मस्को– रुस–युक्रेन युद्धले २४ फेब्रुअरीमा एक वर्ष पूरा गर्दैछ। त्यसको ठीक ३ दिनअघि रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले रुसी जनतालाई सम्बोधन गरेका छन्।
पुटिनले जनसम्बोधनमा रुसले सुरुमा युद्धबाट बच्न धेरै कूटनीतिक प्रयास गरेको तर नाटो र अमेरिकाले त्यसलाई सफल हुन नदिएको आरोप लगाएका छन्।
उनले आफूहरुले अझै पनि वार्ता चाहेको तर त्यसलाई सफल हुन नदिएको भनेका छन्। ‘हामी अझै वार्ता चाहन्छौं, तर वार्ताका लागि राखिएको शर्तहरू हामीलाई मान्य छैनन्,’ पुटिनले भनेका छन्।
पुटिनले युक्रेनलाई पश्चिमा मुलुकहरुले लामो दूरीको प्रतिरक्षा प्रणाली दिइएकाले रुसी सीमानामा खतरा बढेको बताएका छन्। यस्तै, रुस र युक्रेनको मामला स्थानीय रहेकोमा अमेरिका र उसका सहयोगी पश्चिमाहरुले विश्वव्यापी मुद्दा बनाएको पुटिनले आरोप लगाएका छन्।
‘पश्चिमी शक्तिका कारण युद्ध सुरु’
पुटिनले युक्रेनसँगको युद्ध पश्चिमी शक्तिका कारण सुरु भएको बताएका छन्। त्यसलाई रोक्न आफूहरुले सक्दो प्रयास गरेको पनि उल्लेख गरेका छन्।
तर किभ र युक्रेनको काँधमा बन्दुक राखेर उनीहरूलाई मुर्ख बनाइरहेको पुटिनले दाबी गरेका छन्। त्यसका लागि आफ्नो देशलाई कसरी जोगाउने भन्ने कुरा रुसी नागरिकलाई राम्ररी थाहा रहेको पुटिनले दोहोर्याएका छन्।
यस्तै, अमेरिका र उसका सहयोगीहरूले आफ्नो प्रभुत्व बढाउने षड्यन्त्रका लागि अरूलाई प्यादा बनाएर बसिरहेका पुटिनले आरोप लगाएका छन्।
‘पश्चिमी नेताहरूले धोका मात्र दिए’
पुटिनले आफ्नो सम्बोधनमा डोनबास क्षेत्रको समस्या आफूहरुले शान्तिपूर्ण ढंगले समाधान चाहेको तर पश्चिमाहरुको भूमिका त्यसमा महत्वपूर्ण रहेको हेर्नुपर्ने बताएका छन्।
‘डोनबासको क्षेत्रको समस्यालाई हामीले जहिले पनि शान्तिपूर्ण ढंगले समाधान गर्नुपर्छ भन्दै आएका छौं, तर रुसलाई दोष लगाउनेहरुले पश्चिमा नेताहरूको भूमिका पनि हेर्नुपर्छ। यी मानिसहरूले लगातार धोका दिन्छन् र झुट बोल्छन्। पश्चिमी शक्तिलाई सम्मान कसरी गर्ने थाहा छैन,’ पुटिनले भनेका छन्।
‘किभ एक्लैले डोनबास समस्या समाधान गर्न सक्दैन’
पुटिनले रुसको सुरक्षाको लागि पनि युक्रेनमा आक्रमण आवश्यक रहेको पुन: दोहोर्याएका छन्। तर त्यस्तो हुनुमा पश्चिमाको भूमिकाले रुसको सुरक्षामा खतरा उत्पन्न भएको उनले बताएका छन्। डोनबासका जनताले रुसी सरकारसँग सहयोग मागेकाले रुसको उपस्थिति आवश्यक बनेको पुटिनले उल्लेख गरेका छन्।
पश्चिमा शक्तिहरूले युगोस्लाभिया, इराक, लिबिया र सिरियालाई ध्वस्त पारेझैँ युक्रेनलाई पनि ध्वस्त पार्न चाहेको पुटिनले आरोप लगाएका छन्। किभसँग डोनबासको मुद्दा हल गर्ने शक्ति नरहेकोले त्यहाँका जनता रुस आएर आफ्नो समस्या समाधान गरोस् भन्ने चाहेको पुटिनले दाबी गरेका छन्। ्
‘अमेरिकाले सधैं रुसलाई कम आँक्यो’
पुटिनले पश्चिमा शक्तिहरूसँग पनि कुरा गर्न आफूहरुलाई कुनै समस्या नरहेको बताएका छन्। ‘हामी हाम्रोबीचमा संयुक्त सुरक्षा संरचना होस भन्ने चाहन्छौं। यसका लागि म आफैंले धेरै वर्ष प्रयास गरेँ तर अमेरिका र अन्य पश्चिमी शक्तिहरू समाधान चाहँदैनन्। हामीलाई सधैं बेवास्ता गरियो,’ सम्बोधनका क्रममा पुटिनले अमेरिकालाई प्रश्न पनि गरेका छन्, ‘विश्वका अन्य देशमा अमेरिका सरह सैन्य अखडा भएको विश्वको कुन देश हो? अनि यसपछि शान्तिको कुरा गर्दा सोच्नुपर्ने हुन्छ।’
पुटिनले पश्चिमी विश्व आध्यात्मिक विपत्तितर्फ अघि बढिरहेको बताएका छन्। तिनीहरूले रुसको चर्च र परम्परामाथि आक्रमण गरिरहेको र उनीहरुको धर्मगुरुलेसमेत ‘सेम सेक्स म्यारिज’लाई समर्थन गरिरहेको आरोप पुटिनको छ।
पुटिनले अमेरिकासँगको आणविक सन्धि तोडेको घोषणा गरेका छन्। पुटिनले आफ्नो भाषणको अन्तिम मिनेटमा एउटा महत्वपूर्ण घोषणा गरेका छन्। उनले आणविक हतियारसम्बन्धी अमेरिकासँगको नयाँ सन्धिलाई रुसले स्वीकार नगर्ने घोषणा गरेका छन्।
‘रसियालाई युद्धको मैदानमा हराउन असम्भव छ’
पुटिनले रुसले युक्रेनका जनतासँग युद्ध नगरेको पनि बताएका छन्। उनीहरूलाई त्यहाँको सरकारले बन्धक बनाएको पनि जनाएका छन्। उनले रसियालाई युद्धको मैदानमा हराउन असम्भव रहेको भन्ने कुरा विश्वले खुला खानले सुन्न पनि आह्वान गरेका छन्।
बाइडेनले पुटिनको भाषण पनि सुने
पुटिनले करिब एक घण्टा सम्बोधन गरेका थिए। पोल्याण्डको वार्सामा उपस्थित अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले पनि पुटिनको भाषण ध्यानपूर्वक सुनेका समाचार सार्वजनिक भएका छन्। अमेरिका र पश्चिमी शक्तिहरूमाथि पुटिनले लगाएको आरोपको बाइडेनले जवाफ दिने समारहरुमा जनाइएको छ।
यसअघि अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन सोमबार अचानक युक्रेनको राजधानी किभ पुगेका थिए। त्यहाँ उनी युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्कीसँग देखा परेका थिए। बाइडेनले किभको भ्रमणको कुनै पूर्व जानकारी दिइएका थिएनन्। बाइडेन पोल्याण्डबाट रेल चढेर किभ पुगेका थिए।
एजेन्सीहरुको सहयोगमा
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।