काठमाडौं- करिब एक वर्षअघि काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालयले नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका लैजाने गिरोहका एक सदस्य सन्देश शर्मालाई पक्राउ गर्यो।
शर्मा मोटो रकम असुलेर नेतादेखि शक्तिकेन्द्रसम्म पुर्याउने व्यक्ति रहेको खुलेको थियो। शर्मा पक्राउ पर्दा भर्खरै आईजी बनेका बसन्तबहादुर कुँवर त्यतिबेला अपराध अनुसन्धान कार्यालयका प्रमुख थिए। पक्राउको सूचना तत्कालै शक्तिकेन्द्रसम्म पुगेपछि प्रहरीले दबाब झेल्न सकेन। शर्मा सुटुक्क रिहा भए। उनी पक्राउ र रिहा भएको विषय गुपचुपमै रह्यो।
शर्मा पक्राउ परेर छुटेको अहिले एक वर्ष पुगिसकेको छ। त्यतिबेला अपराध अनुसन्धान कार्यालयको कमान्ड गरेका कुँवर अहिले प्रहरीको सर्वोच्च पदमा पुगेका छन्। कुँवर आईजी भएलगत्तै अहिले फेरि त्यही गिरोहका तीन सदस्यलाई अपराध अनुसन्धान कार्यालयले पक्राउ गरेको छ। त्यतिबेला पक्राउ गरे लगत्तै सुटुक्क छाडिए पनि अहिले भने प्रहरीले पक्राउ गरेका तीनै जनालाई सार्वजनिक गरेको छ।
अपराध अनुसन्धान कार्यालयले सार्वजनिक गरेको सूची अनुसार अहिले पक्राउ पर्नेहरुमा ललितपुर महानगरपालिका-२३ घर भई हाल ललितपुरको महालक्ष्मी नगरपालिका-४, सीतापाखा बस्दै आएका ५० वर्षीय सानु भण्डारी, मोरङको पथरी शनिश्चरे नगरपालिका-१० घर भई ललितपुरको धापाखेल बस्दै आएका ४९ वर्षीय केशवप्रसाद दुलाल र पाँचथरको फिदिम नगरपालिका-७ घर भई ललितपुरको धापाखेल नै बस्दै आएका ४५ वर्षीय टंककुमार गुरुङ छन्।
यो प्रकरणमा अहिले तीन जना पक्राउ परे पनि यो भन्दा अघि अनुसन्धान बढ्छ कि बढ्दैन भन्ने प्रश्न पेचिलो बनेको छ। यसअघि पनि पक्राउ परेर छाडिनु र यो घटनामा उच्च तहका नेतादेखि कर्मचारीसम्मको नाम जोडिनुले अनुसन्धान अघि बढ्छ कि बढ्दैन भन्ने संका उब्जाएको छ।
तर, यसबारे प्रहरीले अब अनुसन्धान नरोकिने बताएको छ। ‘नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका पठाउने खेलमा गृह मन्त्रालयका तत्कालीन कर्मचारी तथा पदाधिकारीदेखि कार्यदलसम्म सदस्यहरुको मिलेमतो रहेको भन्ने आशंका भएकाले त्यसतर्फ पनि अनुसन्धान अघि बढाउँछौं,’ अपराध अनुसन्धान कार्यालयका एसपी सोमेन्द्रसिंह राठौरले भने।
भुटानी शरणार्थी समस्या समाधानका लागि भन्दै गृहमन्त्री रामबहादुर थापाको पालामा २०७६ जेठमा एउटा कार्यदल नै गठन गरिएको थियो। गृह मन्त्रालयका पूर्वसहसचिव बालकृष्ण पन्थीको संयोजकत्वमा विज्ञको रुपमा गणेशबहादुर केसी र सदस्य सचिवको रुपमा गृहका तत्कालीन शाखा अधिकृत दीपकप्रसाद न्यौपाने सदस्य थिए।
तर, पन्थी नेतृत्वको कार्यदलले भने मिलेमतोमा नेपाली नागरिकलाई भुटानी शरणार्थीको सूचीमा राखेको खुलेको थियो। अमेरिका लैजाने र त्यस वापत मोटो रकम असुल्ने उद्देश्यसहित ४२९ जनालाई भुटानी शरणार्थीको सूचीमा समेटिएको थियो।
तीमध्ये अधिकांश वास्तविक भुटानी शरणार्थी नभई नेपाली नागरिक रहेको खुलेको थियो। यसरी नेपाली नागरिकलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका लैजाने र त्यसवापत मोटो रकम असुल्ने योजनामा तत्कालीन गृहमन्त्री थापाका सुरक्षा सल्लाहकार इन्द्रजीत राईदेखि अन्य नेता तथा गृह मन्त्रालयकै उच्च तहका कर्मचारीको संलग्नता रहेको पीडितहरुले बताएका थिए।
राईले समेत कतिपयलाई भेटेर आफूले सहयोग गर्ने बताएको पीडितहरुले बताएका थिए। उनका छोरा निरज राईले समेत पैसा लिएको भनेर उजुरी समेत परेको थियो।
उच्च तहका नेतादेखि कर्मचारीसम्म मुछिएको यो प्रकरणमा भने अब कहाँसम्म अनुसन्धान अघि बढ्छ भन्ने प्रश्न तेर्सिएको छ। तर अनुसन्धान उच्च तहसम्म अघि बढ्नेमा ढुक्क हुन अपराध अनुसन्धान कार्यालयका एसएसपी मनोज केसीले आग्रह गरे। ।
‘अनुसन्धान अघि बढाउने उद्देश्यले नै उनीहरुलाई पक्राउ गरिएको हो। सोही अनुसार म्याद समेत थप भएको छ। अब पक्राउ परेकाहरुको बयान तथा अनुसन्धानपछि कहाँसम्म पुगिन्छ, त्यहाँसम्म पुगेर अनुसन्धान गर्छौं,’ एसएसपी केसीले नेपाल लाइभसँग भने।
नेपाली नागरिकलाई नै भुटानी शरणार्थीको सूचीमा राखिएको विषय सार्वजनिक भएपछि उक्त प्रतिवेदन नै गुपचुप पारिएको थियो। गुपचुप पारिएको उक्त प्रतिवेदन भने अहिले पक्राउ परेको गिरोहको हातमा पुगेको थियो। उनीहरुले त्यही प्रतिवेदनमा ४४६ जना नेपाली नागरिकको नाम समेट्दै उनीहरुलाई अमेरिका लैजाने भनेर रकम उठाउने गरेको पाइएको छ।
अहिले पक्राउ परेकाहरुको नेक्सस पनि उच्च तहका नेताहरुसम्म देखिएको छ। पक्राउ परेका दुलाल कांग्रेस नेतृ सुजाता कोइरालाको पीए भएर काम गरेका व्यक्ति रहेको खुलेको छ।
पैसा असुलेर विदेश पठाउन नसकेपछि एक वर्षअघि नै पीडितहरु प्रहरीकोमा पुगेका थिए। त्यसको एक वर्षसम्म बल्ल तीन जनालाई पक्राउ गरेर प्रहरीले अनुसन्धान अघि बढाएको छ। पक्राउ परेका तीन जनाविरुद्ध ठगीको कसुरमा जिल्ला अदालत काठमाडौंबाट ५ दिनको म्याद लिएर अनुसन्धान अघि बढाइएको एसएसपी केसीले बताए।
गिरोहकै दबाब र चलखेलकै भरमा कार्यदल बनाइएको भन्दै विरोध भएपछि उक्त प्रतिवेदन समेत कार्यान्वयन हुन सकेको थिएन। डेढ वर्षअघि प्रतिवेदन कार्यान्वयन अघि बढाउने प्रयास भए पनि मोटो रकम असुली भएको खुलेपछि कार्यान्वयन रोकिएको थियो।
ज्यान मार्नेसम्मको धम्की, सरकारी लोगो दुरुपयोग गरेर नक्कली परिचयपत्र
पक्राउ परेका व्यक्तिहरुले आफूसँग सम्पर्कमा आएका र चिनजानमा रहेका सबै व्यक्तिहरुलाई प्रयोग गरी तिनका आफन्त र नातागोताका व्यक्तिहरु समेतलाई शरणार्थीका नाममा अमेरिका पठाइदिन्छु भनी भुटानी शरणार्थीको नाम दर्ता गर्ने सम्बन्धी फर्म भर्न लगाएको खुलेको छ। फर्म वापत प्रतिव्यक्ति १५ देखि २० लाख असुलेर ठगी गरेको प्रारम्भिक अनुसन्धान छ। भुटानी शरणार्थीको नाम दर्ता गर्ने सम्बन्धी फर्म भराइएका सबै व्यक्ति नेपाली नागरिक रहेको खुलेको छ।
पक्राउ परेका व्यक्तिहरुले गृह मन्त्रालय र शरणार्थी समितिका उच्च अधिकारीहरुसँग सेटिङ भइरहेको भन्दै गृह मन्त्रालय, श्रम मन्त्रालय र शरणार्थीसँग सम्बन्धित विभिन्न निकायसँग सम्बन्धित पत्र, निर्णयहरु एवं पत्रपत्रिका र अनलाइनहरुमा आएका फोटो र न्युजहरु तथा शरणार्थी समस्या हेर्ने विभिन्न निकायका कर्मचारीहरुको सरुवा सम्बन्धी समाचार समेत पीडितहरुलाई सेयर गरी सतप्रतिशत काम हुन्छ भन्दै पैसा असुलेर ठगी गरेको पाइएको अपराध अनुसन्धान कार्यालयका एसपी तथा प्रवक्ता सोमेन्द्रसिंह राठौरले बताए।
उनीहरुले पीडितहरुलाई कहिले शरणार्थी शिविर अनुगमन हुन लागेको भन्दै त कहिले बायोमेट्रिक गर्नुपर्ने भन्दै पथरी, बेलडाँगी, विराटनगर, सौराहा, काठमाडौं लगायतका स्थानमा पटक-पटक बोलाएर विश्वास दिलाउँदै रकम लिएर ठगी गरेको खुलेको छ।
काम नभएमा पैसा फिर्ता गरिदिन्छु भन्दै विश्वासमा पार्न पैसा लिएकाहरुलाई ८ करोड बराबरको चेक समेत दिएको खुलेको छ। पैसा दिएको लामो समयसम्म पनि अमेरिका नपठाएपछि आफूहरु ठगिएको भन्दै पैसा फिर्ता माग्न थालेपछि ज्यान मार्नेसम्म धम्की दिने गरेको पीडितहरुले बताएका छन्।
गिरोहका सदस्यहरुले ठगीको रकम लिनका लागि विभिन्न व्यक्तिहरुको बैंक खाता समेत प्रयोग गरेको खुलेको छ। उजुरी दिएका पीडितहरुले ६५ लाख रुपैयाँ बैंक खातामा जम्मा गरेको रसिद समेत प्रहरीलाई बुझाएका छन्।
उजुरी दिने पीडितहरुमध्ये १० जनाभन्दा बढीको नाममा गृह मन्त्रालयको सरकारी लोगो प्रयोग गरेर शरणार्थी परिचयपत्र तथा ट्राभल डकुमेन्ट समेत बनाएको पाइएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
