काठमाडौं- नोभेम्बर १० तारिखमा चीनको राजधानी बेइजिङमा आयोजना हुने ‘इन्टरनेशनल फोरम फर इनर्जी ट्रान्जिसन २०२० : सस्टनेबल डेभलपमेन्ट इन द पोस्ट कोभिड–१९ इरा’ विश्व सम्मेलनमा गल्छी–रसुवागडी–केरुङ अन्तरदेशीय प्रशारण लाइनबारे छलफल हुने भएको छ।
स्टेट ग्रुप कर्पोरेसन अफ चाइना (एसजिसिसी) र वल्र्ड इकोनोमिक फोरमले आयोजना गरेको उक्त विश्व सम्मेलनमा चीनका लागि नेपाली राजदूत महेन्द्र बहादुर पाण्डेले बेइजिङमा भौतिक सहभागिता जनाउने छन भने भिडियो कन्फ्रेन्समार्फत् ऊर्जा जलश्रोत तथा सिंचाई मन्त्रालय र नेपाल विद्युत प्राधिकरणका प्रतिनिधिहरु जोडिनेछन्।
गल्छी–रसुवागडी–केरुङ अन्तरदेशीय प्रशारणलाइन आयोजना प्रमुख कोमलनाथ आत्रेयका अनुसार नेपालका तर्फबाट यही आयोजनाका बारेमा छलफल हुनेछ भन्ने सम्भवतः कार्यपत्र पनि प्रस्तुत हुनेछ। कोभिड- १९ महामारीपछिको अवस्थामा दिगो विकास लक्ष्य हासिल गर्नका लागि ऊर्जा क्षेत्रको विश्वव्यापी पहुँचबारे छलफल गर्न लागिएको उक्त सम्मेलनमा नेपालको तर्फबाट यो आयोजनामाथि बृहत छलफल हुनेछ। ‘त्यो कन्फ्रेन्समा हामीले गल्छी–रसुवागडी–केरुङ प्रशारणलाइनको कुरा उठाउन भनेर राजदूतसँग भनिसकेका छौं‚’ आत्रेयले भने‚ ‘अन्तरदेशीय प्रशारणलाइन आयोजना बनाउने जिम्मा पाएको चिनियाँ कम्पनी स्टेट ग्रिड कर्पोरेसन अफ चाईनाले आयोजना गरेको सम्मेलन भएका कारण पनि यसमा महत्वपूर्ण छलफल हुने र केहि नयाँ उपलब्धी हुनसक्नेमा आशावादी छौं।’


डिपिआर टुंगिएन, इआएको जिम्मा एनइए इन्जिनियरिङलाई
नेपाल र चीन जोड्ने पहिलो अन्तरदेशीय प्रसारणलाइनका रुपमा रहेको यो आयोजना प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको अघिल्लो कार्यकालका क्रममा भएको चीन भ्रमणका बेला चीनको स्टेट ग्रीड कर्पोरेसन र नेपाल विद्युत प्राधिककरणबीच उक्त आयोजनाको ‘आयोजना विकास साझेदारी’ –पिडिए) सम्झौता भएको थियो।
चीनको महत्वाकांक्षी परियोजना बेल्ट एण्ड रोज इनिसियटिभ (बिआरआई) मा नेपालले सहकार्य गर्ने भन्दै सन् २०१७ मे १२ मा नेपाल र चीनबीच सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर ९एमओयू० भएको थियो। उक्त एमओयूअनुसार गल्छी–रसुवागडी–केरुङ अन्तर्देशीय प्रशारणलाईन पनि सोही परियोजनाअन्तर्गत रहेर निर्माण गर्ने भनिएको छ। तर बिआरआई अन्तर्गतका आयोजनाको मोडालिटी टुंगो लाग्न नसकेपछि यो आयोजनामा पनि अलमल देखिँदै आएको छ।
यो आयोजनाको विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डिपिआर) टुंगाउने जिम्मा पाएको एसजिसिसी र प्राधिकरणका प्रतिनिधि सम्मिलित संयुक्त प्राविधिक समूह (जेटिजी) को बैठक लामो समयदेखि बस्न सकेको छैन। जेटिजीको पहिलो बैठक तीनवर्षअघि बेइजिङमा र दोस्रो बैठक अघिल्लो वर्ष काठमाडौंमा बसेको थियो। हरेक वर्ष बस्नुपर्ने यो बैठक यसवर्ष चीनमा गर्नुपर्ने भएपनि कोरोना भाइरस महामारीका कारण बस्न सकेको छैन। यो सम्मेलनमार्फत् एसजिसिसीले जेटिजीको बैंठक सम्बन्धी नयाँ मिति पनि तोक्नसक्ने आयोजना प्रमुख आत्रेयले बताए।
त्यसैगरी यो आयोजनाको अरु प्राविधिक कामहरु भने भइरहेका छन। यो आयोजनाको नेपालतर्फको ‘लोड फ्लो’ अध्ययनको काम सकिएको छ भने जोइन्ट लोड फ्लो विश्लेषणको काम कोभिड- १९ महामारीका कारण रोकिएको छ। त्यस्तै वातावरणीय प्रभाव मुल्यांकन (इआए) को जिम्मा एनइए इन्जिनियरिङ कम्पनीले पाएको छ। एनइए इन्जिनियरिङले गत असारमा ठेक्का पाएकोमा १४ महिनाभित्र इआइए प्रतिवेदन बुझाइसक्नेछ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।