अस्ताए आधुनिक नेपाली संगीतका ‘ध्रुव’ तारा

समाचार

पुष्पा थपलिया शुक्रबार, माघ ९, २०७७ १३:०८

काठमाडौं–गायक ध्रुव केसीको निधन भएको छ। बिहीबार साँझ ५ बजे ललितपुरको भैंसेपाटीस्थित एक केयर सेन्टरमा उनको निधन भएको हो। लामो समयदेखि पार्किन्सन रोगले थलिएका केसी नायक भुवक केसीका काका पनि हुन्। भुवन केसीले धेरै अन्तर्वार्तामा आफू काकाकै कारण कला क्षेत्रमा आएको बताएका छन्।

को हुन् ध्रुव केसी?
नयाँ पुस्ताले खासै नचिन्न सक्छ ध्रुव केसीलाई। तर उनी ३० र ४० को दशकमा निकै सुनिने गायकमा पर्थे। उनले ‘अरु कालो रेलको धुवाँले’। ‘मायालु हजार हुन्छन्,’ ‘नरोऊ-नरोऊ साइँली’ जस्ता चर्चित गीत गाएका छन्।

उनको जन्म २००३ साल मंसिर १ गते भएको हो । काठमाडौंमा बाबु यज्ञबहादुर केसी र आमा पदमकुमारीको कोखबाट जन्मिएका उनी पहिलो सन्तान हुन्। उनका नौ जना भाइ बहिनीहरु छन्।

सानो उमेरदेखि नै ध्रुव उनका बाबुको साथमा हार्मोनियम बजाउँथे। बाबुले सिकाएको हार्मोनियममा उनको चाख बढ्दै गयो। युवा अवस्थामा पुग्दासम्म त उनी हार्मोनियममा कसैले जित्न नसक्ने बनिसकेका थिए।

उनका बुवा भजन गाउँथे। त्यही समयमा उनी तवलामा पनि हात तन्काउँथे। बाबु नभएका बेला त तवला बजाउनमा उनको रजाइ नै चल्थ्यो।

उनले २०१० सालमै बालगायकको रुपमा गाउन सुरु गरे। रेडियो नेपालमा बाल कार्यक्रम आउँथ्यो, त्यसैमा उनी बाल गीत गाउँथे ।
सानो उमेरदेखि नै उनको गायनकला धेरैको मनमा बस्न सफल भइसकेको थियो । उनका थोरै गीतले नै धेरै मनमुटुमा कब्जा जमाइसकेको थियो।

सुरुवाती दिनमा उनले गीत गाएवापत १० रुपैयाँ पारिश्रमिक पाएका थिए। रेडियो नेपालले उनलाई उक्त रकम उपलब्ध गराएको थियो
उनी बिस्तारै संगीतमा यतिधेरै डुब्न थाले कि, संगीतविना उनी अपुरो थिए।

बिस्तारै उनले ११२ रुपैयाँ पारिश्रमिक पाउन थाले। यो समयसम्म उनी रुचाइने कलाकार बनिसकेका थिए। प्रिय बन्दै गएपछि उनलाई रेडियो नेपालले पूर्णकालीक बनायो। उनी कार्यक्रम प्रस्तोताको भूमिका पनि काम गर्न थाले।

नेपालमा जिंगल बनाउने पहिलो व्यक्ति पनि उनी नै हुन्। जिंगल बनाउनुका साथै भ्वाइस ओभरको काम पनि गर्थे।

उनीसँग निकै जादुमयी आवाज थियो। त्यसैले पनि उनको आवाज सबैको प्रिय बन्न धेरै समय लागेन। उनले बिस्तारै आफ्नै संगीतमा गीत कम्पोज गर्न थाले ।

एकपटक यस्तो समय पनि आयो कि उनले राजा महेन्द्रको अगाडि गीत गाउने निमन्त्रणा पाए।

उनको आवाज सुनेर राजा महेन्द्र निकै प्रभावित बनेका थिए। त्यसैले महेन्द्र ध्रुवलाई विभिन्न अवार्डहरु दिएर गीत गाउन उक्साइरहन्थे । राजा महेन्द्र अन्य कलाकारको तुलनामा ध्रुवसँग बढी नजिक थिए भन्दा फरक पर्दैन।

रेडियो नेपालमा भएको आधुनिक गीत प्रतियोगितामा उनले प्रथम स्थान हासिल गर्न सफल भए । त्यतिबेला उनी २२ वर्षका मात्र थिए। त्यो समयमा राजा महेन्द्रले गाउँ फर्क अभियान पनि चलाइरहेका थिए।

युवा अवस्थामा निकै राम्रो काम गर्दागर्दै पनि संगीतको क्षेत्रमा खासै राम्रो गर्न सकिरहेका थिएनन् । त्यसैले २०३० सालमा उनी आफ्नो भाग्य परीक्षण गर्न मुम्बई गए।

इतिहासलाई फर्केर हेर्ने हो भने, उनले २०१३ देखि २०२६ सालसम्म नेपाली संगीत क्षेत्रलाई जति दिए, त्यो संगीत उद्योगमा उनको जिन्दगीको करिडोर थियो ।

ध्रुवले आफ्नो स्नाकोत्तरको पढाई भारतको पटना कलेजबाट गरे।

उनले सुबेदार गजुरेल खत्रीकी छोरी भवानीसँग २०२२ सालमा बिहे गरे। छोरी रुपा जन्मनेबित्तिकै भवानीको निधन भयो।

श्रीमतीको आकस्मिक निधनले धुव्र विचलित भए। जब उनले कल्पनासँग दोस्रो बिहे गरे, अनि मात्रै सामान्य जिन्दगीमा फर्किए। कल्पना भारतका कुनै महाराजकी छोरी थिइन्।

कल्पनाले अन्य दुई छोरीलाई जन्म दिइन्, नम्रता र प्रतिभा। दुई छोरी जन्माएपछि फेरि उनको जिन्दगीमा नसोचेको घटना भयो। कल्पनाले पनि कहिल्यै नफर्कने बाटो रोजिन् ।

कल्पनाको मृत्युपश्चात भने उनी केही हदसम्म सम्हालिए। आफ्ना छोरीहरुको भविष्यमा लागि पनि उनी सम्हालिनु जरुरी थियो।
श्रीमती गुमाएको केही समयपछि फेरि उनकी आमाले समेत छाडेर गइन्। २०२७ सालमा आमाको मृत्युपश्चात् उनले संगीत क्षेत्रबाटै सन्यास लिए।

आमाको मृत्युपछि उनलाई नेपालमा बस्नै मन लागेन। त्यसैले उनी दिल्ली बसाइ सरेर गए। भारतको दिल्लीमा सानो बिजनेस सुरु गरे पनि त्यसले खासै राम्रो प्रगति गर्न सकेन।

व्यवसायमा घाटा बेहोर्न थालेपछि उनी कर्मचारीको रुपमा काम गर्नथाले। कर्मचारी बनेर काम गरेपछि भने उनले मुम्बई, कोलकाता, दिल्लीलगायतका ठाउँमा सांगीतिक प्रस्तुति दिन थाले।

जीवनकालमा उनले जम्मा २५ वटा गीत गाए। तर तिनैले उनलाई संगीतप्रेमीमाझ चिनायो। छोटै समय सांगीतिक शिखरमा पुगेर छिट्टै संगीत क्षेत्रबाट बिदा भएकाले उनलाई आधुनिक गीतका ‘धुव्रतारा’ पनि भनिन्छ।

उनै आधुनिक संगीतका धुव्रतारा भौतिक रुपमा सधैंका लागि बिलाएका छन्।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।