काठमाडौं– विश्वको सर्वशक्तिमान् राष्ट्र अमेरिका भन्ने बित्तिकै आम नेपालीको दिमागमा आउने पहिलो कुरा हो, त्यहाँको समृद्धि। त्यहाँ कुनै पनि समस्या छैनन् र दुःखका दिन पनि त्यहाँ प्रवेश गर्नासाथ सकिन्छन् भन्ने सोचाइ धेरैको हुने गर्छ।
तर थोरै मानिसले मात्र त्यहाँको समस्या र पीडाका बारेमा सोचेका हुन्छन्। तर त्यहाँ पुग्ने धेरैले चाँहि वास्तविक समस्या भोगकै हुन्छन्।
विशेषगरी गरिब राष्ट्रका नागरिक वैधानिक वा अवैधानिक जुनसुकै बाटो अपनाएर भए पनि अमेरिका प्रवेश गर्न चाहन्छन्। धेरै नेपालीले पनि अमेरिका जान लामो समयसम्म दुःखकष्ट सामना गर्नुपरेको र त्यहाँ पुगेपछि धेरै समस्या भोग्नुपरेको समाचार बेलाबेलामा आइरहन्छन्।
गरिब मुलुकबाट जब मानिस अमेरिका प्रवेश गर्छ, धेरैका सपना बीचमा नै तुइन्छ। कारण नयाँ मुलुकको परिवेश तथा उचित मार्गदर्शनको अभाव।
कतिपयले अमेरिकामा प्रवेश गर्ने नयाँ आप्रवासीले स्थानीय नीतिनियम थाहा नहुँदा सामान्य सुविधा पनि उपभोग गर्न पाइरहेका हुँदैनन्। फलस्वरुप आफ्नो उद्देश्य र सपनाबाट भड्किन्छन्।
नयाँ परिवेशमा स्थानीय रहनसहन तथा संस्कृति बुझेको मानिसले सहयोग गरिदिओस् भन्ने चाहना धेरैको हुन्छ। नव आप्रवासीले सामना गर्नुपर्ने विभिन्न प्रकृतिका समस्या मनन गर्दै नेपाली दम्पत्ति अमेरिकामा सामाजिक काममा जुटेको छ, आप्रवासीलाई सहयोग गर्ने। प्रविधिको विकासलाई भरपूर प्रयोग गरेर।
आफूले भोगेका समस्याबाट पाठ सिकेका पत्रकार अनुज थापा तथा उनकी श्रीमती दीपिका श्रेष्ठले नवआप्रवासीलाई अमेरिकामा सहज होस् भनेर अनलाइन पोडकास्ट सुरु गरेका छन्।
थापाले आप्रवासीका समस्या समाधानमा थोरै मात्रै भए पनि सहयोग पुगोस् भनेर पोडकास्ट सुरु गरेको बताए। हरेक आइतबार हेर्न र सुन्न मिल्ने यो पोडकास्टमा अमेरिका आएर आ–आफनो क्षेत्रमा करियर बनाइसकेका आप्रवासीहरुको अन्तरवार्ता लिने गरिएको छ।
विभिन्न माध्यमबाट अमेरिका आइपुगेका आप्रवासीलाई कसरी अमेरिकाको बसाइ सहज बनाउने भन्ने बिषयमा जानकारी दिने उद्देश्यले यो पोडकास्ट सुरु गरिएको जानकारी थापाले टेलिफोनमा दिए।
सुरुमा नेपाली आप्रवासीलाई मात्र सहयोग गर्ने उद्देश्य लिइएको यो पोडकास्ट समयसँगै दायरा पनि विस्तारित हुँदै आएको छ। सन् २०१८ मा मात्र सुरु भएको यो पोडकास्ट कार्यक्रमबाट आफूहरु निकै उत्साहित भएको थापा दम्पतिको भनाइ छ।
पोडकास्टमार्फत उनीहरुले अमेरिकामा नेपालीकेन्द्री मात्र नभएर सुडान, बुर्किना फासो, ताईवान, रसिया, एल साल्भाडार, फिलिपिन्स, भारत, पाकिस्तान, इथियोपिया, उज्वेकिस्तानजस्ता देशबाट अमेरिका आएका र सफल भएका ३१ वटाभन्दा बढी श्रृखंला निर्माण गरी सकेका छन्।
सुन्न र हेर्न सकिने ती पोडकास्ट सुनेर अमेरिकाका आप्रवासीले मात्र नभई अन्य मुलुकमा समेत अनुकरणीय बन्दै गएको छ उनको कार्यक्रम।
बेलायत, अष्ट्रेलियामा बसेका आप्रवासीहरुले समेत यसका कार्यक्रमबाट विदेशमा रहेर पनि आफूले सोचेको क्षेत्रमा लाग्न प्रेरणा र हौसला मिलेको प्रतिक्रिया दिने गरेको अनुजले बताए।
‘विभिन्न क्षेत्रबाट प्राप्त भएका प्रतिक्रियाले काम गर्न झनै प्रेरणा मिलेको छ,’ उनले भने, ‘आफूले गरेको काम अनुकरणीय बनेकोमा एकदमै उत्साहित भएको छु।’
विषेशगरी, उक्त पोडकास्ट कार्यक्रममार्फत् उनी अमेरिका भित्रने आप्रवासीलाई अमेरिकाका नियमकानुन बुझाउने खालका कार्यक्रम उत्पादन तथा प्रसारण गर्छन्।
अमेरिकी आप्रवासीले केकस्ता सुविधा पाउन सक्छन् भन्ने जानकारीमूलक विवरण समावेश गरिएका पोडकास्टमा कुन ठाउँमा जाँदा के गर्नु पर्छ भन्ने लगायतका सूचना दिइने गरेको थापाले बताए।
‘पोडकास्ट कार्यक्रम सुनेर अमेरिका बस्दै आएकी एक जना विद्यार्थीले पब्लिक लाईब्रेरीमा निःशुल्क प्रवेश पाइन्छ भनेर थाहा पाएको प्रतिक्रिया दिइन्।
त्यस्तै, अमेरिकामा करिअर कसरी बनाउने भनेर अलपत्र परेका एक छात्रले मेसेज गरी तपाईको पोडकास्टबाट मैले बाटो पाएँ भन्ने म्यासेज गरे। सामाजिक सञ्जालबाट आउने यस्ता प्रतिक्रियाले थापा दम्पति झनै उत्साहित छ,’ उनले ठट्यौली शैलीमा भने।
सञ्चारकर्मी दीपिकासँग विवाह भएपछि २०१४ अप्रिलमा न्यूयोर्क हानिएका थापाले अमेरिकामा पत्रकारिताको अध्ययनका साथै सामाजिक काम समेत गर्दै आएका हुन्। श्रीमती दीपिका हरकाममा अनुजलाई सहयोग गर्छिन्।
सरसल्लाह तथा परामर्श र कार्ययोजनामा दीपिका आफूभन्दा अब्बल रहेको थापाको अनुभव छ।
अमेरिका पुगेपछि दीपिकासँगको सल्लाहमै काम खोज्नभन्दा पनि पत्रकारिता अध्ययन तर्फ लागे उनी।
सिटी युर्निभसिटी अफ न्यूयोर्कको क्रेग न्यूयोर्क ग्रेजुएट स्कुल अफ जर्नालिज्ममा मेजर इन्टरनेसनल रिपोटिङ एन्ड कन्सन्ट्रेसन मल्टिमिडियामा विषयमा स्नातकोत्तरको अध्ययन पूरा गरे। तर पूर्णकालीन विद्यार्थी बन्न सक्ने अवस्था नभएको उनले बताए।
‘अध्ययनका लागि रकम जुटाउन काम गर्नै पर्ने बाध्यता थियो। दुई वर्षको समय दुई दशकभन्दा लामो लाग्यो। श्रमपूर्ण बन्यो।
एकातिर पढाई अर्कोतिर खर्चको जोहो। दुबै काम नगरी नहुने अवस्था थियो। अझ नयाँ परिवेशमा काउन्सिलिङ गर्ने कोही नहुँदा निकै गाह्रो भएको थियो,’ उनले विगतको संघर्ष सम्झिए।
सन् २०१७ मा पत्रकारिता विषयको स्नातकोत्तर तहको अध्ययन पूरा गरेका उनले विभिन्न अमेरिकी सञ्चारमाध्यममा इन्टर्नसिप गरे। अन्ततः २०१८ अक्टोबर ३ का दिन अमेरिकाको मूलधार पत्रिका ‘द स्ट्रिट’मा भिडियो प्रोड्युसरका रुपमा पत्रकारिताको वास्तविक करिअर सुरु गरे अमेरिकामा बसेर।
काठमाडौंको स्टार एफएमबाट पत्रकारिता सुरुवात गरेका अनुजले छापा, टेलिभिजन र अनलाइनमा पनि आफ्नो जीवनको ऊर्जाशील समय खर्च गरे। संघर्ष गरे। प्रतिफलमा धेरै कुरा सिक्ने अवसर पनि पाए।
समाजका समस्या नियाल्न पत्रकारिताले सिकाएको र आफूले हाल गरेको काम पनि पत्रकारिताकै एउटा पाटो भएको बनाउँछन् उनी।
विभिन्न सपना बोकेर अमेरिका पुगेपछि धेरै व्यक्ति अलमलिने गर्छन्। करियर र सोचाइ एकातिर हुने र उनीहरु अर्कैतिर मोडिने गरेको अनुजको अनुभव छ।
कतिपय मानिसहरु अमेरिकाका सामान्य नियम थाहा नपाएर त्यहा प्राप्त हुने सुविधा उपभोग गर्न नसक्ने र जरिवानामा समेत पर्ने गरेकोलगायतका समस्या उनले देखे, भोगे।
अमेरिका आउने नवआप्रवासीलाई सहयोग गर्न अनुजले श्रीमती दीपिका श्रेष्ठसँग मिलेर ‘एट दि इन्ड अफ द डे’ नामक साप्ताहिक पोडकास्ट सुरु गरेका हुन्।
यो कार्यक्रम अहिले अमेरिकामा निकै लोकप्रिय बन्दै गइरहेको छ। नव आगन्तुक आप्रवासीका लागि त झन् बढी जीवनोपयोगी पनि।
सानै भएपनि सामाजिक कामको प्यास मेट्न र आत्मसन्तुष्टिका लागि मात्र पोडकास्ट चलाएका बताउँन् थापा।
‘मलाई कथा भन्न मन पर्छ। कथा यहाँ पनि छ। नेपालमा पनि। म रमाउन सक्ने पेसा पत्रकारिता नै हो। दीपिकाको साथ सहयोग र प्रेरणाले पनि काम गर्न ऊर्जा थपेको छ। यहाँ आएर पनि म त्यो पेसाभन्दा बाहिर जान सकिनँ,’ उनले कथा टुंग्याए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।