ पुगेको छ।

पक्राउ परेका २३ मध्य ९ जना चिनियाँ नागरिक रहेको खुलेपछि यो प्रकरणमा मुख्यगरी चिनियाँकै भूमिका रहेको देखिएको अनुसन्धानमा संलग्न अधिकारीहरुको बुझाइ छ।

सुरुवाती क्रममा नेपाली नागरिक र तिब्बतीयन मुलका एक भारतीय पक्राउ परेकाले नेपाली भारतीयको संलग्नतामा तस्करी भएको हुनसक्ने आशंका गरिएको थियो। तर पक्राउ परेकामध्ये अधिकांश चिनियाँ हुनु र उनीहरुकै भूमिका मुख्य देखिएकाले सुन तस्करी प्रकरणमा चिनियाँ नागरिकको भूमिका मुख्य देखिएको छ।

माथि उल्लेखित चिनियाँबाहेक पक्राउ पर्नेमा एक जना भारतीय नागरिक छन् बाँकी सबै नेपाली नागरिक हुन्। सुन बरामद भएकै रात साउन २ गते राजश्वको टोलीले ६ जनालाई पक्राउ गरेको थियो। भन्सार पास गराएर ट्याक्सीमा राखेर गन्तव्यतर्फ लैजाँदै गर्दा ट्याक्सी चालक अशोक रानामगरलाई नियन्त्रणमा लिएको थियो। लामा बा २ ज २३२४ नम्बरको ट्याक्सी चालक हुन्। उनकै ट्याक्सीमा राखेर सुन भन्सारबाट पास गराइएको थियो।

उनीसँगै सुन आएको रेडी ट्रेडका सञ्चालक दोलखा घर भइ काठमाडौं बस्दै आएका २१ वर्षीय दीलिप भुजेल पनि पक्राउ परेका थिए। भुजेलको रेडी ट्रेडमार्फत् स्कुटरको ब्रेक सुको रुपमा उक्त सुन भित्रिएको थियो।

त्यसैगरी दोलखा मेलुङ गाउँपालिका–३ घर भइ काठमाडौंको स्वयम्भू बस्ने ५३ वर्षीय रामकुमार भुजेल, भोजपुरकै अरुण गाउँपालिका–४ घर भइ काठमाडौंको बुढानीलकण्ठ बस्ने ४९ वर्षीय हर्कराज राई र तिब्बतियन मुलका भारतीय नागरिक दिल्ली घर भइ हाल काठमाडौंको पानीपोखरी बस्ने ५३ वर्षीय थाप्तेन छिरिङ, भन्सार एजेन्ट राजेन्द्र राई गरी ६ जना पक्राउ परेका थिए।

सुन बरामदको घटना सार्वजनिक भएपछि चीन भाग्न लाग्दा साउन ४ गते विमानस्थलबाट चिनियाँ नागरिक लिन चुवान पक्राउ परेका थिए। साउन ४ गते राति नै राजश्वको टोलीले तीन जना कार्गो कम्पनीको सञ्चालकहरू राजनराज श्रेष्ठ, कृष्ण श्रेष्ठ र पुष्करराज भट्टलाई पक्राउ गरेको थियो।

साउन ७ गते ३ भन्सार कर्मचारी र ३ भन्सार एजेन्ट पनि पक्राउ परेका थिए। विमानस्थल भन्सार अधिकृत सन्तोष चन्द, जाँचकी कुमार ढकाल, एक्स–रे अपरेटर सरोज श्रेष्ठ गरी तीन भन्सार कर्मचारी पक्राउ परे। त्यसैगरी भन्सार एजेन्टहरू सुदर्शन गौतम, रुक्मणी सुब्बा र यादव पराजुली पक्राउ गरे।

साउन १० गते नुवाकोट घर भएका सुरेन्द्र तामाङ पक्राउ परे। साउन १४ गते भने राजश्वको टोलीले ठमेलस्थित भियना होटलका सञ्चालक दावा छिरिङलाई पक्राउ गरेको थियो।

क्याथे प्यासिफिक एयरलाइन्सको हङकङ–काठमाडौं उडानबाट ठूलो परिमाणमा सुन काठमाडौं आएको सूचना प्राप्त भएपछि राजश्वको टोलीले अपरेशन चलाएको थियो।

सुरुमा राजश्वले अनुसन्धान गरे पनि प्रधानमन्त्री प्रचण्डको निर्देशनपछि अहिले सीआईबीले यो घटनाको अनुसन्धान गरिरहेको छ। यो सुन तस्करी प्रकरणको अनुसन्धान सीआईबीले विशेषगरी टेक्निकल पाटोलाई केन्द्रमा राखेर अनुसन्धान गरेको छ। प्राविधिक पाटोमा विशेष दख्खल भएका प्रहरी नायब उपरीक्षक (डीएसपी) दुर्गा दाहालको कमान्डमा सीआईबीले प्राविधिक पाटोको विश्लेषण सुरु गरेको छ।

सीआईबीले एसपी सञ्जयसिंह भण्डारीको नेतृत्वमा अनुसन्धान टोली बनाएर अनुसन्धान गरिरहेको छ। पक्राउ परेकाहरूको मोबाइल तथा सीमकार्ड, त्यसमा आएको फोनकल तथा म्यासेजको विवरणहरू, टेक्निकल एनालाइसिस र फम्र्याट तथा डिलेट भएका विवरणहरूको रिकभर गरेर अनुसन्धान गर्ने काम सीआईबीले गरिरहेको छ।

प्रतिवादीवादीहरूबाट बरामद भएका फोनहरू पनि जाँचका लागि फरेन्सिक ल्याबमा पठाउने र उनीहरूको कनेक्सन को–कोसँग देखिन्छ त्यसतर्फ अनुसन्धान अघि बढाइएको छ।

योसँगै यसअघि पक्राउ परेका सुन तस्करहरूसँगको सम्बन्ध भए/नभएको, विभिन्न छानबिन समितिले औंल्याएका तथा अनुसन्धान हुनुपर्ने भनेर सुझाएका पाटा तथा व्यक्तिहरूमा केन्द्रित रहेर पनि अनुसन्धानलाई अघि बढाइएको सीआईबीले जनाएको छ।

सुन तस्करी प्रकरणमा अहिलेसम्म पक्राउ परेकाहरूको विवरण अनुसार तीन देशका नागगरिक प्रत्यक्ष रुपमा जोडिएका छन्। चीन, भारत र नेपाल गरी तीन देशका नागरिक यो प्रकरणमा जोडिएको खुलेको छ।

अर्कोतर्फ सुन हङकङबाट नेपाल आउने र यहाँबाट स्थलमार्ग हुँदै भारत सप्लाई हुने अहिलेसम्मको अनुसन्धानले देखाएकाले पनि अपराधमा त्रिदेशीय कनेक्सन देखिएकाले सोही अनुसार अनुसन्धान अघि बढाइएको छ।

सीआईबीले अहिले संगठित अपराधको कसुर अनुसन्धान गरिरहेको छ। यो कसुरमा ६० दिनसम्म हिरासतमा राखेर अनुसन्धान गर्नुपर्ने हुन्छ। जसअनुसार अहिले पक्राउ परेकाहरूको ६० दिन असोज २ गते पूरा हुने भएकाले असोज २ गतेभित्र अदालतमा यो मुद्दा टेकाइसक्नुपर्ने बाध्यता सीआईबीलाई छ। सोही अनुसार अनुसन्धानलाई तीव्रता दिइएको सीआईबीले जनाएको छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।