रामपुर– रामपुर नगरपालिका–१ बर्दाकोटका यमबहादुर खाम्चा अहिले २० वर्षका भए।
उनी राम्रोसँग बोल्न सक्दैनन्।
हातको सहायतामा काम गर्न र हिँडडुल गर्न समेत सक्दैनन्।
तर उनीसँग अनौठो क्षमता छ। खाम्चा निकै लगनशील र मेहेनती भएको उनका आफन्त बताउँछन्।
यमबहादुर १२ वर्षसम्म ओछ्यानबाट उठ्न सकेनन्। त्यसपछि बिस्तारै घिस्रेर मुस्किलले बाहिर/भित्र गर्न थाले।
निस्दी गाउँपालिका– २ आनन्दी भन्ज्याङमा रहेको बालहित माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा १० खाम्चा अध्ययनरत छन्।उनी पढाइमा निकै अब्बल भएको शिक्षकहरू बताउँछन्। शारीरिक रुपमा कमजोर रहका खाम्चालाई सुरुमा कसरी पढाउने भन्ने समस्या रहेको बुवा मानबहादुरले बताए।
'सुरुमा त कसरी पढाउने, कसरी हुर्काउने यो मात्रै पिर थियो, तर छोरो पढाइमा सधैं प्रथम र द्वितीय भइरह्यो,' बुबा मानबहादुरले खुसी हुँदै भने।
कसैसँग कुरा गर्नुपरे कापीमा खुट्टाले लेखेर बोल्ने खाम्चाले कक्षामा सबै साथीसरह नै पढाएको बुझ्ने विद्यालयका प्रधानााध्यापक नवलसिंह वीरकट्टाको भनाइ छ।
खाम्चालाई सजिलोका लागि विद्यालयमा छुट्टै भुइँ बस्ने व्यवस्था मिलाइएको छ। विद्यालयमा परीक्षा शुल्कसमेत नलिएर उनको क्षमता विकासका निम्ति ल्यापटपसमेत किनिदिइएको विद्यालयले जनाएको छ।
विकट भेग सदरमुकाम तानसेनबाट करिब ७० किलोमिटर पूर्व बर्दाकोटमा जन्मेका खाम्चाले खुट्टाको औंलाबाटै कापीमा कलमले लेख्ने, ल्यापटपमा टाइप गर्ने तथा मोबाइलमा सबै काम गर्ने गरेका छन्। राम्रोसँग अङ्ग्रेजी र नेपाली दुवै भाषामा लेख्ने खाम्चाले कविताले कापीसमेत भरेका छन्।
देश, समय परिस्थिति, परिवार तथा आफ्ना जिल्ला र गाउँका विषयमा धेरै सिर्जना कोरेका छन्। खाम्चा दुई खुट्टाको सहायताले मोबाइल तथा ल्यापटपमा भिडियो बनाउने, तस्बिर खिच्नेदेखि विभिन्न विषयमा लेखसमेत लेख्ने गर्छन्।
सबैका छोराछोरीलाई राम्रो देखेकी खाम्चाकी आमा योगमाया सुरुमा अपाङ्गता भएको छोरालाई देख्दा दुःखी हुन्थिन्। तर, अहिले गाउँका कसैले चलाउन नजान्ने ल्यापटप छोराले चलाउँदा असीमित खुसी हुने बताउँछिन्।
ल्यापटप तथा मोबाइलमा खुट्टाले थिचेर पालैपालो भिडियो खिच्दै गरेको देखेर योगमाया हर्षित हुन्छिन्। भन्छिन् 'हेर के के जानिसक्यो, अहिले त उसको झोला बोक्दिएर स्कुल पुर्याउँदा पनि खुसी लाग्छ, स्कुलमा सर म्याडमले छोरो जान्ने छ भन्नुहुन्छ, रमाइलो लाग्छ।'
यति भनिरँदा आमा योगमायाको आँखा आँसुले भरिएका थिए।
'सानैदेखि मैले भोगेको सबै दुःख बिर्सन्छु। अपाङ्गता भएको छोरो भनेर आमाबाबुलाई पिर नै छैन, उल्टै विकट गाउँमा हुर्केर पनि अन्य व्यक्तिसरह काम गर्छ,' योगमाया थप्छिन्, 'पढाइमा निकै लगनशील छ।'
छोराको यो क्षमता र साधनाले भविष्यमा ठूलो मान्छे बन्ने योगमायामा विश्वास छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।