काठमाडौं- ‘कुनै पनि मुद्दामा प्रसंग उल्लेख भएका व्यक्तिलाई फौजदारी मुद्दाको अनुसन्धान अधिकारीले सोधपुछ गरी फ्याक्ट इन इस्युको निरुपण गर्नुपर्छ। ठूला वा साना व्यक्ति भनेर, यो वा त्यो राजनीतिक प्रभावमा परेर प्रभावित हुने प्रवृत्तिले प्रहरीको व्यावसायिकता खस्किन्छ, न्याय सम्पादनमा कुठाराघात हुन्छ। माथिको आदेशानुसार गरेर आफ्नो व्यावसायिक छवि उपर प्रहरीले सम्झौता गर्दैन भन्ने एउटा विश्वास छ।’
नेपाली नागरिकलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका लैजाने प्रपञ्जमा भएको ठगी प्रकरणमा ‘हाई प्रोफाइल’ व्यक्तिहरु पक्राउ पर्न सुरु गरेपछि पूर्व डीआईजी तथा नेकपा एमालेका नेता नवराज सिलवालले प्रहरीले व्यावसायिकता र छविमा सम्झौता नगर्ने भन्ने प्रमाणित गरेको आसय व्यक्त गर्दै सामाजिक सञ्जालमा लेखे।
एक अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको यो ठगी प्रकरणको अनुसन्धान हाई प्रोफाइल व्यक्तिसम्म पुग्दैन र उनीहरु पक्राउ पर्दैनन् भन्ने आम आशंकालाई अनुसन्धान अधिकारीले गलत सावित गरिदिए। आम आशंका विपरीत प्रभावशाली नेता, पूर्वगृहमन्त्री, उपप्रधानमन्त्रीदेखि बहालवाला सांसद र नेपाल सरकारका सचिवसम्मका व्यक्तिलाई प्रहरीले हिरासतमा लिएर अनुसन्धान गरिरहेको छ।
प्रहरीले उच्च तहका व्यक्तिसम्मलाई नियन्त्रणमा लिएर अनुसन्धान गरेपछि भ्रष्टाचारका विरुद्ध भन्दै सर्वसाधारणले सडकमा प्रदर्शन नै गरे। वैशाख ३० गते काठमाडौंमा भएको भ्रष्टाचार विरुद्धको प्रदर्शन त प्रहरीको प्रशंसामा परिणत भइदियो। भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा प्रहरीले साहसिक काम गरेको भन्दै सर्वसाधारणले प्रहरीलाई पुष्पगुच्छा दिएर हौसला बढाए। राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति तथा पूर्व गृहमन्त्रीसमेत रहेका सांसद रवि लामिछानेले प्रहरी जवानको हातमा फूल थमाउँदै स्यालुट नै हाने।
प्रहरीले भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा गरेको साहसिक कामको अहिले सडकदेखि सञ्जालसम्म प्रशंसा छ। यो प्रकरणले प्रहरीको छवि थप उज्यालिएको सुरक्षा विज्ञहरु पनि बताउँछन्। उच्च तहका राजनीतिक व्यक्तिदेखि जोडिएको यो प्रकरणमा प्रहरीले जुन ढंगले काम गरेको छ, त्यसको सबैले प्रशंसा गर्न कन्जुस्याईं गर्न नहुने सुरक्षा विज्ञ शोभाकर बुढाथोकीको बुझाइ छ।
‘प्रहरीको यो साहसिक कामले प्रहरी संगठनको मात्रै होइन, मुलुककै छवि उचो हुन्छ,’ बुढाथोकी भन्छन्, ‘अन्तर्राष्ट्रिय जगतको समेत चासो रहेको यो प्रकरणमा प्रहरीले आफूलाई प्रमाणित गर्नुपर्ने चुनौती पनि सँगै छ।’
यो प्रकरणमा प्रहरीसँगै सरकारी वकिल कार्यालयदेखि अदालतसम्मको भूमिका पनि मुख्य रहन्छ। पहिलो अनुसन्धानकर्ता प्रहरी भएकाले मुद्दा कति बलियो बनाएर प्रस्तुत गर्ने भन्ने मुख्य जिम्मेवारी प्रहरीकै हुन्छ। जस कारणले अहिले प्रहरीलाई सरकारको मात्रै नभएर सबै राजनीतिक दलदेखि सर्वसाधारण समेतको सहयोग आवश्यक रहेको बुढाथोकीले बताए।
‘यसमा एमाले, कांग्रेसका हाई प्रोफाइल नेताहरु पनि जोडिएका छन्। जसका कारण प्रहरी स्वतन्त्र अनुसन्धान गर्न ती पार्टीहरुले पनि सहयोग गर्नुपर्छ। सरकारको भूमिका त मुख्य रहने नै भयो। त्यहाँमाथि काम गर्ने प्रहरीको मनोबल उच्च बनाउन सर्वसाधारणको पनि साथ सहयोग चाहिन्छ,’ बुढाथोकीले भने। योसँगै यही केसमा प्रहरीसँग अर्को चुनौती छ। प्रहरीले बिना प्रमाण कसैलाई पक्राउ गर्दिनँ भनेर प्रमाणित पनि गर्नुपर्ने बेला भएको उनको बुझाइ छ। यो प्रक्रियामा भने सरकारी वकिलदेखि अदालतसम्मको भूमिका पनि मुख्य हुनेछ।
कञ्चनपुरकी बालिका निर्मला पन्तका हत्यारा पत्ता लगाउन नसकेको भन्दै गिरेको प्रहरी साखलाई भुटानी शरणार्थी प्रकरणले उजिल्याएको छ। यो प्रकरणमा प्रहरीले गम्भीर गल्ती गरेको भन्दै ठूलो आलोचना समेत भएको थियो। यसभन्दा अघि साढे ३३ किलो सुन प्रकरणमा प्रहरीका उच्च अधिकारी नै पक्राउ पर्दै जेल गएपछि प्रहरीको भूमिकामाथि नै प्रश्न उठेको थियो। पछि अदालतले सफाइ दिएपछि निर्दोष प्रहरी अधिकारीहरु जेल गएको भन्दै जोखिम मोलेर कोभर्टका काम गर्न प्रहरी अधिकारीहरु हच्किने गरेका थियो। अहिले भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा हाई प्रोफाइल व्यक्तिलाई पक्राउ गर्दै प्रहरीले आफूलाई व्यावसायिक भएको प्रमाणित गरेको छ।
यो प्रकरणमा प्रहरीदेखि सरकारको कदमको समेत प्रशंसा गर्नुपर्ने पूर्व डीआईजी हेमन्त मल्ल बताउँछन्। ‘मन्त्री, सांसददेखि सचिवसम्म जोडिएको यो प्रकरणमा सरकारको दरिलो साथ बिना अनुसन्धान सम्भव छैन। प्रहरीसँगै सरकारको साथ पनि प्रशंसायोग्य छ,’ मल्लले भने।
धुमिल छवि चम्काउन जति मिहिनेत गर्नुपर्छ, त्यसलाई टिकाइराख्न पनि त्यति नै चुनौतीपूर्ण छ। प्रहरी अधिकारीका एक/दुई वटा खराब घटनाले यस्ता कामहरु ओझेल पार्छन्। ‘प्रहरीको छवि अहिलेको घटनाले चम्काएको छ। यसलाई टिकाइराख्न प्रहरीले उच्च व्यावसायिकता कायम राख्न सक्नुपर्छ। त्यसका लागि प्रहरीलाई सरकारदेखि सबैको साथ चाहिन्छ,’ मल्लले भने।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।