काठमाडाैं- आइतबार नेकपा एमालेको स्थायी कमिटी बैठकले असार १६ गते नेकपा एमालेको महाधिवेशन आयोजक कमिटीको बैठक बोलाउने निर्णय गर्यो। त्यही बैठकबाट पार्टीका सवै संरचना २०७५ जेठ २ मा फर्काउने तयारी थालिएको पनि भनियो।
वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालपक्षको ‘बटमलाइन’मा पार्टी संरचना पुर्याउने उक्त निर्णयले एमाले एकताउन्मुख रहेको संकेत गथ्र्यो। यहीबेला दुवैतर्फका दोस्रो तहका नेताहरु अनौपचारिक वार्तामा समेत रहेकाले त्यसमा बल पुग्यो।
पार्टी संरचनालाई एमालेको पूर्ववत् अवस्थामा पुर्याएर सहमतिको हात बढाए जस्तो गर्ने निर्णय गरेका एमाले अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री ओली भोलिपल्टै, सोमबार भने नेपालप्रति निकै असहिष्णु देखिए। आफ्नै पदको गरिमालाई गिज्याउने तहमा उत्रिए। एमालेलाई अहिलेको अवस्थामा ल्याइपुर्याउन मुख्य योगदान गरेका दिवंगत नेता मदन भण्डारीको स्मृति दिवसका अवसरमा देखिएको ओलीको उक्त प्रस्तुतिले एमाले एकताको पहल लगभग बिथोलिएको संकेत गरेको छ।
केही समयअघि आफैंले ६ बुँदे एकताको प्रस्तावसमेत अघि सारेका ओलीको मुखमा २०७५ जेठ २ भएपनि बगलीमा सातौं महाधिवेशन अर्थात् २०५९ माघ १८ देखि २२ रहेको सोमबारको प्रस्तुतिले प्रष्ट्याउँछ। यो महाधिवेशनले एमालेका यी दुई शिर्ष नेताहरुबीच मनमुटाव सिर्जना गरेको थियो। गुन र वैगुन दुवै सजिलै नबिर्सने ओली आफू शक्तिमा पुगेका बेला त्यसबेला खपेको अपमान किस्ता–किस्तामा चुकाइरहेका छन्।
ओलीले सोमबार अकस्मात् यो मिति फेरि सम्झिए। त्यो मिति ओलीले आफ्नो जीवनको पानामा कहिल्यै नमेटिनेगरी लेखेका छन्। किनभने त्यसअघि नै महासचिव रहेका नेपालले आफूलाई उक्त पदमा उठ्न नदिने षड्यन्त्र गरेको ओलीलाई आज पर्यन्त लागिरहन्छ।
नेपालको पेलान र ओलीको इगो
सातौं महाधिवेशनमा वरिष्ठ नेता नेपालले महाधिवेशन प्रतिनिधि नभइ ‘खेताला (जन)’ ल्याएर आफूलाई पेलेको उनलाई महशुस भएको हो।
उक्त महाधिवेशनमा ओलीले महासचिव प्रणालीलाई खारेज गरेर पार्टीलाई बहुपदीय नेतृत्व प्रणालीमा लैजानुपर्ने प्रस्ताव अघि सारेका थिए। त्यसबेला ओलीले अध्यक्ष, उपाध्यक्ष र महासचिव, सचिव बनाउने प्रस्ताव गरेको विशाल भट्टराई बताउँछन्।
नेपाल नै अध्यक्ष भएपनि आफू महासचिव भएर काम गर्न उनले उक्त प्रस्ताव अघि सारेका थिए। तर, नेपाल पक्षले त्यसलाई स्वीकारेन। नेपाल पक्ष नै शक्तिमा भएका कारण धेरै प्रतिनिधिहरु ल्याएका कारण ओलीले ल्याएको उक्त प्रस्ताव अस्वीकृत भयो भने महासचिवमै नेपालसँग भिड्न चाहेका ओलीलाई उनकै निकटस्थहरुले रोकेका थिए।
त्यसपछि त्यो बेला ओलीले भाषण गरेका थिए, ‘पार्टी बलियो बनाउन म ९ हात पर जान तयार छु, तपाईं एक हात वर आउनुहुन्छ?’ शक्तिमा रहेका नेपालले ओली पक्षलाई महाधिवेशनमा त पेल्यो नै, महाधिवेशनपछि पनि जिम्मेवारीविहीन बनायो। उक्त महाधिवेशनमा ४५ सदस्यीय पूर्ण सदस्यमध्ये ओली पक्षबाट ओलीसहित विद्या भण्डारी, शंकर पोखरेल, प्रदीप ज्ञवाली, काशिनाथ अधिकारी मात्रै निर्वाचित भए। ओली पक्षका नेताहरु पृथ्वी सुब्बा गुरुङ, खगराज अधिकारी, सोमनाथ प्यासी, वाचस्पति देवकोटा लगायत ५४ जनाले जिम्मेवारी नपाएपछि सामूहिक रूपमा वक्तव्य निकालेर जिम्मेवारी दिन माग गरेका थिए।
प्रतिनिधी होइन, नेपालका ‘जन’
सोमबार ओलीको मानसपटलमा त्यही २०५९ माघ २२ गतेको घटना दोहोरियो। आफ्नो विचारलाई महाधिवेशनमा राख्न समेत नदिएको घटनालाई स्मरण गर्दै ओलीले सोमबार सार्वजनिक रुपमै तत्कालीन महाधिवेशन प्रतिनिधिलाई नेपालका खेताला (तराइको भाषामा जन)को संज्ञा दिए।
उनले त्यो दृष्य सम्झँदै भने, ‘सातौं महाधिवेशनमा दृष्य के भयो भने विचारका धेरै प्रतिनिधि त्यहाँ विचारको होइन, खेताला (जन)का रुपमा उपस्थित थिए। जसरी ठेकेदारले पोखरी खन्ने ठेक्का लिन्छ। जनहरु लिएर आउँछ। यति फिट खाल्टो खन भन्छ। जनहरु केको लागि सोध्दैनन्। जग्गा कसको भनेर धनीपूर्जा सोध्दैनन्। माछा पाल्नलाई हो कि? भैंसीलाई आहाल बसाउन हो? सोध्दैनन्। उनीहरुलाई आफ्नो ज्यालासँग मतलब हुन्छ।’
नेपालले राजनीतिक कार्यकर्तालाई जनमा परिणत गरिदिएको उनको टिप्पणी थियो। उनले थपे, ‘कार्यकर्तालाई विचार होइन, स्वार्थ बोकाउने गरियो, विचारको सम्प्रषेण होइन, स्वार्थको सम्प्रेषण गराउन लगाइयो।’
नेपालसँगै शिष्टतामाथि धावा
तीतो विगतले स्वाभाविक रुपमा झस्काउँछ। तर, सोमबार ओलीलाई त्यसले आफ्नै पदीय मर्यादा र गरिमा समेत बिर्सायो। आफूले बेलामौकामा दिने गरेको शिष्टताको अर्तीसमेत तपसिलमा राख्ने तुल्यायो।
वरिष्ठ नेता नेपालमाथि धावा बोल्ने क्रममा उनले शिष्टतामाथि नै धावा बोले। आफैं स्थानबाट केही तल ओर्लेर नेपालविरुद्ध पाखुरा सुर्किने क्रममा ओलीले भने, ‘तपाईं हामीले सुनेका हौंला, सवैजसोले सुने होलान्। माधव नेपाल भन्ने एकजना कांग्रेसका पछाडि कुद्ने मान्छे छन्। नेपालको राजनीतिमा सवैजसोले चिन्छन्। असाध्यै चर्चा भइराखेको छ। मान्छे यतिसम्म पनि पतन हुँदो रहेछ कि आफ्नो पार्टीको सरकार ढाल्ने, प्रमुख प्रतिपक्षी दलको नेतालाई प्रधानमन्त्री बनाउन लाग्दो रहेछ।’
त्यतिमै रोकिएनन् उनी। आफू अन्त लागिसक्ने अनि एमालेको वरिष्ठ नेता हुँ भनेर हिँड्ने भन्दै कड्किए। अझै तीतो पोखे, ‘यस्तो लाजसरम पचेको मान्छेको चर्चा सकारात्मक हिसाबले त होइन, नकारात्मक रुपमा पनि हुन्छ नि। गान्धीको मात्रै हुँदैन, नाथुराम गोड्सेको पनि हुन्छ।’
बौलाहा कुकुरले टोकेको प्रसंग
केही दिनअघि नेता नेपालले आफूलाई ओलीले प्रधानमन्त्रीका लागि प्रस्ताव गरेको तर, अस्वीकार गरेको बताएका थिए। गठबन्धनलाई धोका नदिने प्रसंगमा उनले यस्तो बताएका थिए।
ओली निकटस्थले केही सञ्चारमाध्यममा प्रधानमन्त्री दिएर भएपनि नेपाललाई फकाउनुपर्ने धारणा राखिरहेका छन्। त्यसैलाई आधार बनाएर नेपालले उक्त कुरा उल्लेख गरेको धेरैको अनुमान छ।
उक्त कुराको खण्डन प्रधानमन्त्री ओलीले गरे। तर, त्यो खण्डनमा उनले प्रयोग गरेको भाषा पाच्य देखिएन। उनले भने, ‘केपी ओलीले मलाई प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव राख्यो भन्दै हिँडेका छन्। मलाई बौलाहा कुकुरले टोक्या छ र? कोही नेपालमा नभेटाएर यस्ता मान्छेलाई प्रस्ताव केपी ओलीले राख्ला?’
आफैं आफ्नो महत्व बढाएर अध्यक्षको प्रस्ताव राखेको र प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव राखेको बताउँदै हिँडेको ओलीको आरोप छ। त्यतिमै नरोकिएका ओलीले नेपाल कांग्रेस वा माओवादी केन्द्र नै प्रवेश गर्ने तयारीमा रहेको समेत आरोप लगाए। ‘उनी देउवाको पार्टी नै ज्वाइन गर्न सक्छन्। प्रचण्डको पार्टी नै ज्वाइन गर्न सक्छन्। उनी प्रचण्डको मामुली कार्यकर्ता हुन्,’ ओलीले भने।
प्रधानमन्त्री ओलीले अरुलाई मानसम्मान गर्न र मर्यादा राख्नुपर्छ भनेर पाठ सिकाउने, तर आफूले भने मर्यादा नाघेर बोल्ने गरेको नेपालले टिप्पणी गरे।
ओलीको यो टिप्पणीको जवाफ नयाँ वानेश्वरमा भएको पाँच दलीय गठबन्धनबाट दिए नेपालले। ‘ओलीजी मानसम्मान र मर्यादा राख्नुपर्ने भन्ने गर्नुहुन्छ। उहाँका भाषण सबै रेकर्ड गरेर राख्नुहोला। त्यो बडो मननीय छ। ध्यान दिनलायक छ। सबैले सिक्नैपर्छ। त्यसले पोजिटिभ सिकाउँछ कि नेगेटिभ सिकाउँछ, त्यो आफ्नै ठाउँमा छ,’ नेता नेपालले भने, ‘तर, सिक्नु चाहिँ पर्छ। माथि कस्तो बानी छ, त्यसको असर तल तलसम्म पनि जाँदोरहेछ।’
ओली–नेपालबीचको यो क्रियाप्रतिक्रियाले एमाले एकता आशा गरिरहेका कार्यकर्तामा भने निराशा फैलिएको छ। दुवैतिरका नेताहरुलाई एक ठाउँ ल्याउन लागिपरेको दोस्रो पुस्तालाई थप सकस सिर्जना भएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
