बैतडी– एक आर्थिक वर्षमा सञ्चालन हुने वार्षिक बजेट नीति तथा कार्यक्रम रकमसहितको किताब स्थानीय, प्रदेश र संघले रातो किताब भनेर छपाई गर्ने गर्छन्। जस अनुसार वर्ष भरीका योजना के छन् भने जनतालाई थाह हुन्छ।
उपभोक्ताले के योजनामा कति बजेट छ भन्ने जानकारीसमेत रातो किताब हेरेपछि थाह हुन्छ। तर बैतडीका जनप्रतिनिधि तथा कर्मचारीले योजना यो छ भन्दा जनताले विश्वस्त हुनलाई देखाउन आधार रेडबूक नै बनाउन सकेका छैनन्। एउटा मात्र होइन, जिल्लाका १० वटै तहले रेबूक छापेका छैनन्।
कुन पालिकाले के गरेको छ?
बैतडी जिल्लाको पुरानो नगरपालिका दशरथचन्द नगरपालिकाले रातो किताब छपाई नगरे पनि वार्षिक बजेट नीति तथा कार्यक्रम, योजनाको नाम र रकम तथा वडा र शाखागत बजेट योजनासमेतको अनलाईन पोर्टलमार्फत् सार्वजनिक गरेको छ । सूचना अधिकारी राजबहादुर बिष्टका अनुसार रातो किताब छपाई प्रक्रियामा छ।
पाटन नगरपालिकाले योजना, बजेट तथा कार्यक्रमहरु समेटिएको रातो किताब छपाईका लागि दिएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत शेरबहादुर बुढाले बताए। ‘सबै वडालाई लेटरप्याटमा योजनाहरु लेखर पठाएको छ,’ प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत बुढाले भने, ‘रातो किताब नआउँदासम्म तेसै पत्र अनुसार योजना सम्झौता गर्ने हो।’ बजेट पुस्तिका सुत्रमा अपडेट भए पनि पाटन नगरपालिकाले अनलाइन पोर्टनमा जनताले देख्ने गरी सार्वजनिक गरेको छैन। अब केही दिनमै उक्त काम हुने बुढाको भनाइ छ।
मेलौली नगरपालिकाले रातो किताब छपाई गरेको छ तर धनगढीमै छ। वार्षिक बजेट नीति तथा कार्यक्रम, योजनाको नाम र रकम तथा वडा र शाखागत बजेट योजनासमेत पुस्तिका अनलाइन पोर्टलमार्फत् सार्वजनिक गरेको छ। प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत सपना कार्कीका अनुसार रातो किताब दुई/तिन दिनमै नगरपालिकामा आइपुग्ने छ।
पुर्चौडी नगरपालिका नगरकार्यपालिकाको कार्यालय हाटले पनि रातो किताब छपाईको प्रक्रियामा रहेको जनाएको छ। आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को वार्षिक विकास कार्यक्रमले सुत्रमा समावेश गरेको कार्यक्रम तथा बजेटलाई आफ्नो अनलाइन पोर्टलबाट सार्वजनिक गरेको छ। बजेट रकमसहितको हेर्न मिल्ने गरी अनलाइनमार्फत् केही महिना अऊाडि नै सार्वजनिक गरेको सूचना तथा संचार प्रविधि अधिकृत प्रविन धानुकले बताए।
तीन गाउँपालिका सुनर्या, डिलाशैनी र सिगासका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत रधुनाथ अवस्थीका अनुसार सुनर्या गाउँपालिको रातो किताब छपाईको प्रक्रिया पूरा छ तर डिलाशैनी र सिगासमा पछि गएकाले प्रक्रिया सुरु गर्न सकिएको छैन।
सामाजिक सुरक्षा भत्ता र कर्मचारी तलब तथा जनप्रतिनिधिको सेवा सुविधा भुक्तानीका लागि सुत्रमा बजेट समावेश गरेर काम चलाएको उनको भनाइ छ। सुनर्याले जनताले देख्नेगरी योजना बजेट पुस्तिकालाई अनलाइन पोर्टलबाट सार्वजनिकसमेत गरेको छ।
डिलासैनी गाउँपालिकाको बजेट तथा कार्यक्रम २०८०/०८१ भनेर अनलाइनमा राखेको छ तर यसमा योजनाको नाम, रकम केही छैन। चालू आर्थिक वर्षको कूल बजेट भने समावेश छ। सिगास गाउँपालिकाको आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को अनुमानित आय व्यय विवरण भनेर योजनाको रकमसहितको वडा र शाखागत बजेट सिलिङ अनलाइन पोर्टलमार्फत् सार्वजनिक गरेको छ।
शिवनाथ गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को बजेट सिलिङ भनेर योजना कार्यक्रम रकमसहित गाउँ सभाबाट पारित गरेकोलाई नै अनलाइनमार्फत् सार्वजनिक गरेको निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत नरेन्द्र सिंह महताले बताए। उनले आफू प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत भएपछि २०७७ सालदेखिका योजना तथा बजेट अनलाइनमा राखेको बताए।
यता पञ्चेश्वर गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ को रातो किताब शीर्षक नै राखेर अनलाइनमा प्रकाशित गरेको। तर रातो किताब छपाई नगर्ने प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत कृष्णबहादुर बोहराले बताए। स्रोत अनुमान तथा सीमा निर्धारण २०८०/०८१ शीर्षकमा दोगडाकेदार गाउँपालिकाको अनलाइनमा आय व्यय अनुमान भनेर प्रकाशित गरेको छ किताब छपाई प्रक्रियामा रहेको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत गजेन्द्र प्रकाश थारुले बताए।
ऋधिकाश स्थानीय तहले अनलाइन पोर्टलबाट बजेट सार्वजनिक गरे पनि सर्वसाधारण जनताको पहुँचमा भने छैन।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।