काठमाडौं- धितोपत्र बजारमा असोज १ गतेबाट सुरु भएको मार्जिन कारोबार सुविधा सम्बन्धी व्यवस्था घट्दो बजारका कारण प्रभावकारी देखिन सकेको छैन। मार्जिन कारोबार लागु भएपछिको पछिल्लो डेढ महिना अवधिमा जम्मा १ जना लगानीकर्ताले मात्रै यस्तो सुविधा लिएका छन्।
गत शुक्रबार नेपाल स्टक एक्सचेन्जले मार्जिन कारोबार अनुमति पाएका धितोपत्र दलाल व्यवसायीहरुलाई उनीहरुले गरेको मार्जिन कारोबार सम्बन्धी विवरण बुझाउन परिपत्र गर्यो। तर आइतबार दिउसो ३ बजेसम्म कुनै पनि दलाल कम्पनीले मार्जिन कारोबार सुविधाअन्तर्गत भएको कारोबारको विवरण नेप्सेलाई नबुझाएको नेप्सेका प्रवक्ता मुराहरी पराजुलीले जानकारी दिए।
ब्रोकर कम्पनीले मार्जिन कारोबार सम्बन्धी सुविधा उपलब्ध गराएपछि त्यस्तो कारोबार भएको दोस्रो कार्यदिनको मध्यान्न १२ बजेअघि यस्तो विवरण नेप्सेलाई बुझाईसक्नुपर्छ। तर अहिलेसम्म कुनैपनि ब्रोकर कम्पनीले यस्तो सुविधा प्रयोग गरेको भनेर नेप्सेलाई विवरण बुझाएका छैनन्।
तर ब्रोकर एशोसियसनका अध्यक्ष भरत रानाभाटले भने हालसम्म एकजना लगानीकर्ताले यस्तो सुविधा लिएको नेपाल लाइभलाई जानकारी दिए। रानाभाटका अनुसार ब्रोकर नंम्बर ३३ (दक्षिणकाली इन्भेस्टमेन्ट सेक्युरिटिज प्राईभेट लिमिटेड) बाट एक जना लगानीकर्ताले यस्तो सुविधा लिएका हुन। मार्जिन कारोबार सम्बन्धी सुविधा सुरु भएको डेढ महिना भईसकेपनि निरन्तर घट्दो क्रममा रहेको बजार कै कारण लगानीकर्ता यो सुविधाप्रति आकर्षित हुन सकेको देखिँदैन।
ओरालो लागेको बजारमा ऋण लगानी गरेर लगानीकर्ताले जोखिम लिन नचाहेका कारण कसैले पनि मार्जिन ल्याण्डिङको सुविधा नलिएको रानाभाटको बुझाई छ। ‘मार्जिन ल्याण्डिङ भनेको छोटो अवधिका लागि लिईने ऋण हो। तुरुन्तै फाईदा हुन्छ भन्ने देख्यो भने लगानीकताले यस्तो ऋण लिने हो। अहिलेको बजार त्यस्तो अवस्थामा छैन,’ उनले भने।
बजारबाट प्रतिफल आउने देखेमा मात्रै लगानीकर्ता मार्जिन ल्याण्डिङप्रति आकर्षित हुने र बजार बढ्न थालेपछि यसमा लगानीकर्ता आकर्षितहुने उनको बुझाई छ। रानाभाटको बुझाईमा निकै कम कम्पनीको सेयर कारोबारका लागि मात्रै मार्जिन कारोबारको सुविधा पाउने भएका कारण पनि यसको प्रभावकारिता कम देखिएको हो।
'मार्जिन कारोबार गर्नका लागि सर्टलिस्ट भएका कम्पनीहरु ३२ वटा मात्रै भएका कारण ती कम्पनीको सेयर खरिदका लागि मात्रै यस्तो सुविधा पाईने भइयो। त्यसमा पनि एउटामा १० प्रतिशत भन्दा बढी किन्न पाइदैन,’ उनले भने। धितोपत्र बजारमा लगानी गर्नका लागि ऋण लिँदा ब्रोकर कम्पनीमा भन्दा बैंकहरुमा ब्याजदर सस्तो छ।
लामो समयका लागि लगानी गर्न चाहने लगानीकर्ताले बैंकबाट ऋण लिने र छोटो समयमा लगानी गरेर प्रतिफल पाउने आशा नदेखेका कारण मार्जिन ल्याण्डिङमा लगानीकर्ताको चाँसो कम देखिएको हो।
धितोपत्रको दोस्रो बजारमार्फत लगानी गर्ने सर्वसाधारण लगानीकर्तालाई अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यासअनुरुप मार्जिन कारोबार सुविधा उपलब्ध गराउने, दोस्रो बजार कारोबारमा तरलता अभिवृद्धि गर्ने तथा धितोपत्र दलाल व्यवसायको दायर गर्ने उद्देश्यले बोर्डले २०७४ कार्तिक २० गते ‘मार्जिन कारोबार सम्बन्धी निर्देशन, २०७४’ जारी गरेको थियो। त्यसपछि मार्जिन कारोबार सुविधा सम्बन्धी कार्यविधि, २०७५ जारी भएर सोहि बमोजिम गत असोज १ गते मार्जिन कारोबार सम्बन्धी व्यवस्था पूर्ण रुपमा कार्यान्वयनमा आएको हो।
हालसम्म नेपाल राष्ट्र बैंकबाट २१ वटा धितोपत्र दलाल व्यवसायीहरुलाई मार्जिन कारोबारको लागि कर्जा प्रदान गर्न स्वीकृत लिएका छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1766743671.png)
-1766743434.png)
-1766740258.png)
-1764146706.png)
-1766648928.png)
-1763721444.png)
