राजविराज– सप्तरीको सप्तकोशी नगरपालिका र आसपासका क्षेत्रमा जंगली हात्तीको आतंक बढ्दो छ। कोशीटप्पु वन्यजन्तु आरक्षबाट आउने हात्तीले घरगोठ भत्काउने, पशुचौपाया मार्ने र बालीनाली नष्ट गर्न थालेपछि स्थानीयहरु आजित भएका छन्।
शनिबार राति मात्रै हात्तीको एक समूहले सप्तकोशी नगरपालिका १ निवासी तुलाराम लुइँटेलको घर भत्काएको छ। यस्तै, रक्तमाला नमूना सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहको नर्सरी नष्ट गरेको समूहका अध्यक्ष गुणराज कोइरालाले जनाए। लुइँटेलको घर र नर्सरी गरी करिब २ लाख ५० हजार मूल्य बराबरको क्षति भएको उनले जानकारी दिए।
हात्तीले क्षति पुर्याएको रक्तमाला नमूना सामुदायिक वनको नर्सरी
विगत १५ दिनभित्र हात्तीको समूहले सप्तकोशी नगरपालिका क्षेत्रका ओद्राहा, वोचही, वनिगामा, कमलपुर, मंगल हटिया लगायतका क्षेत्रमा २ दर्जनभन्दा बढी घर भत्काएर करिब १५ देखि २० लाख मूल्य बराबरको क्षति गरेको नगरपालिकाका मेयर उत्तमकुमार शर्मा (गौतम) बताउँछन्। पीडितहरुले क्षतिपूर्तिका लागि दैनिक निवेदन दिन थालेको उनले जनाए।
हात्तीले दुःख दिन थालेपछि यस क्षेत्रका बासिन्दा रातभर जाग्राम बस्न वाध्य छन्। जाग्राम बस्नु र थाल–भाँडा ठटाएर हात्तीलाई तितरवितर गर्नु गाउँलेको नियति कार्य नै भएको सप्तकोशी नगरपालिका १ का वडाध्यक्ष नारायण आचार्यले बताए।
हनुमाननगरमा छिरेको हात्ती
‘नियमीत जस्तै हात्तीले दुःख दिन्छन्,’ फत्तेपुरका दुर्गा विष्टले भने, ‘रातको समयमा आफू त भागौँला केटाकेटी र बुढाबुढी अकालमा मर्लान् भन्ने चिन्ता छ।’
हात्तीले घर भत्काउने र क्षति गर्ने मात्र होइन सप्तरीमा मान्छे नै मारेका घटना समेत प्रसस्तै छन्। सप्तरीको कञ्चनरुप नगरपालिका–१० बदगामामा गत मंसिर १३ मा जंगली हात्तीको आक्रमणबाट ७० वर्षीया फूलवादेवी यादवको ज्यान गयो।
‘हात्तीको रुपमा अगाडि काल देखेकी फुलवाले बाँच्न अथक प्रयास गरिन्, आफन्त, गाउँले छरछिमेकी सबैलाई गुहार मागिन्,’ स्थानीय निवासी राजु शर्मा भन्छन्, ‘तर, उनको गुहार सुनेर हात्तीको आगाडि पर्ने हिम्मत कसैले गरेन, न त हात्तीले नै उनको पुकारा सुनेर फर्कियो। घटनास्थलमै उनले ज्यान गुमाइन्।’
हात्तीको आक्रमणमा परी ज्यान गुमाएकी फुलवादेवी यादव
यसैगरी, २०७३ चैत २२ मा हनुमाननगरमा हात्तीले आक्रमण गर्यो। दिउँसै बजार पसेको हात्तीले खेदी–खेदी ७ जनालाई घाइते बनायो। उपचारका लागि धरानस्थित बिपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान पठाइएका सञ्जीव साह, नविना खातुन, सञ्जय साफी, कालिचरण साह, मोहम्मद इस्ताख, रोसनकुमार झा र वसन्त मण्डलमध्ये रोशन र सञ्जयको उपचारकै क्रममा मृत्यु भयो।
२०७३ पुस १० मा भारदहका रघुनाथ खंग, कात्तिक २५ मा वैरवाका अल्लाउद्दिन खाँ र २०७२ असार ३० मा कमलपुरकी संगीता यादवले हात्तीकै आक्रमणमा परेर ज्यान गुमाए।
यस क्षेत्रका लागि हात्ती आतंक नौलो विषय होइन। तर, यही समस्यालाई चुनावी मुद्दा बनाएर धेरै राजनीतिक दलका उम्मेदवारले चुनाव जितिसके।
हात्तीले नष्ट गरेको धान भकारी
‘जंगली जनारबाट सुरक्षा दिन्छौं भन्दै भोट माग्छन्, तर जितिसकेपछि फर्केर आउँदैनन्,’ फत्तेपुरका दुर्गा विष्टले व्यंग गर्दै भने, ‘नेताका प्रतिबद्धता त पानीका फोकाजस्तै भए। चुनावको बेला उठ्ने, मतपरिणाम आएपछि फुट्ने।’
यस्तै गुनासो भारदहका राजु शर्माको पनि छ। ‘पोहोर साल मध्यान्नमै बजारमा पसेको हात्तीको आक्रमणबाट दुई युवकले ज्यान गुमाए,’ उनले भने, ‘तर अहिले पनि यो समस्या ज्युँका त्युँ छ। जंगली हात्तीलाई गाउँ पस्नबाट नियन्त्रण गर्ने भन्ने प्रतिबद्धता भाषणमा मात्र सीमित भए। नियन्त्रणका लागि कुनै पहल भएनन्।’
हात्तीले भत्काएको घर
कोशीटप्पु वन्यजन्तु आरक्षका हात्ती, अर्ना, बँदेल लगायतका वन्यजन्तुबाट जिल्लाको पूर्वि भेगस्थित भारदह, कञ्चनपुर, पोर्ताहा, वरमझिया, वैरवा, जोगिनिया, हनुमाननगर, फत्तेपुर, ओद्राहा, कमलपुर, धरमपुर, घोघनपुर, रुपनगर ठेलिया, जगतपुर, महुली लगायत ठाउँका जनता पीडित हुँदै आएका छन्।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1762935254.png)
