काठमाडौं– गत १० पुसको नाटकीय राजनीतिक परिघटनापश्चात पार्टीकै महामन्त्रीदेखि अन्य प्रभावशाली नेताहरूले प्रश्न उठाएपछि कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले केन्द्रीय समिति बैठक डाके।
४ मंसिरको निर्वाचनको समीक्षा र समसामयिक राजनीतिबारे छलफल गर्न देउवाले पुसको तेस्रो हप्ताका लागि बैठक डाकेपछि उपसभापति पूर्णबहादुर खड्काले सामाजिक सञ्जालमा लेखेरै पार्टीबारेमा सार्वजनिक कार्यक्रमहरूमा आलोचना गर्नुभन्दा डाकिएको केन्द्रीय समितिमा गम्भीर छलफल गर्नेगरि गृहकार्य गर्न नेताहरूलाई आह्वान गरे। तर, उक्त बैठक अहिलेसम्म बसेको छैन।
पार्टी विधानमा हरेक दुई महिनामा केन्द्रीय समिति बैठक गर्ने प्रावधान भए पनि कांग्रेसले गएको भदौ ५ यता केन्द्रीय समिति बैठक गर्न सकेको छैन। ४ मंसिरमा भएको निर्वाचनको समीक्षा समेत नगरेको कांग्रेस, सभापति देउवाको तजबिजमा अल्मलिएको देखिन्छ। सभापति देउवालाई आवश्यक पर्ने राजनीतिक निर्णयका लागि उनी आफ्नो समूहमा छलफल गर्छन्। बेलाबखत कार्यसम्पादन समितिको बैठक गरेर त्यसलाई अनुमोदन गराउँछन्।
तर, उनको अनिर्णयको बन्दीले पछिल्लो समयमा कांग्रेसले मन्त्रिपरिषद्मा पाएको ८ मन्त्रालयमा मन्त्री समेत पठाउन सकेको छैन। वर्तमान मन्त्रिपरिषद्मा अहिले कांग्रेसका चार मन्त्री सहभागी छन्। देउवाले अन्य चार नाम तत्कालै सिफारिस गर्ने मनस्थितिमा समेत नदेखिएको कांग्रेस नेताहरू बताउँछन्।
देउवाले लिनुपर्ने कैयन् निर्णयहरू छन्, जसका कारण पार्टीका कामहरू समेत प्रभावित भएको देखिन्छ। १४औं महाधिवेशन भएको डेढ वर्ष बितेपनि देउवाले अहिलेसम्म पार्टीको कोषाध्यक्ष समेत मनोनीत गरेका छैनन्। उनीनिकट नेताहरूका अनुसार देउवाले जानेरै कोषाध्यक्षसहित १२ केन्द्रीय सदस्य मनोनीन गरेका छैनन्। देउवा अहिले आफ्नै कोर समूहभित्रै चार नेतालाई कोषाध्यक्षको प्रलोभलन दिएका बताइन्छ। विधानत: महाधिवेशनबाट सभापति निर्वाचित भएको ६ महिनाभित्रै कोषाध्यक्ष र केन्द्रीय सदस्यहरू मनोनीत गरिसक्नु पर्छ। तर, देउवाले डेढ वर्षसम्म यसलाई वास्ता गरेका छैनन्।
विधानको त्यो व्यवस्था पालना गरेको भए कांग्रेसको केन्द्रीय समिति, विभाग, समिति र आयोगले २०७९ जेठभित्र पूर्णता पाइसक्नु पर्ने थियो। कांग्रेसको १४औं महाधिवेशन २०७८ मंसिर २७ गने सम्पन्न भएको थियो। सभापति देउवा अघिल्लो कार्यकालझैं यसपटक पनि ‘यत्तिकै टार्ने’ मनस्थितिमा देखिन्छन्।
पार्टीमा मुख्य मानिने पदाधिकारी, केन्द्रीय कार्यसमिति, कार्यसम्पादन समिति र संसदीय बोर्डलाई समेत पूर्णता नदिएपछि देउवा पार्टीमा आलोचित हुँदै आएका छन। तर, उनले त्यसलाई खासै वास्ता गरेको देखिँदैन।
देउवाले अहिलेसम्म अनुशासन समिति, केन्द्रीय निर्वाचन समिति, केन्द्रीय नीति, अनुसन्धान तथा प्रशिक्षण प्रतिष्ठानका संयोजक मात्र बनाएका छन्। देउवाले आनन्द ढुंगानालाई अनुशासन समितिको संयोजक, केन्द्रीय लेखा समिति संयोजकमा श्याम घिमिरेलाई मनोनीत गरे पनि ती समितिहरूले पूर्णता भने पाएका छैनन्।
डेढ वर्षअघि दोस्रो कार्यकालका लागि सभापतिमा दावेदारी गर्दैगर्दा देउवाले पहिलो कार्यकालका यस्ता कमीकमजोरी नदोहोर्याउने प्रतिवद्धता जनाएका थिए। तर, दोस्रो कार्यकालका लागि सभापति निर्वाचित भएका उनले पहिलो कार्यकालझैं पार्टीका कामहरूलाई वेवारिसे छाडेको देखिन्छ।
२०७८ फागुन ३ गते केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिले १० वटा भ्रातृ संस्थाको कार्यसमिति भंग गर्दै फागुन मसान्तभित्र केन्द्रीय तदर्थ समिति गठन गर्ने अधिकार सभापति देउवालाई दिएको थियो।
देउवाले २०७८ फागुन ९ मा नेविसंघ, तरुण दल, असार १० मा नेपाल किसान संघ, नेपाल आदिवासी जनजाति संघ र साउन २६ मा नेपाल महिला संघमा सभापति मनोनीत गरे। ती तदर्थ समितिले पनि पूर्णता पाएका छैनन्। बाँकी भ्रातृ संस्थाहरूमा नेतृत्व समेत आएको छैन।
कांग्रेस सहमहामन्त्री जीवन परियार यो वर्षको सुरुदेखि नै स्थानीय तह र प्रतिनिधि सभा तथा प्रदेश सभा निर्वाचन पर्न गएकाले पार्टीका कामहरू प्रभावित भएको बताउँछन्। ‘हामीले यसलाई पूर्णता दिनुपर्थ्यो। विलम्ब भएको छ। यसमा सभापतिबाहेक अरु कसैले केही चासो राखेर केही हुने वाला छैन’, परियाले भने।
पार्टीको भातृ संगठनदेखि विभाग र समितिहरू प्रभावकारी भएका खण्डमा त्यसले पार्टीलाई नै फाइदा हुने भएकाले यस्ता कामहरू अलपत्र राख्नु पार्टीका लागि फाइदाजनक नभएको परियारको भनाइ छ।
हुन त कांग्रेसले १४औं महाधिवेशनमा नेतृत्व चयनको मात्र कार्यतालिका बनाएर ६ महिनापछि पार्टीको विधान महाधिवेशन गर्ने निर्णय गरेको थियो। तर, हालसम्म पनि विधान महाधिवेशनको कुनै सुरसार छैन। केही समयअघि कांग्रेसका दुवै महामन्त्री गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्मा अब बस्ने केन्द्रीय समिति बैठकले पार्टीको विधान महाधिवेशनको मिति तय गर्ने बताएका थिए। तर, केन्द्रीय समिति बैठक नै कहिले बस्ने भन्ने यकिन छैन।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
