काठमाडौं-गत बुधबारको मन्त्रिपरिषद बैठकले प्रहरीको संठगन तथा व्यवस्थापन सर्वेक्षण (ओएन्डएम) पास गरेसँगै प्रहरीमा डिआइजी बढुवाको बाटो खुलेको छ। नेपाल प्रहरीमा १४ जना प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डिआइजी)को दरबन्दी रहेकोमा ओएन्डएम पास भएसँगै ५ डिआइजीको दरबन्दी थप भएको छ।
अहिले प्रहरीमा थप भएका ५ र यसअघि कायम रहेको १४ मध्ये ३ पद रिक्त छन्। ओएन्डएम पास भइसकेको वर्तमान अवस्थामा नेपाल प्रहरीमा ८ डिआइजीको दरबन्दी खाली छ। गत बुधबार पास भएको ओएन्डएममा नेपाल प्रहरीमा १ जना अतिरिक्त प्रहरी महानिरीक्षक (एआइजी)को दरबन्दी थप भएको छ। हाल कायम रहेका ११ डिआइजीमध्येबाट १ जना एआइजीमा बढुवा भएपछि ४ जना डिआइजीको दरबन्दी रिक्त हुनेछ। थप भएका ५ डिआइजीको दरबन्दीसमेत गर्दा ९ डिआइजीको पद खाली हुँदैछ।
डिआइजीमा बढुवा हुनका लागि अहिले तीन ब्याचका प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक (एसएसपी) प्रतिस्पर्धामा छन्। डिआइजी बढुवाका लागि शक्तिकेन्द्रमार्फत् लबिङ गर्न अहिले एसएसपीहरू दौडधुपमा छन्। प्रहरी महानिरीक्षक (आइजी)का ब्याची (२०४९ वैशाख १९ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएको टोली), २०४९ चैत ११ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएको टोली र २०५१ चैत ५ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएको टोली डिआइजी बढुवाको प्रतिस्पर्धामा छ।
हालका आइजी शैलेश थापा क्षेत्रीका ब्याची अर्थात् २०४९ वैशाख १९ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएका मात्रै १४ जना एसएसपी अहिले डिआइजी बढुवाका लागि प्रतिस्पर्धामा छन्। यो ब्याचबाट गणेशबहादुर ऐर, पुरुषोत्तम कँडेल, दीलिपकुमार चौधरी, राजेशकुमार लाल कर्ण, डा देवबहादुर बोहरा, रामकृपाल साह, उमेश रञ्जितकार, नरोत्तमलाल प्रधान, प्रकाश अधिकारी, देबबहादुर बाेगटी, राजेन्द्रप्रसाद चौधरी, किशोर दाहाल, शेखर कोइराला, प्रदीपकुमार श्रेष्ठ बढुवाका दाबेदार हुन्।
डिआइजीको प्रतिस्पर्धामा रहेका आइजीका ब्याचीलाई नै बढुवामा पछि पार्दै २०४९ चैत ११ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएका मध्ये केहीले यसअघि नै डिआइजीको फुली लगाइसकेका छन्। अघिल्लो पटक बढुवामा छुटेका उनीहरू यो पटक पनि बढुवा हुनेमा ढुक्क छैनन्। त्यसैले यति बेला प्रहरीमा बढुवाका लागि शक्तिकेन्द्र धाउनेको संख्या ठूलै छ। उनीहरूले लबिङ तीव्र पारेका पनि छन्।
२०४९ चैतमा निरीक्षक पदमा भर्ना भएको टोलीका केही प्रहरीहरू भने यसअघि नै बढुवा भइसकेका छन्। यही ब्याचका ११ जना भने अहिले पनि एसएसपी नै छन्। एसएसपीहरू सुशीलकुमार यादव, मुकुन्दराज आचार्य, हरिराज वाग्ले, पूजा सिंह, विक्रमबहादुर चन्द, नलप्रसाद उपाध्याय, मोहनकुमार आचार्य, नरबहादुर खत्री, मसाउद अलाम खाँलगायत पनि ९ जना डिआइजी भित्र पर्न लागिपरेका छन्। अघिल्लो पटकसमेत बढुवामा छुटेको भन्दै यो पटक जसरी पनि बढुवा हुनुपर्ने भन्दै शक्तिकेन्द्रमार्फत् लबिङलाई तीव्र पारेका हुन्।
यी दुई ब्याचकै प्रहरीहरू आइजीदेखि एआइजी, डिआइजीसम्म भइसकेका छन्। तर यो भन्दा पछिल्लो ब्याचका १४ एसएसपीहरू पनि बढुवा हुन लागिपरेका छन्। २०५१ चैत ५ गते प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भई २०७५ मा २७ गते बढुवा भएका १४ एसएसपीमध्ये केही भने अहिलकै बढुवामा छिर्न लागिपरेका छन्। यो ब्याचबाट अहिलको बढुवा छिरेकोहरू भावी आइजीको बलियो प्रतिस्पर्धी हुने भएकाले पनि केही एसएसपी डिआइजीमा बढुवा लागि दबाब दिन लागिपरेका हुन्।
यो ब्याचका एसएसपीहरू सन्दीप भण्डारी, टेकप्रसाद राई, उमेशराज जोशी, श्यामलाल ज्ञवाली, डा. गणेश रेग्मी, रामदत्त जोशी, दीपक थापा, मीरा चौधरी, बुद्धिराज गुरुङ, किरण बज्राचार्य, पोषराज पोखरेल, टेकबहादुर तामाङ, बसन्तबहादुर कुवर, भीमप्रसाद ढकाल हुन्।
प्रतिस्पर्धी धरै र रिक्त दरबन्दी थोरै भएकाले डिआइजी बढुवा पेचिलो छ। प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना लिँदा एकैपटक सय/डेढ सय हुने तर माथिल्लो पदको दरबन्दी भने कम हुने भएकाले प्रहरीका उच्च तहको बढुवा पेचिलो बन्ने गर्दछ।
नेपाल प्रहरीमा प्राविधिकबाहेक २६ जनासम्म डिआइजी थिए। गत चैतसम्ममा मात्रै नेपाल प्रहरीमा २६ डिआइजीको दरबन्दी थियो। त्यसलाई कटौती गरेर सरकारले १४ मा झारेको थियो। बिना ओएन्डएम एकैपटक यसरी दरबन्दी कटौती गर्दा तत्कालीन प्रहरी महानिरीक्षक ठाकुरप्रसाद ज्ञवालीले प्रहरीको करिअर बिग्रने भन्दै असन्तुष्टि जनाएका थिए।
तर दरबन्दी कटौती गरेको ६ महिना नबित्दै फेरि सरकारले ५ डिआइजीको दरबन्दी थप गरेको छ। यति हुँदा पनि डिआइजी बढुवा सहज देखिँदैन। हरेक पटकजसो बढुवामा गुनासो हुने गरेको छ। कतिपय प्रहरी अधिकारीले त बढुवामा आफूलाई छुटाएको भन्दै राजीनामा समेत दिएका उदाहरण पनि छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।