रोल्पा- कृष्णबहादुर महरा प्रतिनिधसभाका सभामुख छन्। कुनैबेला उनी शीक्षक थिए। आफूले पढेको विद्यालयममा शिक्षक बनेका महराले थुप्रै विद्यार्थीलाई पढाए। महराले औपचारिक किताब मात्र पढाएनन्। माक्सवादका राता किताब पनि पढाए। फलस्वरुप उनले पढाएका धेरै विद्यार्थी अहिले केन्द्रीय राजनीतिको प्रभावशाली भूमिकामा छन्।
सदरमुकाम लिवाङमा रहेको बालकल्याण माध्यमिक विद्यालयमा महराले उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुन, पूर्वसभामुख ओनसरी घर्तीमगर, उर्जा, सिँचाइ तथा जलश्रोत मन्त्री वर्षमान पुनलाई पढाए।
प्रदेश ५ का आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री कुलप्रसाद केसी, जिल्ला समन्वय समिति रोल्पाका प्रमुख राजवहादुर बुढा, रोल्पा नगरपालिकाका प्रमुख पूर्ण केसीले समेत सोही विद्यालयमा अध्ययन गरेका थिए। वर्तमान राज्य व्यवस्थालाई चुनौती दिँदै मुलधार बहिरको राजनीतिमा रहेका नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका महासचिव नेत्रविक्रम चन्द 'विप्लव' पनि सोही विद्यालयमा पढेका महराका विद्यार्थी हुन्। यी सवैका शैक्षिक गुरु महरा लामो समय धेरैका राजनीतिक गुरुको भूमिकामा समेत रहे।
२०२३ सालमा स्थापना भएको सो विद्यालयमा सभामुख महराले २०३४ सालसम्म अध्ययन गरेका थिए। २०३४ सालमा एसएलसी पास गरेका महराले पोखराबाट विज्ञानमा प्रविणता प्रमाणपत्र तहको अध्ययन पूरा गरेका थिए। प्रविणता प्रमाणपत्र तह पूरा गरेसँगै महरा आफैंले अध्ययन गरेको विद्यालयमा विज्ञान शिक्षक बने।
२०४८ सालको संसदीय निर्वाचनमा रोल्पा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ बाट उम्मेदवार बन्नुपूर्वसम्म महरा सोही विद्यालयका शिक्षक थिए। महराले सोही अवधिमा नेपालको समकालीन राजनीतिमा सक्रिय दर्जनौं नेताहरुलाई पढाएका हुन्।
महरा शिक्षक भएको सोही विद्यालयमा उपराष्ट्रपति पुनले २०३७ देखि २०३८ सम्म २ वर्ष अध्ययन गरे। उपराष्ट्रपति पुनको घर भने रोल्पाको रांसीमा पर्छ। घर नजिक माध्यमिक तहको विद्यालय नभएका कारण उपराष्ट्रपति पुनले केही समय थवाङमा रहेको वीरवलभद्र माध्यमिक विद्यालयमा समेत अध्ययन गरेका थिए। उक्त २ वर्ष महरा नन्दबहादुर पुनका विज्ञान विषयका गुरुको रुपमा रहे।
माध्यमिक तहको अध्ययनका लागि सदरमुकाम आएका पुनले बालकल्याण माविबाट एसएलसी पास गर्दै उच्च शिक्षाका लागि दाङमा रहेको महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पस भर्ना भएका थिए।
महराले उर्जा जलश्रोत तथा सिँचाइ मन्त्री वर्षमान पुनलाई सो विद्यालयमा २०४२ देखि २०४५ सालसम्म पढाएका थिए। सदरमुकाम लिवाङवाट करिब २ घण्टा पैदल दूरीमा रहेको जंकोट माडीचौरका पुनले सो विद्यालयमा अध्ययन गर्दा पञ्चायती व्यवस्थाको उत्तरार्द्धको समय थियो। २०४५ सालमा एसएलसी उत्तिर्ण गरेका पुनले दाङमा रहेको महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पसबाट कानुनमा स्नातक गरे।
कानुनका विद्यार्थी पुनले वकालत पेसाको सट्टा राजनीति रोजेर २०५२ देखि नै तत्कालीन नेकपा (माओवादी)ले थालेको सशस्त्र युद्धमा सामेल भए।
२०६२/०६३ को जनआन्दोलनपछि २०६४ सालमा भएको पहिलो संविधानसभा निर्वाचनमा ललितपुर निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ३ वाट निर्वाचित पुन मध्यपश्चिमाञ्चल विकास क्षेत्रकै पहिलो अर्थमन्त्री हुन्।
२०७० सालमा भएको दोश्रो संविधानसभा निर्वाचनमा भने उनी मोरङ क्षेत्र नम्बर ९ बाट पराजित भएका थिए। पुन २०७४ सालको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा प्रत्यक्षतर्फ रोल्पाबाट निर्वाचित भएसँगै वर्तमान सरकारको उर्जा, जलश्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रीको भूमिकामा छन्।
व्यवस्थापिका संसद्की पूर्वसभामुख ओनसरी घर्तीमगर सो विद्यालयमा अध्ययन गर्ने महराकी अर्की विद्यार्थी हुन्।

पूर्वसभामुख घर्तीले बालकल्याण माविमा २०४७ देखि २०५० सालसम्म अध्ययन गरेकी थिइन्। घर्तीको घर भने रोल्पाको जंकोटमा पर्दछ।
माओवादी युद्धको प्रारम्भमै पार्टीङ्को पूर्णकालीन सदस्य बनेकी घर्तीले युद्धकालमै माओवादी नेता वर्षमान पुनसँग विवाह गरेकी हुन्। विद्यार्थी संगठन, महिला संगठन हुँदै पार्टीको विभिन्न जिम्मेवारी पूरा गरेकी घर्ती २०६२/०६३ को राजनैतिक परिवर्तनपछि विधायिका बनिन्।
२०६४ सालको पहिलो संविधानसभा निर्वाचनबाट समानुपातिक सभासद बनेकी घर्तीले युवा तथा खेलकुदमन्त्रीसमेत कार्यभार सम्हालिन्। २०७० सालको दोश्रो संविधानसभा निर्वाचनवाट रोल्पा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ बाट निर्वाचित भएसँगै नेपालकै पहिलो महिला सभामुख बन्ने सौभाग्य प्राप्त गरेकी हुन्।
२०७४ सालको संसदीय निर्वाचनमा संघीय संसद्मा समानुपातिक सांसद बनेकी घर्ती हाल नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र)को एकीकरणपछि बनेको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको प्रेदश ५ अध्यक्षसमेत हुन्।
रुकुम पूर्वसँग सिमाना जोडिएको रोल्पा इरिवाङका नेत्रविक्रम चन्द 'विप्लव' पनि सो विद्यालयमा अध्ययन गरेका कृष्णबहादुर महराका अर्का विद्यार्थी हुन्।

समकालीन राजनीतिमा फरक धारको राजनीति गर्दै आएका चन्द सो विद्यालयमा अध्ययन गर्दा पनि निकै विद्रोही स्वभावका रहेको उनका गुरुहरु बताउछन्। जिल्लामा हुने विद्यार्थी आन्दोलनमा सधैँ अग्रपंक्तिमा रहेर नेतृत्व गर्ने चन्द अखिल क्रान्तिकारीको केन्द्रीय उपाध्यक्षसमेत भएका थिए। युद्धककालमा माओवादीले बनाएको आधार इलाकीय ब्युरो इन्चार्जसमेत रहेका चन्द पछिल्लो पटक भूमिगत राजनीतिमा छन्।
तत्कालीन नेकपा (माओवादी)ले सञ्चालन गरेको दश वर्षे सशस्त्र युद्धमा २०५२ देखि नै पूर्णकालिन चन्द पछिल्लो राजनैतिक परिवर्तनप्रति सन्तुष्ट छैनन्। हाल नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीको महासचिव रहेका चन्द अपुरो क्रान्ति पुरा गर्ने भन्दै एकीकृत जनक्रान्तिको कार्यदिशा तय गरी त्यसको नेतृत्व गरिरहेका छन्।
कृष्णबहादुर महराले सोही विद्यालयमा प्रदेश ५ का आन्तरिक मामिला तथा कानुनमन्त्री कुलप्रसाद केसीलाई समेत पढाएका थिए।
जिल्ला समन्वय समिति रोल्पाका प्रमुख राजबहादुर बुढा रोल्पा नगरपालिकाका प्रमुख पूर्ण केसी, नेपाल विद्यार्थि संघका पूर्वमहामन्त्री मनोजमणी आचार्य समेत महराका विद्यार्थी रहिसकेका छन्।
यसका साथै जिल्ला तहमा समेत विभिन्न राजनीतिक दलमा रहेर नेतृत्व गरिरहेका कैयौं जिल्ला स्तरीय नेताहरुका समेत गुरु मानिन्छन् महरा।
पछिल्लो पटक शिक्षा मन्त्रालयले उक्त विद्यालयलाई नमूना विद्यालयको रुपमा छनोट गरेको छ। समुदाय र स्थानीय तहसँग राम्रो समन्वय गरी विद्यालय सञ्चालन गरेको भन्दै सो विद्यालयलाई नमूना विद्यालयको रुपमा छनोट गरिएको विद्यालयका प्रधानाध्यापक मधुसुदन पोख्रेलले बताए।
'विद्यालयले पछिल्ला दिनमा गरेको शैक्षिक सुधार तथा समन्वयका कारण नमूना विद्यालयको रुपमा छनोट भएको हो,' प्राचार्य पोख्रेलले जानकारी दिए।
वर्तमान नेपाली राजनीतिका अति विशिष्ट व्यक्तित्वदेखि प्रभावशाली नेताहरु उत्पादन गरेको सो विद्यालयलाई शैक्षिक पर्यटनको रुपमा विकास गर्न सकिने जानकारहरु बताउँछन्। पहिचान शून्य रहेको विद्यालय पछिल्ला दिनमा गरिएको शैक्षिक सुधारसँगै जिल्लाको नमूना विद्यालय बन्न सफल भएको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका सदस्य खटकबहादुर खत्रीको भनाइ छ।
'विद्यालयलाई शैक्षिक पर्यटनको गन्तव्य बनाउने गरी बहस थालेका छौं,' सदस्य खत्रीले भने। राष्ट्रियस्तरमै प्रभावशाली भूमिकामा रहेका दर्जनौं व्यक्ति उत्पादन गर्ने विद्यालयलाई शैक्षिक पर्यटनको गन्तव्य बनाउन सवैले पहल थाल्नुपर्छ सदस्य खत्रीले भने।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।