अपरेसन 'चार्ली फोक्टर', कसुर शून्य

सुरक्षा/अपराध

नारायण अधिकारी सोमबार, पुस २१, २०७६ १६:२३

काठमाडौं- ‘अपरेसन क्वाक’, नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सिआइबी)ले नक्कली डाक्टरविरुद्ध चलाएको अपरेसन हो। यस अपरेसनमा ५८ जना नक्कली डाक्टरलाई पक्राउ गरी सिआइबीले कानुनी दायरामा ल्याएको थियो।

‘अपरेसन हन्ट’ मानव बेचबिखनविरुद्ध सिआइबीले चलाएको अर्को चर्चित अपरेसन हो। सो क्रममा कांग्रेसबाट निर्वाचित एक वडाध्यक्षसमेत पक्राउ परेका थिए। सयौंको संख्यामा नेपाली चेलीहरु बेचिएको तथ्य अपरेसन हन्टले सतहमा ल्याएको थियो।

सिआइबीले नै गरेको ‘अपरेसन भ्वाइस फक्स’ कल बाइपासविरुद्धको अपरेसन हो। जसमा ठूलो संख्यामा कल बाइपास गर्ने स्वदेशी तथा विदेशी नागरिकहरु पक्राउ परेका थिए। सिआइबीले गरेका चर्चितमध्ये यी केही अपरेसनका उदाहरण मात्र हुन्।

प्रहरीले विशेष प्रकृतिका र ठूला अपरेसन गर्दा पूर्वतयारी गर्छ। सोहीअनुसार अपरेसनलाई एउटा नाम पनि दिइन्छ। सामान्य अपरेसनमा भने प्रहरीले कुनै खास नाम दिने गरेको छैन।

'चार्ली फोक्टर' नाम दिएर सिआइबीले राजधानीका विभिन्न स्थानमा पुस ७ गते चिनियाँ नागरिकविरुद्ध अपरेसन गर्‍यो। सो क्रममा १ सय २२ चिनियाँ नागरिक पक्राउ परे। नामै दिएर विशेष अपरेसन भन्दै सिआइबी, महानगरीय प्रहरी कार्यालय, महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौं, महानगरीय प्रहरी अपराध महाशाखाले चिनियाँविरुद्ध संयुक्त अपरेसन गरेका थिए। मनमैंजु, बुढानीलकण्ठ र बाँसबारीका ९ वटा घरमा छापा मारेर प्रहरीले ८ महिलासहित १ सय २२ चिनियाँ नागरिकलाई पक्राउ गरेको थियो।

पक्राउ परेकाहरूबाट ६७ जनाको मात्रै राहदानी फेला परेको थियो। उनीहरूका साथबाट प्रहरीले ७ सय ४७ थान मोबाइल, ३ सय ३१ थान ल्यापटप, ९८ थान कम्युटर सिपियू, ९९ थान मोनिटर, २२ थान पेनड्राइभ, ३ सय २७ थान सिमकार्ड बरामद गरेको थियो।

म्याद थपका लागि जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौं लैजाँदै गर्दा प्रहरीको भ्यानबाट बाहिर हेर्दै एक चिनियाँ।

यति ठूलो अपरेसनपछि सिआइबीले यसबारे जानकारी दिन पत्रकार सम्मेलन गरेको थियो। ठूलो संख्यामा प्रहरी परिचालन भएर अपरेसन गरेपछि उनीहरूको अपराध पनि ठूलै भएको आशंका गरिएको थियो। तर योजनाबद्ध अपरेसन गरेर प्रहरी आकस्मिक र सबैभन्दा झिनो मुद्दा चलाएको थियो।

सिआइबीका डिआइजी निरज शाहीले पक्राउ गर्ने बेला चिनियाँ नागरिकले महिला प्रहरीमाथि हातपात गरेकाले सुरुमा अभद्र व्यवहारको कसुरमा मुद्दा चलाइएको दाबी गरेका थिए। उनले भनेका थिए, ‘महिला प्रहरीमाथि हातपात भएकाले उनीहरूलाई सुरुमा अभद्र व्यवहारमा मुद्दा चलाइएको हो। थप अनुसन्धान गरेर अन्य कसुरमा प्रचलित कानून बमोजिम कारबाही हुन्छ।’

तर डिआइजी शाहीले भनेजस्तै उनीहरूमा प्रहरीले अन्य कसुर फेला पारेन। त्यसपछि प्रहरीमाथि नै प्रश्न तेर्सियो पक्राउ गर्न प्रहरी गयो चाहिँ किन त? यो प्रश्नको उत्तर प्रहरी अधिकारीसँग छैन। उनीहरूले माथिल्लो तहबाटै पक्राउको निर्देशन आएकाले पक्राउ गरिएको बताउँछन्।

पक्राउ परेका चिनियाँहरूले नेपाललाई आश्रयस्थल बनाएर चीनका विभिन्न बैंकको रकम निकाल्ने, अनलाइन जुवा खेलाउने, अनलाइनमा अश्लील सामग्री देखाएर रकम लिने, व्यक्तिका गोप्य सूचना चोरेर धम्क्याउँदै रकम असुल्ने काममा सक्रिय भएपछि चीनकै अनुरोधमा नेपाल प्रहरीले उनीहरूमाथि अपरेसन चलाएको जनाएको छ।

चिनियाँले नेपाल भित्र्याएका विभिन्न विद्युतीय उपकरणले भरिएका सुटकेस।

तर प्रहरीको चार्ली फोक्टर अपरेसन सबैभन्दा कमजोर मानिने मुद्दा अभद्र व्यवहारमा आएर टुंगिएको छ। पुस ७ गते पक्राउ परेका उनीहरूलाई ५ दिन र १० दिन गरी दुई पटक म्याद थप भएको थियो। आइतबार भने काठमाडौंका प्रमुख जिल्ला अधिकारीले जनही १ हजार धरौटीमा रिहा गर्न आदेश दिएपछि चार्ली फोक्टर अपरेसनमाथि नै प्रश्न उठेको सुरक्षा विज्ञ बताउँछन्।

अनुसन्धानमा असहज, ल्याइएन आइटी विज्ञ
९ घर छापा मार्दा बरामद भएका मोबाइल, ल्यापटपलगायतका डिभाइस जाँचका लागि फरेन्सिक ल्याब पठाइएको महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंका डिएसपी होबिन्द्र बोगटीले जनाएका छन्।

यसअघि बैंक ह्याकको आरोपमा पक्राउ परेका चिनियाँहरुबाट बरामद भएका डिभाइसको रिपोर्ट प्रहरीको फरेन्सिक जाँचले दिन नसक्ने भन्दै सिंगापुरबाट आइटी विज्ञ टोली ल्याइएको थियो। उक्त टोलीले समेत विश्वसनीय रिपोर्ट दिन नसकेको प्रहरी अधिकारी बताउँछन्। स्रोतका अनुसार केही दिन काठमाडौं बसेर अध्ययन गरेको सिंगापुरको उक्त टोलीलाई ८० लाख रुपैयाँ तिरिएको थियो।

चिनियाँले नेपाल भित्र्याएका विभिन्न विद्युतीय उपकरणसहितका सुटकेस।

‘ठूलो रकम खर्च गर्दा पनि विश्वसनीय रिपोर्ट आएन। त्यही भएर अहिले पक्राउ गरेका चिनियाँबाट बरामद भएका डिभाइसको अध्ययन गर्न विदेशी विज्ञ टोली नबोलाइएको हो,’ स्रोतले नेपाल लाइभसँग भन्यो।

यद्यपि, घटनाको अनुसन्धान गरेको महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंले प्राविधिक पाटाहरू केलाउन सकेको छैन। ल्यापटपलगायतका डिभाइस बरामद गरिए पनि ती उपकरणमा इन्स्टल भएका सफ्टवेयरबारे प्रहरी अनविज्ञ छ।

प्रहरीले अध्यागमन बुझाएको छ, अनुसन्धान गर्दैछौं : अध्यागमन विभाग
पक्राउ परेका १ सय २२ चिनियाँलाई जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौंले जनही १ हजार धरौटीमा रिहा गर्न आदेश गरेपछि उनीहरूलाई प्रहरीले अध्यागमन विभाग बुझाएको छ।

अध्यागमन विभागका निर्देशक तथा प्रवक्ता रामचन्द्र तिवारीले १ सय २२ चिनियाँमाथि अध्यागमन विभागले अनुसन्धान सुरु गरेको बताएका छन्। नेपाल लाइभसँग कुरा गर्दै निर्देशक तिवारीले भने, ‘प्रहरीले पक्राउ परेका चिनियाँलाई हामीकहाँ बुझाएको छ। हामी उनीहरूको डकुमेन्ट अध्ययन गर्दैछौं।’

पक्राउ परेकामध्ये धेरैजसोसँग राहदानीसमेत छैन। पर्यटक भिसामा नेपाल आएर कम्पनी खोलेर काम गर्न नपाउने, बिना राहदानी बस्न नपाउने प्रावधानका कारण उनीहरूमाथि आवश्यक अनुसन्धान सकेर डिपोर्ट गर्नेसम्म तयारी भएको निर्देशक तिवारीले बताए।

अध्यागमन ऐनअनुसार २५ दिनसम्म हिरासतमा राखेर उनीहरूमाथि अनुसन्धान गर्ने अधिकार अध्यागमनलाई हुन्छ। अध्यागमन ऐनअनुसार पुनः नेपाल प्रवेश गर्न नपाउने गरी डिपोर्ट (स्वदेश फिर्ता) गर्ने, ५० हजार रुपैयाँसम्म जरिवाना र ५ वर्षसम्म कैद हुने व्यवस्था छ।

सम्बन्धित समाचार:
‘कमेडी प्रेस मिट'मा आइजीको प्रशंसा, एनसिबीलाई धन्यवाद!