काठमाडौं- सुधीर बस्नेत संचालक रहेको समस्याग्रस्त ओरियन्टल बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाबाट आफ्नो निक्षेप फिर्ता लिन करिब ५ हजार ४ सय सदस्यले हकदाबीको निवेदन दिएका छन्। ओरियन्टलका बचतकर्तालाई निक्षेप दाबी गर्न दिइएको ६० दिने समयसीमा असोज २९ गते सकिएको छ। यो अवधिमा झन्डै ५ हजार ४ सय सदस्यले निक्षेप फिर्ताका लागि निवेदन दिएको बस्नेतका कानुन व्यवसायी मधुप्रसाद चौलागाईंले नेपाल लाइभलाई जानकारी दिए।
कानुन व्यवसायी चौंलागाईंका अनुसार अझै करिब डेढ सय सदस्यबाट निक्षेप फिर्ताका लागि आवेदन आउन बाँकी छ। ओरियन्टलबाट बचतकर्ताले फिर्ता पाउनुपर्ने रकम समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिले निर्धारण गरेको रकमभन्दा निकै कम देखिएको उनको दाबी छ।
‘करिब २ अर्ब ३४ करोड रुपैयाँ बराबर निक्षेपकर्ताको दायित्व देखियो। धेरैजसो सदस्यले आफ्नो बचत फिर्ता लिइसकेको र हिसाब मिलान गरिसकेकाले पहिले अनुमान गरेभन्दा कम देखिएको हो,’ उनले भने। थुनामुक्त भइसकेपछि बस्नेतले धेरैजसो बचतकर्ताको हिसाब मिलान गरेकाले कम देखिएको चौलागाईंको भनाइ छ।
ओरियन्टलको दायित्व फरफारक गर्ने जिम्मा समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिले नभई सुधीर बस्नेत आफैले लिनुपर्ने भन्दै सर्वोच्च अदालतले गत फागुन ११ गते फैसला सुनाएको थियो। सर्वोच्चको उक्त फैसलापछि गत साउन १६ गते बस्नेतले आफ्नो नामबाट सार्वजनिक सूचना निकाल्दै ओरियन्टलका बचतकर्तालाई साउन २९ गतेबाट ६० दिनभित्र निक्षेप दाबी गर्न भनेको थियो।
समस्याग्रस्त सहकारी व्यवस्थापन समितिले भने ओरियन्टलको दायित्व करिब १६ अर्ब रुपैयाँ बराबर रहेको आँकलन गरेको थियो। तर बस्नेतका कानुन व्यवसायी चौलागाँईका अनुसार निक्षेपकर्ताको बचत रकम, ओरियन्टल सहकारीले लगानी गरेका विभिन्न ठाउँका जग्गा तथा हाउजिङ र बैंकको कर्जासमेत गरेर दायित्व धेरै देखिएपनि बचतकर्ताको दायित्व भने २ अर्ब ३४ करोड मात्रै छ।
‘हाउजिङतर्फको पाटो हामीले यसमा ल्याएका छैनौं। किनभने त्यो धेरैजसो सेटल पनि भइसक्यो। बैंकको कर्जा पनि अधिकांश लिलाम बिक्रीबाट सल्टिएको हुनाले ओरियन्टलका सदस्यहरुको निक्षेप फिर्ता गर्नुपर्ने रकम मात्र यति यकिन भएको हो,’ उनले भने।
निक्षेप फिर्ताको दाबी गर्ने म्याद एक महिना थप्ने तयारी
त्यस्तै निक्षेप फिर्ता लिनका लागि निवेदन दिन बाँकी सदस्यहरुलाई थप एक महिनाको समय दिएर अन्तिम सूचना प्रकाशित गर्न लागिएको पनि बस्नेतका कानुन व्यवसायी चौलागाईंको भनाइ छ। ‘पहिलो पटकको सूचनामा सबै बचतकर्ताले निक्षेप फिर्ताका लागि हक दाबीको निवेदन हालेनन्। सहकारी विभागसँगको समन्वयपछि एक महिना समय थपेर अन्तिम सूचना प्रकाशित गर्न लागिएको छ,’ चौलागाँईले भने।
सहकारी विभागका रजिष्ट्रार डा टोकराज पाण्डेले पनि ओरियन्टल आफ्नो समस्या लिएर विभागमा आएको र विभागसँग छलफल गरेको पुष्टि गरे।
यसअघि ओरियन्टल सहकारीसँग सम्बन्धित सबै विषय समस्याग्रस्त सहकारी व्यस्थापन समितिले हेरिरहेको भएपनि सर्वोच्चको फैसलापछि यो विषयबाट समिति बाहिरिइसकेको छ। समिति अध्यक्ष कुमार प्रसाद पोखरेलले अब ओरियन्टलको सम्पत्ति व्यवस्थापनको कुरा सुधीर बस्नेत स्वयं र राज्यका अरु नियामक निकायले टुंगाउने बताए।
‘सर्वोच्चको फैसलापछि समितिले गर्न सक्ने केही भएन। तर मन्त्रालय र सहकारी विभागलगायत नियामक निकायले यसलाई हेर्नुपर्छ। ओरियन्टलसँग सम्बन्धित समितिमा भएका कागजात र विवरण हामी सहकारी विभागलाई जिम्मा लगाउने तयारीमा छौं,’ पोखरेलले भने।
तीन खेमामा निक्षेपकर्ता
ओरियन्टलको समस्या सुधीर बस्नेत आफैले समाधान गर्ने सर्वोच्चको फैसलापछि केही बचतकर्ता भने आफ्नो रकम फिर्ता नपाइने हो कि भनेर थप सशंकित भएका छन्। ‘ओरियन्टलमा डुबेको पैसा फिर्ता गर्न सहयोग गर्छ कि भनेर राज्यसँग आस थियो। तर अब त्यो पनि मर्यो। सुधीर बस्नेतले पैसा फिर्ता गर्ने भए पहिले नै गरिसक्थे। अब हाम्रो बचत डुबेकै बराबर भयो,’ ओरियन्टल पीडित एक बचतकर्ताले नेपाल लाइभसँग भने।
लामो समयसम्म न्याय नपाएका ओरियन्टल पीडित अहिले खासगरी तीन खेमामा बाँडिएका छन्। केही टाठाबाठा व्यक्तिहरुले आफ्नो पैसा फिर्ता पनि लगिसकेका छन् भने केही बचतकर्ताहरु सुधीर बस्नेतले नै पैसा फिर्ता गर्ने आशमा छन्। अर्का एकथरि बचतकर्ता भने सुधीर बस्नेतले आफूहरुलाई अल्झाउन मात्र खोजेको र फेरि धोका पाइने सोचेर मन्त्रालय, विभाग, प्रहरी प्रशासनलगायत विभिन्न निकाय धाउन थालेका छन्।
पीडित सदस्यहरुको एक खेमाको नेतृत्व गर्ने ओरियन्टल कोअपरेटिभका निक्षेपकर्ताको हकहित संरक्षण समिति अध्यक्ष कुन्तीदेवी पोखरेल सुधीर बस्नेतले निक्षेप फिर्ता गर्नेमा आफू आशावादी रहेको तर केही व्यक्तिहरुले फेरि यो विषयलाई बल्झाउन खोजेको बताउँछिन्। ‘अहिले केही व्यक्तिले आफ्नो रकम फिर्ता पाइसकेका छन्। केही पाउने क्रममा छन्। तर केही भने अझै यो विषय नसल्टिदिए हुन्थ्यो भनेर लागि परेका छन्,’ पोखेरलले भनिन्, ‘मिलिराखेको काममा भाँजो हाल्ने एक दुई जना व्यक्ति जहाँबाट पनि आइहाल्छन्।’
के अब ओरियन्टलका बचतकर्ताले अब आफ्नो साँवा ब्याज रकम फिर्ता पाउँछन् भन्नेमा तपाईलाई विश्वास छ भन्ने नेपाल लाइभको प्रश्नको जवाफमा पोखरेलले जति सम्पत्ति छ, त्यसलाई दामासाही तरिकाले सदस्यहरुमा बाँढ्ने र सावाभन्दा बढीको सम्पत्ति मूल्यांकन भएमा ब्याज पनि पाइने बताइन्।
‘सुधीर बस्नेत वा ओरियन्टल कोअपरेटिभको सम्पत्ति भनेको बचतकर्ताको सम्पत्ति हो। त्यसबाट जति रकम आउँछ, त्यो सदस्यहरुमा दामासाही तरिकाले बाँढिन्छ,’ उनले भनिन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
