• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२ Thu, Oct 30, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
राजनीति

कहिले हुन्छ संसदीय निर्वाचन ? संविधानविद् भन्छन्–मिति घोषणा गर्न ढिला भइसक्यो

64x64
बीपी अनमोल आइतबार, जेठ २२, २०७९  १९:०२
1140x725

काठमाडौं–स्थानीय तहको निर्वाचन सम्पन्न भएलगत्तै सत्तारुढ पाँच दलीय गठबन्धनभित्र संसदीय निर्वाचन गर्ने बारेमा छलफल सुरू भइसकेको छ।

यसका लागि प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले दलहरूसँग संवाद अघि बढाइरहेका छन्। यद्यपि, गठबन्धन दलभित्र यस विषयमा अझै निर्णय भइसकेको छैन।

कुन मितिलाई प्रतिनिधिसभाको कार्यकाल सकिएको मान्ने भन्ने विषयमा पनि द्विविधा देखिएको छ। स्थानीय तहको निर्वाचनमा पनि त्यस्तै भएको थियो। यद्यपि निर्वाचन आयोगले भन्दै आएको मितिमा नै निर्वाचन गराउने निर्णय सरकारले गरेको थियो।

अहिले संसदीय निर्वाचनको विषयमा राजनीतिक वृत्तमा चर्चा भइरहेका बेला निर्वाचन आयोगले पनि यसको आन्तरिक तयारी थालिसकेको छ।

अहिलेसम्म आयोगसँग छलफल गरिनसके पनि सरकार निर्वाचन आयोगसँग छलफल गरेरै मिति घोषणा गर्ने तयारीमा छ।

प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेश थपलिया मंसिर १५ अगाडि संघ र प्रदेशको निर्वाचन गर्ने गरी आयोग तयारीमा जुटिसकेको बताउँछन्। उनले आयोगलाई चाहिने १२० दिनको समयसीमा अनुसार नै निर्वाचन गराउनका लागि सरकारलाई सिफारिस गर्ने बताए। ‘हामीलाई चाहिने १२० दिन हो। त्यसैअनुसार सरकारसँग परार्मश गर्छौं। सर्वदलीय बैठक राख्छौं र निर्वाचन प्रकृया अगाडि बढाउँछौं,’ थपलियाले भने।

नेकपा एकीकृत समाजवादीका वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाल संसदीय निर्वाचनका लागि राष्ट्रिय सहमतिको विषय भएको भन्दै सबैसँग छलफल गरेर सरकारले निर्णय गर्ने बताउँछन्।

‘सबै दलसँग छलफल र सहमति गरेर निर्वाचन गराउनुपर्छ,’उनले भने,‘मंसीर २२ अगावै निर्वाचन भइसक्नुपर्छ।’

Ncell 2
Ncell 2

२०७४ मा भएको संसदीय निर्वाचन पनि दुई चरणमा भएको थियो। आगामी निर्वाचन पनि दुई चरणमा गर्ने आयोगको तयारी छ। यसअघि मंसीर १० र २१ गते निर्वाचन भएकाले पहिलो चरणमा भएको मितिलाई नै मानेर त्यसअघि नै निर्वाचन भइसक्नुपर्ने आयोगले बताएको छ। आयोगले प्रतिनिधिसभाको कार्यकाल मंसिर २२ सम्म रहेको बताउँदै आएको छ।

संविधान अनुसार प्रदेश र प्रतिनिधिसभाको निर्वाचन भएको मितिले ५ वर्षभित्र संसदीय निर्वाचन गर्नुपर्ने उल्लेख गरेको छ। २०७४ मा हिमाली र उच्च पहाडी जिल्लामा मंसिर १० र पहाड तथा तराईंका जिल्लामा मंसिर २१ गते निर्वाचन भएको थियो।

संविधानविद् भन्छन्–‘निर्वाचनको मिति घोषणा गर्न ढिलाइ भइसक्यो’
२०७४ मा मंसिर १० र २१ गते दुई चरणमा भएको निर्वाचन अनुसार प्रतिनिधिसभाको कार्यकाल त्यहीबाट सुरु हुने संविधानविद्हरू बताउँछन्।

निर्वाचन आयोगलाई पनि निर्वाचनको तयारीदेखि सम्पन्न गर्नका लागि १२० दिन अर्थात् चार महिना समय आवश्यक पर्छ।

संविधानविद् चन्द्रकान्त ज्ञवाली प्रतिनिधिसभाको कार्यकाल सकिनुभन्दा ६ महिनाभित्रमा मिति तोक्नुपर्ने संविधानले नै प्रष्ट व्यवस्था गरेको बताउँछन्।

‘अब अर्लि इलेक्सन हुने अवस्था रहेन, आवधिक निर्वाचन नै हो। पहिलो चरणमा भएको मितिबाट नै कार्यकाल सुरु भएको मानिन्छ,’ उनले भने,‘त्यस अनुसार नै आधार मानेर निर्वाचन हुनुपर्छ।’

ढिला भइसकेकाले सरकारले तत्काल निर्वाचनको मिति घोषणा गर्नुपर्ने ज्ञवाली बताउँछन्। ‘६ महिना भित्रमा मिति तोक्नुपर्ने भनिएको छ। कार्यकाल सकिन ५ महिना १६ दिन बाँकी छ। ढिलाइ भइसकेको छ। त्यसैले छिटो गर्नुपर्छ भन्ने हो,’ उनले भने,‘ढिलो गर्दा चुनावको तयारीमा समस्या हुन्छ। १२० दिन आयोगलाई नै चाहिन्छ। २ महिनाजति त राजनीतिक दललाई पनि जनतामा जान समय चाहिन्छ।’

संघीय प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको दुई चरणमा निर्वाचन सम्पन्न भएको हिसाबले दुई सभाको कार्यकाल विघटन भएमा बाहेक निर्वाचन भएको मितिले कार्यकाल ५ वर्षको हुने संवैधानिक व्यवस्था रहेको उनी बताउँछन्।

वरिष्ठ अधिवक्ता पूर्णमान शाक्य सपथ ग्रहण गरेबाट नै कार्यकाल सुरु हुने बताउँछन्।  ‘निर्वाचन भएको मिति भनेर गणना हुँदैन,’उनी भन्छन्,‘पदभार सम्हालेको हिसाबले हेर्नुपर्छ।’

अधिवक्ता टीकाराम भट्टराई निर्वाचनको मिति घोषणा गर्नका लागि पर्याप्त समय भएको दाबी गर्छन्। ‘निर्वाचन भएको मितिलाई गणना गर्ने हो भने पनि समय छ। कार्यकाल सुरु भएको अवस्थालाई पनि हेर्ने हो भने समय बाँकी छ,’ उनले भने, ‘संविधानमा काम गर्नुअघि सपथ लिनुपर्ने भनिएको छ। सपथ खाएपछि मात्रै कार्यकाल सुरु हुने हो। तर, अहिले निर्वाचन आयोगले निर्वाचन भएको मितिबाट नै भनेको अवस्था छ।’

उनले निर्वाचनको मितिलाई हेर्ने हो भने मंसिरमा र सपथ खाएर कार्यकाल हेर्ने हो भने फागुन २१ पछि प्रतिनिधिसभा रिक्त हुने बताए।
संविधानविद् डा. विपीन अधिकारी प्रतिनिधिसभाको कार्यकाल सकिने अन्तिम दिन पर्खिन नपर्ने भन्दै त्यसअघि नै निर्वाचन गरेर सपथ ग्रहण गराइसक्नुपर्ने बताउँछन्।

‘निर्वाचन आयोगले मंसिरलाई चुनावको महिनाका रुपमा हेर्न चाहिरहेको छ। त्यसैले उसले मंसिरभित्र गर्ने भनेर प्रष्ट भनिसकेको छ,’उनले भने,‘त्यो भएन भने एउटा संसद् र अर्को संसद्काबीचमा ग्याप हुने स्थिति हुन्छ। कार्यकाल सुरु भएको मानियो भने।’
निर्वाचन भनेको जनताको म्यान्डेट लिनका लागि भएको भन्दै उनले पहिलो चरणमा भएको निर्वाचनका मितिबाट नै कार्यकाल सुरु हुने बताए।

‘५ वर्षको अवधि जुनबाट छान्नुस्, भविष्यका लागि त्यही पहिलो मिति हुन्छ,’उनले भने,‘कात्तिकमा भए पनि अर्लि हुँदैन। अहिलेको सरकारले आँट नगरेको हो।’

अधिकारीले अहिलेको सरकार धारा ७६ को ५ अन्तर्गत बनेको भन्दै अब यो परिवर्तन भएर उपधारा १,२ वा ३ मा नजाने बताए।

‘निर्वाचन आयोगलाई नै १२० दिनको तयारीको समय चाहिन्छ। निर्वाचनको अन्तिम मिति कुर्नु जरुरी छैन। निर्वाचन वर्ष लागेपछि उपयुक्त समयमा जहिले पनि निर्वाचन गराउन सकिन्छ,’उनले भने।

उनले पनि निर्वाचनको मिति घोषणा गर्न ढिलाइ भइसकेको बताए। ‘सत्ता पक्षको सुविधाका लाग मात्रै होइन, जनतामा जाने हो। थुप्रै दलहरु छन्। दृष्टिकोण बनाएर तुरुन्तै मिति घोषणा गर्नुपर्छ,’ उनले भने, ‘सरकारमा भएकाले सुविधा पाउने र बाहिर भएकाले नपाउने भन्ने हुँदैन। अन्तिम दिन जानु हुँदैन। ५ वर्षभित्रमा संसद फेरिनुपर्छ।’

उनले केही गरी कार्यकाल सकिनुअगावै निर्वाचन भएन भने संवैधानिक संकट उत्पन्न हुने बताए। ।

 

प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ २२, २०७९  १९:०२

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
बीपी अनमोल
लेखकबाट थप
कानुनविद्का तीन तर्क, कहिले सकिन्छ सांसदहरुको कार्यकाल?
शेरबहादुर कुँवरः अछामदेखि श्रम मन्त्रालयको नेतृत्वसम्म 
संसद्‌मा विचाराधीन नागरिकता विधेयक यसपटक पारित होला?
सम्बन्धित सामग्री
त्रिपक्षीय बैठकमा मिरजको सात बुँदे सर्त : जिल्ला समन्वय समिति खारेजदेखि जेनजी आन्दोलनलाई जनआन्दोलन घोषणासम्म नागरिक स्तरको भ्रष्टाचार अनुसन्धान निकाय गठन, प्रत्यक्ष निर्वाचित प्रधानमन्त्री,  विदेशस्थित नेपाली नागरिकलाई मतदान अधिकार प्रदान गर... बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमिति बैठक बस्दै गत असोज २८ गतेदेखि कांग्रेस बैठक सुरु भएको थियो। बैठक गत भदौ २३ र २४ गते भएको ‘जेनजी’ प्रदर्शन, अन्तरिम सरकार गठन र प्रतिनिधिसभा विघ... बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
त्रिपक्षीय छलफल :एमाले बाहेकका दल निर्वाचनमा जान तयार, प्रधानमन्त्रीले के भनिन् ? बालुवाटारमा भएको छलफलमा सरकारले तोकिएकै समयमा निर्वाचन गराउन वातावरण बनाउन दलहरूलाई आग्रह गरेको थियो भने दलहरूले सरकारबाटै त्यस्तो व... बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
ताजा समाचारसबै
प्रतिकूल मौसमले आन्तरिक तथा बाह्य उडानका जहाज धमाधम ‘डाइभर्ट’ बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
फरार रहेका खगेन्द्र सुनार जिल्ला अदालत काभ्रेमा उपस्थित बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
घरजग्गा कारोबारको लाइसेन्सका लागि दरखास्त आह्वान बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
अनुमानित समयअगावै सकियो ट्रम्प-सी भेटवार्ता, दुवैले गरे एकअर्काको प्रशंसा बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
राष्ट्रिय फुटबल टोलीका मुख्य प्रशिक्षक म्याट रसद्वारा राजीनामा बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन मंगलबार, असोज ७, २०८२
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना सोमबार, असोज ६, २०८२
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै मंगलबार, भदौ ३१, २०८२
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE सोमबार, भदौ ३०, २०८२
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z बिहीबार, भदौ २६, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
नेपाल प्रहरीका एसएसपी रानाभाटले दिए राजीनामा बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
भाेलि बिहानदेखि शुक्रवारसम्म भारी वर्षा हुने, सतर्क रहन आग्रह बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
त्रिपक्षीय बैठकमा मिरजको सात बुँदे सर्त : जिल्ला समन्वय समिति खारेजदेखि जेनजी आन्दोलनलाई जनआन्दोलन घोषणासम्म बिहीबार, कात्तिक १३, २०८२
यस्ता छन् मन्त्रिपरिषद्का निर्णयहरू बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
सरकार, दल र जेनजीहरुको त्रिपक्षीय बैठक : को-को हुँदैछन् सहभागी ? बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
जेन-जी क्रान्ति: उपलब्धि, अवसर, चुनौती र अबको उत्तरदायित्व अरुण क्षेत्री
नेपालमा मुख स्वास्थ्य संकट: लाखौँलाई असर गर्ने दन्त रोग किन रोक्न सकिएन? नेपाल लाइभ
युवा उमेरमै किन थाक्छ मन र मस्तिष्क? बर्नआउटको कारण र समाधान डा. प्रज्ञा सिंह
दुर्गमका कर्मचारीको सुरक्षा : चुनौती र समाधान नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
'सुरक्षित' नारा, 'असुरक्षित' वास्तविकता शनिबार, असोज ११, २०८२
जब हेल्थ क्याम्पमै पोस्टमार्टम गराउन खोजियो! शनिबार, भदौ १४, २०८२
प्रेम र आकर्षणको मध्यबिन्दुमा ‘देवयानी’ शनिबार, भदौ ७, २०८२
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
१३ दिनदेखि हराएकी बालिका टाउको र शरीर छुटिएको अवस्थामा मृत फेला शुक्रबार, कात्तिक ७, २०८२
नेपाल प्रहरीका एसएसपी रानाभाटले दिए राजीनामा बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
किस्ट मेडिकल कलेज तथा शिक्षण अस्पताल र मृतकका आफन्तबीच सहमति मंगलबार, कात्तिक ११, २०८२
जिम्मेवार भइदिन प्रदर्शनकारीलाई गृहमन्त्रीको आग्रह शनिबार, कात्तिक ८, २०८२
भाेलि बिहानदेखि शुक्रवारसम्म भारी वर्षा हुने, सतर्क रहन आग्रह बुधबार, कात्तिक १२, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्