सलह नियन्त्रणका लागि तत्काल विषादी प्रयोग नगरिने, भौतिक विधिबाटै समाधान खोजिने

कृषि

सलह नियन्त्रणका लागि तत्काल विषादी प्रयोग नगरिने, भौतिक विधिबाटै समाधान खोजिने

नेपाल लाइभ शुक्रबार, असार १९, २०७७, १८:१३

काठमाडौं- नेपाल प्रवेश गरेर अहिले मध्य पश्चिमी र पश्चिमी भेगका जिल्लामा विचरण गरिरहेका सलहका फौज नियन्त्रणका लागि तत्काल विषादी प्रयोग नगरिने भएको छ। नेपाल प्रवेश गरेका सलहका फौज सानो संख्यामा रहेको र यसले पार्ने क्षति पनि न्यून भएको अवस्थामा वातावरणीय र मानव स्वास्थ्यमा विषादीले पार्नेसक्ने असरलाई मध्यनजर गर्दै कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले यस्तो निर्णय लिएको हो।

शुक्रबार संघीय संसद प्रतिनिधि सभा अन्तर्गतको कृषि, सहकारी तथा प्राकृतिक श्रोत समितिले सलह प्रकोप नियन्त्रणका सन्दर्भमा भए गरेका कार्य प्रगतिबारे कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयसँग जानकारी लिएको थियो। समितिको बैठकमा सांसदहरु देवप्रसाद तिमलसेना, पोल्देन छोपाङ गुरुङ, शान्तीमाया तामाङ पाख्रिन, घनश्याम खतिवडालगायतले सलह नियन्त्रणका लागि विषादी छर्कने लगायत अरु कामहरु किन हुन नसेको भन्दै प्रश्न गरेका थिए।

सलहले नेपालमा पारेको असर र यसलाई नियन्त्रणका लागि सरकारले गरेको प्रयासबारे कृषि सचिव राजेन्द्रप्रसाद भारीले समितिलाई जानकारी गराएका थिए। सलहका सम्बन्धमा अध्ययन गर्न गठित विज्ञ समूहले सलह नियन्त्रणका लागि विषादी प्रयोग अन्तिम विकल्प भएको सुझाव दिएको र अहिले भौतिक तरिकाहरु नै अपनाइने बताएका छन्।

सलहका विषयमा अध्ययन गर्न गठित विज्ञ समूहका संयोजक एवं प्लान्ट क्वारेन्टाइन तथा विषादी व्यवस्थापन केन्द्रका प्रमुख सहदेव प्रसाद हुँमागाईंले सलह नियन्त्रणका लागि तत्कालै विषादी प्रयोग गर्नु उपयुक्त नरहेको बताए। विषादी छर्कदा त्यसले नकारात्मक असर पार्ने विषयलाई पनि नजरअन्दाज गरिनुपर्ने उनले बताए।

‘सलहको सानो फौज मात्रै नेपालमा रहेकाले हामी भौतिक विधिबाट नै नियन्त्रणको प्रयास जारी राख्छौं। विषादी प्रयोग अन्तिम विकल्प हो। तर अहिले हामी विषादी प्रयोग गरेर नियन्त्रण गर्नुपर्ने अवस्थामा छैनौं’, उनले भने। सरकारसँग विषादी र छर्कने मेसिन पर्याप्त रहेको पनि उनले बताए। विषादी छर्कदा सलह मात्र नभई अरु जीवजन्तु पनि मर्ने जोखिम हुने र मानव स्थास्थ्यमा पनि त्यसको असर देखिने भएकाले अहिले सानो संख्यामा रहेका सलहहरुले बालीनालीमा ठूलो क्षति नगरेका कारण विषादी भन्दा भौतिक तरिका नै अबलम्बन गरिनुपर्ने हुँमागाईंको भनाई छ।

नेपालमा प्रवेश गरेको सलहको संख्या ६० देखि ७० लाखको संख्यामा रहेको छ। यी झुण्डले बालीनालीमा कम मात्र असर गरेकाले विषादी प्रयोगलाई प्राथमिकतामा नराखिएको हो। नेपाल प्रवेश गरेका सलह विभिन्न कारणले बिस्तारै मर्दै गएको, नेपाल भित्रै प्रजनन क्रिया भएर नयाँ जन्मने अवस्था नरहेको र भारतबाट पनि नयाँ झुण्ड भित्रिने सम्भावना कम रहेकाले विषादी प्रयोग गर्नु नपर्ने हुँमागाईं बताउँछन्।