काठमाडौं- स्पेनिस क्लब बार्सिलोनामा प्रशिक्षकको जिम्मेवारीमा नजिक पुगिसकेको १७ वर्षपछि रोनाल्ड कोम्यान प्रशिक्षकमा नियुक्त भएका छन्। अप्ठ्यारो समयमा उनको यो जिम्मेवारी पहिलेको जस्तो वातावरणमा हुने छैन। त्यो बुझेरै राजी भएका उनको प्रशिक्षणमा सच्चा परीक्षा सुरु हुँदैछ।
बार्सिलोनाकै पूर्वखेलाडी कोम्यान अहिले नेदरल्याण्ड्सको राष्ट्रिय टिमको प्रशिक्षण छाडेर बार्सिलोना गएका हुन्। २००३ मा बार्सिलोना अध्यक्ष योआन लापोर्ता हुँदा कोम्यानलाई प्रशिक्षकका रुपमा ल्याउने प्रयास भएको थियो, तर आयाक्सले मागेको जति रकम तिर्न त्यसबेला बार्सिलोनाले आनाकानी गर्यो।
गएको जनवरीमा क्विके सेटियन नियुक्त हुँदा पनि कोम्यानको नाम त्यसबेला पनि आएको थियो। तर त्यसबेला उनी नेदरल्याण्ड्सको जिम्मेवारी छाड्न सक्ने समयमा थिएनन्। अहिले १७ वर्षमा विभिन्न क्लब हुँदै उनी बार्सिलोना प्रशिक्षकमा साच्चैको नियुक्त भए।
प्रशिक्षका रुपमा सम्झौता गर्न बार्सिलोना इआइ पार्ट विमानस्थलबाट बाहिरिँदै गर्दा मास्कले छोपिएको अनुहारमा पनि उनको हाँसो लुकेको थिएन। त्यही हाँसो कायम राखिरहनु नै उनका लागि सबैभन्दा ठूलो चुनौती हो।
प्रशिक्षक क्विके सेटियन र टेक्निकल सेक्रेटरी इरिक अबिडाललाई बर्खास्त गरेको बार्सिलोनाले दुई दिन पछि नयाँ प्रशिक्षक नियुक्त गरेको हो। बार्सिलोनासँग अहिले दुई वर्षको सम्झौता गरेका कोम्यान सन् १९८९ देखि १९९५ सम्म बार्सिलोनाकै खेलाडीसमेत थिए।
च्याम्पियन्स लिग क्वाटरफाइनलमा बायर्न म्युनिकसँग ८–२ ले हारेको बार्सिलोना यो सिजन उपाधिविहीन बनेको रह्यो। ला लिगाको उपाधिसमेत गुमाएको टिमलाई च्याम्पियन्स लिगको लज्जास्पद हारले नयाँ प्रशिक्षक खोज्न बाध्य बनायो।
बार्सिलोनामा खेलाडीका रुपमा ६ सिजन रहँदा कोम्यानले २ सय ६४ खेलमा ८८ गोल गरे। त्यसमध्ये धेरैजस्तो उनको फ्रिकिक गोल थियो। कोम्यानको फ्रिकिक त्यो समय विश्व फुटबलमा नौलो शैली थियो। जसले १९९२ को युरोपियन कपको उपाधि बार्सिलोनाले जित्यो। क्लबको इतिहासमै उनी सर्वाधिक गोल गर्ने डिफेन्डर हुन्।
कोम्यान १९८९ मा बार्सिलोनामा आबद्ध हुनुअघि नेदरल्याण्ड्सकै एफसी ग्रोनिनजेन, आयाक्स र पिएसभीमा थिए। जहाँ उनले चार डच लिग उपाधि, दुई डच कप र एक युरोपियन कप जितेका थिए। जतिबेला उनी बार्सिलोना गएका थिए त्यो समय क्लबमा डिएगो म्याराडोनापछि सबैभन्दा महँगा खेलाडी उनी नै थिए।
बार्सिलोनामा रहँदा कोम्यानले विभिन्न १० उपाधि जिते। जसमा चार ला लिगा, एक युरोपियन कप, कोपा डेल रे, युरोपियन सुपर कप र तीन स्पेनिस सुपर कप रहेका छन्।
बार्सिलोनाबाट नेदरल्याण्ड्स नै फर्किनुअघिसम्म कोम्यान योहान क्रुफको टिममा महत्वपूर्ण सदस्य रहे। फुटबलबाट सन्यास लिएपछि उनी १९९८ मा बार्सिलोना टिमको सहायक प्रशिक्षकका रुपमा पनि रहे। त्यतिबेलै १९९८ देखि ९९ सम्म एक वर्ष उनी बार्सिलोना बी टिमका प्रशिक्षक पनि रहे।
अहिले बार्सिलोना प्रशिक्षक बनेका कोम्यान नेदरल्याण्ड्सबाट बार्सिलोना प्रशिक्षक बनेका पाँचौँ प्रशिक्षक हुन्। यसअघि नेदरल्याण्ड्सकै रिनस माइकल्स, योहान क्रुफ, लुइस भान गाल र फ्रान्क रिजकार्ड बार्सिलोना प्रशिक्षक बनिसकेका छन्।
१९९८ मा बार्सिलोनाको सहायक प्रशिक्षक बन्नुअघि कोम्यान एक वर्ष नेदरल्याण्ड्सको सहायक प्रशिक्षक थिए। १९९८ को विश्वकपमा प्रशिक्षणको अनुभवपछि बार्सिलोना गएका उनी त्यहाँबाट मुख्य प्रशिक्षकका रुपमा २००० मा नेदरल्याण्ड्सकै भिटेस आर्नेममा प्रशिक्षक बने। सानो बजेटमा चलिरहेको क्लबलाई उनले युइएफए कपसम्म लैजान सकेका थिए।
२००१ मा कोम्यान आयाक्सको प्रशिक्षक बने। आयाक्समा उनले २००१–०२ र २००३–०४ मा लिगको उपाधि जिताए। २००१ मा केएनभिबी कप जिताएका उनले २००२ मा योहान क्रुप शिल्ड पनि जिताएका थिए। तर २००४–०५ को सिजनमा युइएफए कपमा खराब प्रदर्शनपछि उनले प्रशिक्षकबाट राजीनामा दिएका थिए।
आयाक्स छाडेपछि उनी २००५ मा नै पोर्चुगलको च्याम्पियन क्लब बेनफिकामा प्रशिक्षकका रुपमा गए। त्यहाँ पोर्चुगिज सुपर कपको उपाधि दिलाएका उनी लिगमा तेस्रो स्थानमा रहे। लिगमा पोर्टो र स्पोर्टिङ एफसी भन्दा पछि पर्नु उनका लागि राम्रो देखिएन। तर च्याम्पियन्स लिगमा कोम्यानको टिमले समूह चरणको अन्तिम खेलमा म्यानचेस्टर युनाइटेड र नकआउटमा लिभरपुललाई हराएको थियो।
बेनफिकामा सम्झौता एक वर्ष बाँकी रहँदै नेदरल्याण्ड्सकै क्लब पिएसभीबाट बोलावट आएपछि उनी २००६–०७ को सिजन पिएसभी गए। लिगमा पहिलो सिजनको सुरुवाती चरणमा राम्रो भए पनि पछिल्लो चरणमा सम्भावित ३९ अंकमा पिएसभीले १९ अंकमात्र जोड्न सकेको थियो। जसले अन्तिम चरणको खेलअघि पिएसभी, एजेड र आयाक्स तीनै टिमको ७२ अंकको बराबरी थियो। जसमा अन्तिम खेलमा भिट्से आर्नेमलाई ५–१ ले हराएर भिएसभीले लिगको उपाधि जित्यो। त्यो सिजन पिएसभी च्याम्पियन्स लिगमा क्वाटरफाइनल पुगेर हारेको थियो।
२००७ को अक्टोवरमा कोम्यान स्पेनिस क्लब भ्यालेन्सियाको प्रशिक्षक बने। भ्यालेन्सियामा उनले २००७–०८ को कोपा डेल रे को उपाधि जिताएका थिए। तर त्यसबाहेक भ्यालेन्सिया उनको प्रशिक्षण सफल देखिन सकेन। लिगमा भ्यालेन्सिया १५औँ स्थानमा रह्यो। च्याम्पियन्स लिग समूहमा पनि नराम्रो हार भोगेपछि कोम्यान २००८ को अप्रिलमा बर्खास्त भए।
भ्यालेन्सियाबाट बर्खास्त भएका कोम्यान २००९ को मेमा नेदरल्याण्ड्सकै क्लब एजेडमा प्रशिक्षक नियुक्त भए। तर एजेडमा पनि उनको समय राम्रो हुन सकेन। लिगमा अन्तिम १६ खेलमा ७ खेल गुमाएपछि उनी बर्खास्त भए। अघिल्लो सिजन लिग जितेको टिमका लागि त्यो खराब नतिजा थियो।
२०११ को जुलाइमा कोम्यान नेदरल्याण्ड्सकै क्लब फेयनुर्डमा प्रशिक्षक बने। एक वर्षको मात्र सम्झौतामा गएको भए पनि त्यसपछि उनको सम्झौता थप भएको थियो। क्लबलाई कुनै राम्रो उपाधि नदिलाएका उनी २०१३–१४ को सिजनपछि आफै क्लब छाडेर गए।
प्रशिक्षणको दौरानमा कोम्यान २०१४ को जुनमा पहिलोपटक प्रिमियर लिग पुगे। जहाँ उनले साउथह्याम्पटनमा तीन वर्षको सम्झौता गरेका थिए। प्रिमियर लिगमा पहिलो ६ खेलमा ४ जित, १ बराबरी र १ हारको नतिजा आउँदा उनको तारिफ भएको थियो। साउथह्याम्टनले सातौँ स्थानमा लिग सकाउँदा कोम्यानको समय सुखद मानियो। साउथह्याम्पटनमा रहँदा उनले विभिन्न तीन चरणमा प्रिमियर लिग म्यानेजर अफ दि मन्थको उपाधि पाएका थिए। प्रिमियर लिगमा साउथह्याम्टनलाई छैठौँ स्थानसम्म लैजान सकेका उनले युरोपा लिगमा क्लबलाई पुर्याएका थिए।
साउथह्याम्टनमा सहज देखिएको समयपछि कोम्यान प्रिमियर लिगकै अर्को क्लब इभर्टनमा २०१६ को जुनमा प्रशिक्षकका रुपमा गए। पहिलो सिजन टिमलाई युरोपा लिगसम्म लैजान सकेका उनले त्यसपछिको समय राम्रो गर्न सकेनन्। २०१७–१८ को सिजनमा खेलाडी किन्नका लागि इभर्टनले इतिहासमा नै सबैभन्दा धेरै रकम पाएको थियो। तर त्यसको उपयोग राम्ररी हुन सकेन। आर्सनलसँग ५–२ को हारपछि टिम रेलिगेसन जोनमा रहँदा उनी बर्खास्तमा परे।
इभर्टनपछि उनी नेदरल्याण्ड्सको राष्ट्रिय टिमका प्रशिक्षक बने। २०१८ को विश्वकप फुटबलमा छनोट हुन नसकेर तनावमा रहेको टिमलाई फेरि उचाइमा लैजाने भूमिकामा कोम्यान थिए। २०१८ को फेब्रुअरीमा नेदरल्याण्ड्सको प्रशिक्षक बनेका उनले टिमलाई २०२२ को विश्वकप फुटबलसम्म लैजाने योजना थियो। २०१९ मा नेदरल्याण्ड्स युइएफए नेसन्स लिगको फाइनलमा पुग्दा कोम्यानले टिमलाई पुरानो अवस्थामा फर्काएको विश्लेषण भएका थिए। २०१६ को युरोकप र २०१८ को विश्वकप गुमाएको टिमलाई २०२१ मा हुने युरोकप फुटबलमा छनोट गराउन सक्नु कोम्यानको सफलता मानियो। जहाँबाट उनी सम्झौता बाँकी छँदै बार्सिलोना गए।
५७ वर्षका कोम्यानको प्रशिक्षणका बितेका दिनहरु मध्यमा देखिन्छन्। न उनी उत्कृष्ट प्रशिक्षकका रुपमा दरिएका छन् न त उनका कामहरुलाई खराब दृष्टिकोणमा राख्न मिल्छन्। यसैले उनका लागि अबको बार्सिलोनाको समय प्रशिक्षणमा सच्चा परीक्षा हुनेछ।
बार्सिलोना कप्तान लियोनल मेस्सीलाई केन्द्रमा राखेर युवा खेलाडीलाई समेट्दै आफूले योजना बनाएको कोम्यानले बताएका छन्। अब कोम्यानको पहिलो काम मेस्सीलाई क्लबमा नै राखिरहनुमा हुनेछ। बायर्न म्युनिकसँगको लज्जास्पद हारपछि मेस्सीले क्लब छाड्ने हल्लाहरु बढिरहेका छन्।
‘म मेस्सीसँग कुराकानी गर्नेछु। क्लबमा उनको सम्झौता अझ एक वर्ष बाँकी छ। हामीले अरु धेरै खेलाडीसँग पनि कुराकानी गरेर अघि बढुनुपर्नेछ। मेस्सी हाम्रो केन्द्रमा रहन्छन् भन्नुको मतलब उनी क्लबका कप्तान हुन्। आशा छ उनी हामीसँगै रहनेछन्’ कोम्यानले भनेका छन्।
स्पेनिस फुटबल पत्रकार गिलियम बालागुका अनुसार बार्सिलोना अध्यक्ष जोसेप मारिया बर्टामेउले पनि यहीबीच मेस्सीका बुबासँग कुराकानी गरेका छन्। कोम्यानको आगमनले मेस्सी सकरात्मक भए पनि प्रशिक्षकले मेस्सीसँग नै कुराकानी गर्दा राम्रो हुने सुझाव उनका बुबाले दिएका छन्। यस्तोमा कोम्यानले लियोनल मेस्सीका लागि के गर्न सकिन्छ भनेर सोच्नुभन्दा मेस्सीले क्लबका लागि के गर्न सक्छन् भन्नेमा विचार गर्नुपर्छ।
युवा खेलाडीका सम्बन्धमा आएको कोम्यानको विचार पनि शब्दमा भन्दा मैदानमा देखिनु जरुरी हुनेछ। किनभने यसअघि सेटियनले पनि आफूले युवा खेलाडीलाई विशेष समय दिने बताएका थिए। तर सिनियर खेलाडी घाइते रहेको अवस्थाबाहेक उनले युवा खेलाडीमाथिको आफ्नो विश्वास मैदानमा देखाउन सकेनन्।
कोम्यानका लागि नयाँ टिमको विकास गर्न पुराना सबै खेलाडी अहिले अरु क्लबमा पठाउन सक्ने अवस्था छैन। यस्तोमा बार्सिलोनाको कमाइको ७० प्रतिशत हिस्सा खेलाडीको तलबमा खर्च भइरहेको छ। उमेरले नेटो काटिरहेका र बढी तलब लिने त्यस्ता खेलाडीहरु कोरोनाका कारण संकटमा परेको फुटबल बजारमा सहजै बिक्री पनि हुने छैनन्।
बार्सिलोना अध्यक्ष जोसेप मारिया बर्टामेउका अनुसार नै अब पहिलो रोजाइँको टिममा निकै फेरबदल हुने, जसका कारण केही सिनियर खेलाडीले क्लब छाड्नुपर्ने छ। तर त्यो कसरी हुन्छ भन्नेमा उनी स्वयम यकिन छैनन्।
बर्टामेउका अनुसार क्लबमा नै रहिरहने खेलाडीहरुमा कप्तान लियोनल मेस्सी, गोलकिपर मार्क आन्द्रे टेर स्टेगेन, डिफेन्डर नेल्सन सेमेडो र क्लेमेन्ट लेङलेट, मिडफिल्डर फ्रान्की डि योङ, फरवार्ड उसमान डेम्बेले र एन्टोनी ग्रिजम्यान छन्। साथै बी टिमबाट ए टिममा खेलिरहेका अन्सु फाती र रिकी पुइच पनि बिक्रीमा छैनन्।
जसका कारण २०२२ को जुनसम्म सम्झौता रहेका जेरार्ड पिके, २०२३ को जुनसम्म सम्झौता रहेका सर्जियो बुस्केट्स र स्यामुअल उमटिटी, २०२४ को जुनसम्म सम्झौता रहेका जोर्डि अल्बा, २०२१ को जुनसम्म सम्झौता रहेका इभान राकिटिक, लुइस स्वारेज र आर्टुरो भिडालका कारण बार्सिलोनामा समय कठिन हुनेछ। जहाँ बुस्केट्स र अल्बाका एजेन्टले सम्झौता अवधिभरको रकम नदिए उनीहरु कहिँ नजाने बताइरहेका छन्। स्वारेज पनि त्यही तर्कमा छन्।
२००७ मा भ्यालेन्सियाको प्रशिक्षक रहँदा कोम्यानले यस्तै अवस्थाको सामना गर्नुपरेको थियो। सिनियर खेलाडीहरु सान्टियागो कानिजारेस, डेभिड अल्बेल्डा र एन्जेल एन्गुलो आफ्नो टिमको योजनामा नरहेको भन्दै उनले सुरुवाती टिमबाट बाहिर राखे। जसका कारण सिनियर खेलाडी र प्रशिक्षकबीचको सम्बन्ध बिग्रियो। बिग्रिएको सम्बन्धमा हार कोम्यानकै भयो र उनी बर्खास्तमा परे।
कोम्यानको बार्सिलोना आगमनले फ्रान्की डि योङ भने विशेष फाइदामा रहन सक्नेछन्। अहिले आफूले बार्सिलोनामा शतप्रतिशत खेल देखाउन नसकेको बताइरहेका डि योङको खुबी कोम्यान राम्ररी बुझ्छन्। नेदरल्याण्ड्समा कोम्यानको प्रशिक्षणमा डि योङले बार्सिलोनामा भन्दा राम्रो गरिरहेका पनि छन्। सेटियनको समयमा बार्सिलोनाको ‘पोजिसनल’ फुटबलको प्रयास डि योङको प्राकृतिक खेल विपरीत थियो।
अरु प्रशिक्षक जस्तो कोम्यान चिनिएको एउटै प्रशिक्षण शैलीमा देखिएका छैनन्। बार्सिलोना लिजेण्ड योहान क्रुफको ‘टोटल फुटबल’ शैली मन पराउने भए पनि कोम्यानको अवस्था र शैली टिमअनुसार भिन्न देखिएको छ। सबैमा हेर्दा कोम्यानको शैली पुरानो फुटबल शैलीसँग मेल खाने देखिन्छ।
अब कोम्यानको सफलताका लागि एउटै सुत्र छ- युवा खेलाडीको शक्ति र जितको भोकलाई प्रयोग गर्ने र मेस्सीको तीब्रतासँग उनलाई साथ दिन सक्ने टिमको विकास गर्ने। जसले युवा खेलाडीको आत्मबलले मेस्सीबिनाको बार्सिलोनाको पनि कल्पना गर्न सकियोस्। सँगै १५ वर्ष फुटबलको केन्द्रमा देखिएका मेस्सीको अन्तिम वर्षहरु खल्लो नहोस्।
(बिबिसी, गार्जियन र मार्कामा आधारित रहेर लेखिएको यो लेखमा तस्बिरहरु मार्का र बार्सिलोना एफसीबाट लिइएका हुन्।)
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
