काठमाडौं– कवि तथा फिल्म ‘जारी’का निर्देशक उपेन्द्र सुब्बाले सोमबार साँझ फेसबुकमा एउटा स्टाटस लेखे।
आफ्नी माइली छोरीको पढाइलाई लिएर जाउलाखेलस्थित डिएभी सुशील केडिया विश्व भारती स्कुलले गरेको अपमानजनक व्यवहारबारे उनले गुनासो पोखेका छन्।
उपेन्द्रकी छोरी अहिले कक्षा ९ मा पढ्छिन्। विद्यालयले लिएको परीक्षामा उनको कम नम्बर आयो। विद्यालयले पढाइ कमजोर भएका कारण देखाएर छोरीलाई स्कुल परिवर्तन गराउन दबाब दिएको उनले बताए।
‘आमा र छोरी उप–प्रधानाध्यापकको कोठामा पस्ना साथ यसको बुवा खै? किन नआएको भनि सोधियो रे। नानीको आमाले बिजी भएर आउन पाउनुभएन भनिछन्। भाइस प्रिन्सिपलसहित अरु दुईजनाले गिज्याएर हाँस्दै, होच्याएर, हेपेर– यो बच्चालाई हामी पढाउन सक्दैनौं। अन्त स्कुल लानु यहाँ यिनलाई सिकाउने कुनै औषधि छैन। यिनले पढ्नै सक्दैन' भनेछन्। पहिला पनि जोशी सरले पढेर केही गरिखान सक्दैन बरु एउटा स्कुटी किन्दिनु पठाओ चलाएर खान्छ भने भन्दै आमा छोरी दुवै मसँग रोए,’ सुब्बाले लेखेका छन्।
त्यसपछि आफूलाई रातभरी निद्रा नपरेको र भोलिपल्ट स्कुल गएर उप प्रधानाध्यापकलाई गुनासो गरेको उनले उल्लेख गरेका छन्।
लेखेका छन्, ‘बिहान उठेर शैलेन्द्र डि कार्की सरलाई गुहारेँ। स्कुल गयौं, भाइस प्रिन्सिपललाई भेट्यौं। के–के नै भनौंला भनेर गाको, अनुहार देखेर केही भन्न सकिनँ। सामान्य गुनासो राख्दै छोरीको ट्रान्सक्रिप्ट मागेर आएँ। र यति भनेँ–मेरो छोरीलाई जस्तो व्यवहार अरु विद्यार्थीलाई नगर्नू। हरेक बच्चाहरु क्षमतावान हुन्छन्। एकै किसिमको क्षमता नराखे पनि विशेष क्षमता राख्छन्। बच्चाहरुलाई हत्तोसाही नगर्नू। बच्चाको अघि उस्को अभिभावकसँग बोल्दा सम्मानले बोल्नु, आर्थिकरुपमा गरीब परिवारकै किन नहोस्, नहेप्नु।'
उनको स्टाटस आएपछि नेपाललाइभले सुब्बासँग गरेको फोन संवादमा विद्यालयमा अन्य विद्यार्थी पनि प्रशासनको दबाबको कारण रोइरहेको घटना आफूले देखेको बताए। ‘हामी त्यहाँ जाँदा अन्य बच्चा पनि रोइरहेका थिए। पढाइमा कमजोर भएको भन्दै कक्षा ९ पुगेपछि विद्यालयले स्कुल छाड्न दबाब दिने रहेछ। यसबाट पीडित अन्य बालबालिका र अभिभावक पनि छन्,’ उनले भने।
स्कुलले कक्षा ९ मा विद्यालयले कमजोर भनिएका विद्यार्थीलाई निकाल्नुको कारणसहित भने, ‘उनीहरूको एसईईमा राम्रो नम्बर ल्याउने विद्यार्थी देखाउनु रहेछ। कम नम्बर ल्याएका विद्यार्थीका कारण साख घट्छ भनेर कमजोरलाई सिकाउनुको साटो स्कुल छाड्न बाध्य बनाउने रहेछन्।’
उपेन्द्रकी माइली छोरी कक्षा २ देखि उक्त स्कुलमा पढ्दै आएकी थिइन्। उनले छोरीको स्कुल ६ कक्षामै परिवर्तन गराउन खोजेका थिए। ‘तर सहरमा साथी न घरमा हुन्छन् न छिमेकमा। स्कुलका साथी छुट्छन् भनेर छोरीले परिवर्तन गर्न मानिनन्। यसपटक छोरीको मनोविज्ञानमा असर पार्नेगरी स्कुल छाड्न दबाब दिए,’ उनले भने।
आफूले सम्झाउँदा स्कुलका उप–प्रधानाध्यापक रामचन्द्र खनालले यो विषयलाई हल्का रुपमा लिएको उनले बताए। ‘अरु स्कुलमा भर्ना गर्दा राम्रो हुन्छ होला। यो भन्दा सानो स्कुलमा राम्रो फोकस गरेर पढाउन सकिन्छ। यहाँ फोकस हुन गाह्रो भयो उसलाई,’ खनालको भनाइलाई उदृत गर्दै सुब्बाले भने।
नेपाल लाइभले स्कुलका उप–प्रधानाध्यापक रामचन्द्र खनालसँग फोन सम्पर्क गर्यो। खनालले छोरीको पढाइमा कमजोरी छ भनेर अभिभावकलाई जानकारी गराउन मात्र खोजेको बताए। ‘छोरीको पढाइमा कमजोरी छ। सुधार गराउनुपर्छ भनेर भनेको हो। स्कुल छाड्न दबाब दिएको हैन। उहाँ आफैंले परिवर्तन गराउँछु भन्नुभयो,’ उनले भने।
विद्यार्थीको पढाइलाई सुधार गराउने दायित्व त विद्यालयको हैन? तपाईं आफैंले स्कुल छाड्न दबाब दिनुभएको कुरा गलत हो त? भन्ने प्रश्नमा उनी अलमलिए। उनले भने, ‘परीक्षा राम्रो गर्नुभएन। नेपाल सरकारको परीक्षा प्रणालीमाथिको आफ्नै सिस्टम छ। सिस्टम अनुसार हामी पनि चल्नुपर्यो।’
बाँकी प्रश्नको जवाफ दिन उनले चाहेनन्। उनले आफू व्यस्त भएको भन्दै बाँकी जवाफ दिन चाहेनन्।
व्यापारिक घराना शंकरलाल केडियाका कान्छो छोरा सुशील केडियाको स्मृतिमा सन् १९९३ मा यो स्कुलको स्थापना भएको थियो। विद्यालयमा गुणस्तर र संस्कारसहितको शिक्षा दिइने दाबी स्कुलले गर्दै आइरहेको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।