राजनीति

एमाले छोडेपछि वामदेवको राजनीति: न टेक्ने भूइँ, न समात्ने हाँगो !

वीरेन्द्र ओली बिहीबार, असोज ७, २०७८ १९:५८

काठमाडौं– नेकपा एमालेको उपाध्यक्षबाट राजीनामा दिएपछि वामदेव गौतम नवगठित नेकपा (एकीकृत समाजवादी) पार्टीमा जोडिएलान् र सक्रियता बढाउलान् भन्ने धेरैको आकलन थियो। तर, भदौ १८ गते राजीनामा दिएपछि उनी गुमनाम हुन थालेका छन्।

एकीकृत समाजवादीले बिहीबार पदाधिकारी टुंगो लागाउँदा पनि गौतम कतै देखिएनन्। पुरानो पार्टी छाडिसकेको र नयाँ पार्टीमा पनि नजोडिएको स्थितिमा आगामी दिनमा वामदेवको भूमिका के रहन्छ? अन्य कुनै सम्भावना छ कि 'न टेक्ने भूइँ, न समात्ने हाँगा'को नियति भोग्दैछन् वामदेव?

यो पनि पढ्नुहोस्

वामदेवको हतारोमा ओलीको 'ब्रेक'आइतबार, फागुन २५, २०७६

अहिले एमाले छाडिसकेकाले त्यहाँ नफर्किने र एकीकृत समाजवादीमा पनि नजाने मनस्थितिमा रहेको उनी निकट एक नेताले बताए। जुन उनको 'न टेक्ने भूइँ, न समात्ने हाँगा'को नियति हो।

एमालेमै हुँदा गौतमको पक्षमा १६ केन्द्रीय सदस्य र ८ भन्दा बढी संघीय सांसद थिए। प्रदेश र स्थानीय तहमा पनि उनी पक्षका उल्लेखनीय जनप्रतिनिधि थिए। उनको पक्षमा मरिमेट्ने समूह थियो। तर, नेकपा विभाजनसँगै उनमा देखिएको अलमलका कारण धेरैले उनको साथ छाडे। कतिपय केपी शर्मा ओलीतिर लागे भने कतिपय माधवकुमार नेपालतिर लागे। उनी भने सेनाविहीन कमाण्डर जस्तै हुन पुगेका छन्।

गौतमलाई अहिले केन्द्रीय सदस्य हरि पराजुलीले मात्रै साथ छ। प्रदेश र जिल्ला तहमा केही समूह बाँकी छन्। गत भदौ २२ गतेसम्म पार्टी पक्षधरता खुलाइसक्नुपर्ने बाध्यताका कारण जनप्रतिनिधिहरु भने कि ओलीतिरै छन्, कि नेपालतिर लागिसकेका छन्। तत्कालीन एमालेमा हक्की र निडर स्वभावका प्रभावशाली नेता गौतम आफ्नै अडानमा अडिन नसक्दा निष्प्रभावी हुँदै गएका हुन्।

यो पनि पढ्नुहोस्

प्रधानमन्त्री पद : आश र आशंकाको दोभानमा वामदेवबिहीबार, वैशाख १८, २०७७

गत पुसमा नेकपामा समस्या उत्पन्न भएर पार्टी विभाजनको सम्मुख पुग्दै गर्दा गौतम भने एकताको रटानमा थिए। जसमा उनी असफल भए। त्यसपछि उनी नैतिक संकटमा फस्दै आएका थिए। तैपनि सार्वजनिक रुपमा पार्टी विभाजन भएको स्थितिमा माधव नेपाल-झलनाथ खनाललाई साथ दिने बताएका उनले त्यो इमानदारिता पनि कायम राख्न सकेनन्।

एमाले त्यागेका गौतमले एकीकृत समाजवादी प्रवेश गर्न छलफलसमेत चलाएका थिए। एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले गौतमलाई आफ्नो पार्टीमा ल्याउन प्रयास पनि गरेका थिए। नेपालको जोडबलमा एमाले छोड्न तयार भए पनि एकीकृत समाजवादीमा जोडिन भने तयार भएनन्। बरु उनी आफ्नै एकता अभियानलाई अघि सारेर जाने निष्कर्षमा पुगेका हुन्।

एमाले परित्याग गरेलगत्तै गौतम उपाध्यक्ष पदमा आउन तयार भइ बसे पनि अन्तिममा नआउने निष्कर्षमा पुगेको एकीकृत समाजवादी पार्टीका उपाध्यक्ष राजेन्द्र पाण्डे बताउँछन्। ‘एकीकृत समाजवादीको उपाध्यक्ष वा अन्य कुनै पदमा आउन तयार हुनुभएपछि छलफल समेत भयो। उहाँ आउन तयार पनि हुनुभयो’, पाण्डेले नेपाल लाइभसँग भने, ‘अन्तिममा पार्टीको सिद्धान्त जनताको बहुदलीय जनवाद (जबज) हुन्छ कि हुँदैन? पार्टीका संगठनिक संरचनामा पनि के हुन्छ भन्न थाल्नुभयो? आउने-नआउने केही भन्नुभएको छैन। सायद एकीकृत समाजवादीमा आउनुहुन्न होला।’

यो पनि पढ्नुहोस्

फुटका पर्याय बनेका वामदेव एकताको परीक्षामाबिहीबार, माघ १५, २०७७

गौतमले जबजमा हुबहु अडान लिइरहेका, तर एकीकृत समाजवादी जबजलाई हुबहु मानेर अघि बढ्ने सम्भावना अहिले नदेखिएकाले उनी समाजवादीमा आउने सम्भावना लगभग टरेको आकलन गरिएको छ। सो पार्टीले जबजलाई थप विकास गरेर अघि बढ्ने बताउँदै आएको छ।

गौतम तत्कालीन नेकपामा विवाद हुँदा पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' र माधव नेपाल गुटमै थिए। ओलीविरुद्धको मोर्चामा गौतम प्रतिवद्ध भएर लागेका पनि थिए। तर, पार्टीमा विभाजन बढ्दै गएपछि उनी एकता अभियान भन्दै सक्रिय हुन थालेका थिए। त्यतिबेला उनले नेकपा विभाजन गर्न नहुने भन्दै एकता गर्नुपर्ने विचार राख्ने गरेका थिए। यसैबीच, फागुन २३ गते एमाले र माओवादी केन्द्र ब्युँतिएपछि एमाले उपाध्यक्षको हैसियतमा बैठकमा सहभागी भए। तर, त्यतिबेला पार्टीमा ओलीको एकछत्र राज चलिरहेको थियो, ठूलो समूह बैठकमा पनि उपस्थित हुन नसक्ने परिस्थिति थियो। त्यसैले गौतम पनि अडिन सकेनन्। गौतमले चाहेजस्तो ओलीले पार्टीलाई जेठ २ मा पनि फर्काउन चाहेनन्। जसले गर्दा एमालेबाट बहिर्गमन उनका लागि 'बाध्यता' बन्यो।