काठमाडौं ८ : जीवनराम श्रेष्ठलाई कांग्रेसको भर, स्वतन्त्रको डर

निर्वाचन विशेष

राजनीतिक ब्यूरो मंगलबार, भदौ २१, २०७९ १६:०८

काठमाडौं- नेकपा एकीकृत समाजवादीका सचिव जीवनराम श्रेष्ठ २०७४ को निर्वाचनमा एमाले उम्मेदवारको रुपमा काठमाडौं- ८ बाट निर्वाचित भएका थिए। त्यतिबेला उनी वाम गठबन्धनको साझा उम्मेदवार थिए। नेपाली कांग्रेसका उम्मेदवार नवीन्द्रराज जोशीलाई पराजित गर्दै श्रेष्ठ निर्वाचित भएका थिए। जोशीको भने निधन भइसकेको छ।

२०७४ मा श्रेष्ठले १३ हजार ३९७ मत ल्याउँदा जोशीले १२ हजार ९५३ मत मात्र ल्याएका थिए। यस्तै, विभिन्न सामाजिक कामहरुबाट आफ्नो छवि विकास गरेका पुकार बमले विवेकशील साझा पार्टीको उम्मेदवारको रुपमा ४ हजार ४१४ मत प्राप्त गरेका थिए।

संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्री समेत रहेका श्रेष्ठ आउँदो मंसिर ४ को निर्वाचनमा पनि सोही क्षेत्रबाट उम्मेदवार बन्ने लगभग निश्चित छ। सत्ता गठबन्धनको तर्फबाट तालमेलका लागि भागबण्डाको कसरत जारी छ। सत्ता गठबन्धनका अन्य पार्टीका तर्फबाट काठमाडौं- ८ मा प्रभावशाली उम्मेदवार नदेखिएका कारण पनि एकीकृत समाजवादीले सो क्षेत्रमा साझा उम्मेदवार उठाउन पाउने सम्भावना ज्यादा छ।

आसन्न निर्वाचनको सम्भावित नजितालाई विभिन्न कोणबाट विश्लेषण गर्न सकिन्छ। पहिलो, वैशाखमा सम्पन्न स्थानीय तह निर्वाचनमा खसेको मतको दलीय हिसाबकिताब। दोस्रो, निर्वाचनमा हुने तालमेल। तेस्रो, उम्मेदवारको छवि। चौंथो, काठमाडौंका मतदाताको चरित्र।

काठमाडौं- ८ मा काठमाडौं महानगरपालिकाका वडाहरु १३, १५, १९, २०, २३, २४ र नागार्जुन नगरपालिकाका वडाहरू ४ र ५ पर्छन्।

वैशाखको निर्वाचनमा यी वडाहरुका अध्यक्षका उम्मेदवारले पाएको मत गणना गर्दा कांग्रेस अगाडि छ। कांग्रेसले १० हजार ८७२, एमालेले ९ हजार २५३, एकीकृत समाजवादीले ५ हजार १४२, राप्रपाले ३ हजार २४०, स्वतन्त्रले १ हजार ३७ र माओवादी केन्द्रले १४२ मत पाएका थिए।

दलगत रुपमा प्राप्त मतलाई हेर्ने हो भने श्रेष्ठको पार्टी एकीकृत समाजवादी तेस्रो स्थानमा छ। त्यसैले पार्टीगत रुपमा श्रेष्ठ कमजोर उम्मेदवार हुन्। तर, उनलाई सत्ता गठबन्धनका दलहरुबीच हुने तालमेल लाभदायक हुनसक्छ। उनले मुख्यगरी कांग्रेसका मतदाताको भर पर्नुपर्ने हुन्छ। त्यो मत जति सहज रुपमा उनलाई खस्छ, उनको जितको आधार त्यति नै बलियो बन्नेछ।

सत्ता गठबन्धनका दलहरुबीच तालमेल हुनासाथ श्रेष्ठको मुख्य प्रतिस्पर्धी एमालेका उम्मेदवार हुनेछ। एमालेबाट राजेश शाक्य सिफारिस भएका छन्। सम्भवतः उनी नै उम्मेदवार बन्नेछन्। पार्टीगत रुपमा उनी बलियो उम्मेदवार बन्ने निश्चित छ।

वैशाखको स्थानीय तह निर्वाचनमा काठमाडौं महानगरपालिकाको मेयर उम्मेदवार सुमन सायमीले पनि यही क्षेत्रबाट उम्मेदवारी दिने घोषणा गरेका छन्। त्यतिबेला सम्मानजनक मत पाएका उनको सामाजिक सञ्जाल र सञ्चारमाध्यममा चर्चा बढ्दै गएको छ। सम्पदा अभियन्ताका रुपमा चर्चा बटुलेका सायमीको उम्मेदवारीले श्रेष्ठलाई चुनौती सिर्जना गर्न सक्छ।

यसअघिका प्रतिस्पर्धी बमले पनि काठमाडौं १ बाट उठ्ने घोषणा गरिसकेका छन्। मनोनयन दर्ता गर्ने बेलासम्म यस क्षेत्रमा प्रतिस्पर्धी बन्नका लागि अन्य स्वतन्त्र उम्मेदवार पनि अघि सर्लान्। तर, एउटै क्षेत्रमा स्वतन्त्र उम्मेदवारको संख्या बढी हुँदा उस्तै प्रकृतिको मत विभाजन हुने र दलीय उम्मेदवारले जित निकाल्ने सम्भावना भने बढ्छ।

काठमाडौंको निर्वाचनका सन्दर्भमा अर्को विषय पनि ख्याल गर्नु वाञ्छनीय हुन्छ। यहाँको मतपरिणाम अनपेक्षित हुने विगतका कैयौँ उदाहरणले देखाउँछ। त्यसैले कोही स्वतन्त्र उम्मेदवारले नै पनि मतदाताबाट अनुमोदित हुन बेर लगाउँदैन।

निर्वाचन परिणाममा प्रभाव पार्ने अर्को विषय हो, सम्बन्धित उम्मेदवारको छवि। श्रेष्ठ खासै विवादमा आउने नेता होइनन्। तर, केही दिनयता भने उनी विवादमा परिरहेका छन्। बहालवाला मन्त्रीको शक्ति दुरुपयोग गरेर एक जना सुरक्षागार्डलाई थुनाएको घटना सार्वजनिक भएपछि उनलाई आफ्नो बचाउ गर्न हम्मे परिरहेको छ। चुनाव नजिकिँदै जाँदा यस्ता विषयले थप चर्चा पाउने भएकाले चुनावमा क्षति पुग्न सक्छ।