काठमाडौं- जनकपुर-जयनगर रेलमार्ग सञ्चालनका लागि ‘स्टान्डर्ड अपरेटिङ प्रोसिड्युर’को पर्खाइमा नेपाल रहेको छ। नेपालले बनाएको प्रोसिड्युर भारतबाट स्वीृकत हुने क्रममा रहेको भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयका सचिव रविन्द्रनाथ श्रेष्ठले बताए।
रेलमार्ग सहकार्यसम्बन्धी भारत–नेपाल संयुक्त कार्यदलले ‘स्टान्डर्ड अपरेटिङ प्रोसिड्युर’को मस्यौदा तयार गरेर भारतबाट स्वीकृत हुने क्रममा रहेको सचिव श्रेष्ठको भनाइ छ। दुवै दशेका सरकारले स्वीकृत गरेर हस्ताक्षर गरेपछि रेलमार्गमा रेल चलाउने कानुनी बाटो खुल्नेछ।
सन् २०१४ देखि बन्द रहेको नेपालको एक मात्र रेलमार्ग फेरि सञ्चालन गर्ने व्यवस्थासहित प्रोसिड्युरको मस्यौदा तयार गरी दुवै देशबाट स्वीकृत गराउने क्रममा छ।
अन्तरदेशीय रेलमार्ग भएकाले मुख्यतयाः भन्सार, अध्यागमन, सुरक्षा व्यवस्था, सूचना केन्द्रलगायतका पूर्वाधारहरू बनाउनु पर्नेछ।
जनकपुर-जयनगर रेलमार्गमा यस्ता पूर्वाधारहरु तयार भएका छैनन्। प्रोसिड्युरमा क्रमैसँग यस्ता आवश्यक पूर्वाधार राख्दै रेल चलाउने व्यवस्था गर्न लागिएको मन्त्रालयले जनाएको छ।
रेलमार्ग भएर तेस्रो देशका नागरिक बिनाभिसा आवातजावत हुनसक्ने भएकाले त्यसलाई नियन्त्रण गर्ने व्यवस्थाबारे पनि प्रोसिड्युरमा उल्लेख छ। त्यसैगरी दुवैतर्फ भन्सारको पूर्वाधार नभएको रेलमार्फत हुनसक्ने अवैध ओसारपसार नियन्त्रणका लागि पनि सुरक्षा संयन्त्र परिचालन गर्ने सहमति दुई देशबीच बनेको छ।
कोरोना भाइरसको महामारीका कारण भारतसँगको सीमा नाका बन्द रहेकोले पनि अहिलेको अवस्थामा कसरी रेल चलाउने भनेर छलफल पनि भएको छ। यो महामारीले पनि रेल सेवा सञ्चालनमा केही ढिलाई भएको मन्त्रालयका सचिव श्रेष्ठले बिहीबारको विकास तथा प्रविधि समितिको छलफलमा बताएका हुन्।
अब रेल सेवामा कार्यरत नेपाली कर्मचारीको क्षमता विकास गर्न तथा नेपालको आवश्यकताअनुसार कर्मचारीहरुलाई नेपाल र भारतमा प्रशिक्षण दिन बैठकमा भारत सहमत भएको छ। रेल सेवा सञ्चालनका लागि कर्मचारी व्यवस्थापनको काम भइरहेको मन्त्रालयको भनाइ छ।
सरकारले करिब १ अर्ब खर्चेर असोज पहिलो साता भारतबाट रेल ल्याएको थियो। नेपालमा चल्ने रेल नेपाल रेल्वे कम्पनीले सञ्चालन गर्नेछ। त्यसका लागि कम्पनीले डेढ सयभन्दा बढी कर्मचारीक माग गरेको छ। कर्मचारी तथा कानुन नभएकाले रेल कहिलेदेखि सञ्चालनमा आउँछ टुंगो लागेको छैन।
२०१९ को मे महिनामा ८४ करोड ६५ लाख रुपैयाँमा भारतको सरकारी कम्पनी कोंकण रेल्वे कर्पोरेसनसँग २ वटा रेल किन्ने सम्झौता भएको थियो। भन्सार र मूल्य अभिवृद्धि कर तिर्दासम्म यी रेलका लागि सरकारले १ अर्ब ३ करोड रुपैयाँ खर्च गरिसकेको छ।
३४ किलोमिटरको जनकपुर–जयनगर रेलमार्ग ब्रोड गेजमा विस्तार भएको र यो मार्गमा २०७५ पुसमै रेल सञ्चालन गर्ने घोषणा सरकारले गरेको थियो। तर २०७७ पुसमा आइपुग्दा समेत रेल सञ्चालन हुन सकेको छैन।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।
![सय दिने प्रगति विवरण सार्वजनिक गर्दै प्रधानमन्त्री केपी ओली [प्रत्यक्ष प्रसारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/kllllllllll-1729675876.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, भदौ १९ [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-1725458095.jpg)
![प्रधानमन्त्रीसँग प्रश्नोत्तर [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/PMM-(1)-1718866650.jpg)
![भारत भ्रमणबारे प्रतिनिधि सभा बैठकमा जवाफ दिँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड [प्रत्यक्ष प्रशारण]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/prachanda-sansad-1710309847.jpg)
![Nepal Live Samachar नेपाल लाइभ समाचार, जेठ ३० [भिडियाे]](https://nepallive.net/uploads/posts/500X300/samachar++-copy.jpg-30-1718203418.jpg)
