काठमाडौं- बागमती प्रदेशकी नवनियुक्त मुख्यमन्त्री अष्टलक्ष्मी शाक्यले पद तथा गोपनीयताको शपथ लिएकी छन्। मुख्यमन्त्री नियुक्त भएकै दिन बुधबार राति ९ बजे उनले प्रदेश प्रमुख विष्णुप्रसाद प्रसाईबाट शपथ लिएकी हुन्।
योसँगै उनी नेपालकै पहिलो महिला मुख्यमन्त्री भएकी छन्। सात वटा प्रदेशमध्ये महिला मुख्यमन्त्री पाउने अवसर बागमती प्रदेशले पाएको छ। शाक्यले प्रदेश राजधानी हेटौंडामा मुख्यमन्त्रीको शपथ लिने चर्चा चलिरहँदा संघीय राजधानी काठमाडौंमा भने एमाले औपचारिक रुपमा दुई चिरा पर्दै थियो। पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग अलग्गिएर वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल वैधानिक रुपमा अलग पार्टी दर्ता गर्ने प्रक्रियामा लागेका थिए। नेपाल समुहले बुधबार नै नेकपा एमाले (समाजवादी) दल निर्वाचन आयोगमा दर्ताका लागि निवेदन दिइसकेको छ। यससँगै एमालेभित्रको वैचारिक र अरु विवाद अन्तत: पार्टी विभाजनसम्म पुगेको छ।
मुख्यमन्त्रीको शपथ लिएकी शाक्य मंगलबारसम्म वरिष्ठ नेता नेपाल समूहमा थिइन्। एकाएक उनी एमालेको ओलीपक्षमा उभिँदै मुख्यमन्त्री बन्न तयार भइन्। बिहानै काठमाडौंको अर्याल होटलमा जम्मा भएर अलग पार्टीको कानुनी दस्तावेज नेपालपक्षले कोर्दै गर्दा हेटौँडामा शाक्य भने संसदीय दलको नेता सर्वसम्मत रुपमा चयन भएर बधाई खाइरहेकी थिइन्। एकाएक नेपाल समूहबाट ओलीपक्षमा लागेकी शाक्य नेपालपक्षले निर्वाचन आयोगमा नयाँ दल दर्ता गर्न बुझाएको केन्द्रीय सदस्यको सूचीमा अटाइनन्।
नेपालको साथ छोडेसँगै उनलाई मुख्यमन्त्री बनाउन एमाले संसदीय दल तयार भएको थियो।
निर्वाचनदेखि नै मुख्यमन्त्रीको दाबेदार
२०७४ सालको चुनावमा प्रतिनिधि सभाको उम्मेदवार नबनी बागमती प्रदेश सभाको चुनाव लड्दा उनलाई भावी मुख्यमन्त्रीका रूपमा हेरिएको थियो। काठमाडौं ९ (ख) बाट प्रदेश सभा उम्मेदवार बनेकी शाक्य स्वयम् पनि मुख्यमन्त्रीकी आकांक्षी थिइन्। तर, पार्टीभित्रको गुटगत राजनीतिका कारण उनको चाहना पूरा भएन।
शाक्यलाई पन्छाउँदै पार्टी अध्यक्ष एवं तत्कालीन प्रधानमन्त्री ओलीले आफ्नो समूहका डोरमणि पौडेललाई मुख्यमन्त्री बनाएका थिए। निर्वाचनमा वाम गठवन्धन बनाएर माओवादी केन्द्र र एमाले निर्वाचनमा होमिएका थिए। तर, सरकारमा गएपछि एमाले र माओवादी केन्द्र एकीकृत हुँदै नेकपामा रुपान्तरण भयो। २०७४ सालको निर्वाचनमा एमालेको मुख्यमन्त्रीको आकांक्षी धेरै थिए। शाक्य, राजेन्द्र पाण्डे, अरुण नेपाल लगायतका नेताहरुले मुख्यमन्त्रीको आश गरेका थिए भने उनीहरुको नाम चर्चामा पनि थियो। तर राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको उम्मेदवारको रुपमा डोरमणिको एकाएक प्रवेश भयो। चर्चा नै नभएका उम्मेदवारवाट उनी एकाएक मुख्यमन्त्री बने। उनी मुख्यमन्त्री भएसँगै संघवाट मुख्यमन्त्रीको आशा गरेर प्रदेश झरेका माधवकुमार नेपालपक्षका उम्मेदवार छायाँमा परे। शाक्य, पाण्डे र नेपाल तीनै जना नेपालपक्षमा रहेका थिए।
२०३६ सालमा घर छोडेर कम्युनिस्ट पार्टीको पूर्णकालीन सदस्य बनेकी शाक्यले ११ वर्षसम्म भूमिगत जीवन बिताएकी थिइन्। एमालेको अनुशासन आयोगमा लामो समय अध्यक्ष भएका नेता अमृतकुमार बोहरासँग उनको विवाह भएको थियो। बोहरा अहिले एमालेका स्थायी कमिटी सदस्य छन्। उनी नेपाल समूहकै भए पनि अहिलेको विभाजनमा तटस्थ बसेका छन्।
पार्टीको महिला संगठनमा शाक्यले लामो समय काम गरेकी छन्। शाक्य २०५६ सालको आम निर्वाचनमा काठमाडौंबाट प्रतिनिधि सभा सदस्य निर्वाचित भएकी थिइन्। २०७० सालको दोस्रो संविधानसभा निर्वाचनपछि पनि उनी संविधानसभा सदस्य बनिन्।
उनी यसअघि महिला, बालबालिका तथा समाज कल्याणमन्त्री भइसकेकी छन्। दोस्रो पटक उद्योग तथा वाणिज्यमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालेकी थिइन्। उनले अब करिव डेढ वर्ष मुख्यमन्त्रीको रुपमा बागमती प्रदेश हाँक्ने छिन्।
पुस ५ गते पहिलोपटक तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले प्रतिनिधि सभा विघटन गरेपछि शाक्यकै नेतृत्वमा तत्कालीन नेकपाको प्रचण्ड-माधव समूहका ४५ सांसदले प्रदेश सभामा मुख्यमन्त्री डोरमणि पौडेलविरुद्ध अविश्वासको प्रस्ताव दर्ता गरेका थिए। उनीहरूले शाक्यलाई मुख्यमन्त्रीको प्रस्तावसहित अविश्वासको प्रस्ताव दर्ता गरेका थिए।
उक्त अविश्वासको प्रस्तावपछि माओवादी केन्द्रबाट विजयी भएका आन्तरिक मामिलामन्त्री शालिकराम जमरकट्टेल र सामाजिक विकासमन्त्री युवराज दुलाल लगायतले पदवाट राजीनामा दिएका थिए। फागुन २३ गते सर्वोच्च अदालतले नेकपा नाम विवादमा एमाले र माओवादी ब्युँताउने फैसला सुनाएसँगै अविश्वास प्रस्ताव फिर्ता भएको थियो। मुख्यमन्त्री रहेका पौडेलले बजेट र नीति तथा कार्यक्रम पेस गर्दा असहयोग गर्ने डरकै बीचमा शाक्यसहितको समर्थनमा बजेट पारित गराएका थिए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।