काठमाडौं- नेकपा एमालेले राष्ट्रपति पाउने निश्चित छ। तर, एमालेबाट कसले राष्ट्रपति बन्ने अवसर पाउँछ भन्नेचाहिँ निश्चित छैन। विभिन्न नामहरुको चर्चा जारी रहँदा बुधबारबाट भने एमालेमा नयाँ पात्रको प्रवेश भएको छ- डोरमणि पौडेल।
एमालेमा यसअघि राष्ट्रपतिका लागि ईश्वर पोखरेल, सुवास नेम्वाङ, अष्टलक्ष्मी शाक्य लगायतको चर्चा भइरहेको थियो। उनीहरुमध्ये विभिन्न हिसाबले नेम्वाङको पल्लाभारी रहेको आकलन पनि हुँदै आएको थियो। तर, पार्टीभित्रको एउटा पक्षले नेम्वाङलाई राष्ट्रपति बन्न नदिने प्रयास पनि गरिरहेको थियो।
एमालेमा अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले चाहेकै व्यक्ति राष्ट्रपति बन्ने निश्चित जस्तै छ। त्यसमा थप एक व्यक्तिको प्रभावले पनि काम गर्ने एमाले नेताहरु बताउँछन्। उनी हुन्, राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी। पौडेललाई राष्ट्रपति बनाउन भइरहेको प्रयासबारे जानकार एमालेका एक जना शीर्षस्थ नेता भन्छन्- राष्ट्रपतिको चाहनाले नै पौडेलको नाममाथि छलफल सुरु भएको हो।
पौडेललाई भण्डारीनिकट मानिन्छ। २०७४ मा उनी बागमती प्रदेशको मुख्यमन्त्री भएका थिए। संसदीय दलको निर्वाचनअघि उनीले स्वयं आफूलाई मुख्यमन्त्रीको दौडमा सामेल गराएका थिएनन्। तर, आकांक्षी र ‘स्वाभाविक हकदार’ अष्टलक्ष्मी शाक्यलाई रोक्ने भण्डारीको चाहनाले रातारात पौडेललाई मैदानमा मात्रै उतारिएन, विजयी नै बनाइयो र मुख्यमन्त्रीको कुर्सीमा बसालियो।
एमालेमा राष्ट्रपति निकट मानिने शंकर पोखरेलले पनि नेम्वाङलाई रोकेर पौडेललाई अघि बढाउन भूमिका खेलेको ती नेता बताउँछन्। यसमा वरिष्ठ उपाध्यक्ष ईश्वर पोखरेलले पनि साथ दिएको उनको भनाइ छ। ईश्वर पोखरेल आफैं राष्ट्रपति हुन चाहन्छन्। तर, उनका नाममा सहमति जुट्ने सम्भावना नरहनेको एमालेकै नेताहरुको भनाइ छ। खासगरी, नेपाली सेना र दक्षिणी छिमेकीसम्मले उनलाई नरुचाउने भएकाले उनको सम्भावना नरहेको बताइन्छ। आफू पनि हुन नसक्ने भएपछि आफूसरहको अर्को व्यक्ति (नेम्वाङ)लाई रोक्ने रणनीति उनीहरुले अख्तियार गरिरहेको ती नेता बताउँछन्।
एमालेको दशौं महाधिवेशनको समूहले पनि यसमा भूमिका खेलिरहेको छ। त्यतिबेला ईश्वर पोखरेल- शंकर पोखरेल एकातिर र सुवास नेम्वाङ-विष्णु पौडेल एकातिर भएको स्थिति थियो। नेम्वाङ आफैं वरिष्ठ उपाध्यक्ष बन्न चाहन्थे। त्यही कारण उनले घनश्याम भुसाललाई पनि उपाध्यक्षमा उम्मेदवारी दिन सहमत गराएका थिए। तर, ओलीले ईश्वर पोखरेललाई रोजेपछि उनले सो अवसर पाएनन्। ओलीले शंकर पोखरेललाई महासचिवमा रोज्दा पौडेलले पनि सो पद पाएनन्। त्यतिबेला जुन समूहको संघर्ष थियो, राष्ट्रपतिका लागि पनि त्यसकै पुनरावृत्ति भएको नेताहरु बताउँछन्।
‘पार्टीका उच्च तहमा बसिरहनुभएका कतिपय नेताहरुले आफू राष्ट्रपति हुने र अरुलाई हुन नदिने रणनीति अख्तियार गरिरहनुभएको छ। तर, नसोचेको पात्रका रुपमा पौडेलले राष्ट्रपति पद पाएमा अनौठो नमाने हुन्छ’, ती नेता भन्छन्।
ओलीले पनि नेम्वाङप्रति खासै रुचि नदेखाएको एमालेका नेताहरु बताउँछन्। त्यसका दुई कारण रहेको उनीहरुको तर्क छ। पहिलो, राष्ट्रपतिमा ‘एसम्यान’ ल्याउने उनको चाहना छ। खासगरी २०७४ यता ओलीले कैयौँ राजनीतिक सवालहरुमा राष्ट्रपति भण्डारीमार्फत पनि राजनीति गरेका थिए। त्यसैले पौडेल जस्ता पात्र (जसले ओलीप्रति अनुग्रहित भएर भनेको मान्छन्) लाई ल्याउन सकियो भने भोलिका दिनमा सहज हुने उनको बुझाइ छ। किनकि, अहिले प्रचण्डसँग गरेको सम्झौता कुनै दुर्घटनामा नपरे उनी पुनः प्रधानमन्त्री बन्ने निश्चित छ। त्यतिबेलालाई ख्याल गरेर पौडेल जस्ता व्यक्तिको चाहना उनलाई पनि छ।
दोस्रो, नेम्वाङबाट उनले देखेको अप्ठ्यारो। ओलीलाई निरन्तर साथ दिँदै आएको भएपनि उनी ‘एसम्यान’ भने होइनन् भन्ने ओलीको बुझाइ छ। किनकि, नेम्वाङ आफैं संविधान र कानुनका जानकार हुन्। संविधान सभाको अध्यक्ष भएकाले उनले आफ्नो व्यक्तित्वप्रति न्याय गर्नुपर्ने सधैँको बाध्यता हुने गर्छ, नत्र विवादमा पर्ने गर्छन्। अर्कोतिर, २०७७ पुस ५ मा तत्कालीन प्रधानमन्त्रीका रुपमा ओलीले गरेको प्रतिनिधि सभा विघटनप्रति नेम्वाङले सुरुआतमा सार्वजनिक रुपमै विरोध गरेनन्, ओलीप्रति विश्वास रहेको बताए। तर, अनौपचारिक रुपमा भने आफू विघटनको पक्षमा नरहेको बताउन थालेका थिए। उनले विघटन गर्न नहुने सुझाव पनि दिएको बताउने गरेका थिए। त्यसैले नेम्वाङलाई राष्ट्रपति बनाउँदा आफूलाई ‘आँखा चिम्लेर’ साथ नदिने तर पौडेलबाट त्यो सुनिश्चित हुने यो दौडधुपबारे जानकार ती एमाले नेता बताउँछन्।
पौडेलप्रति ओलीमा रहेको सकारात्मक भावनाकै कारण राष्ट्रपति पदका सन्दर्भमा ओलीले पौडेलसँग संवाद पनि गरिसकेको उनको दाबी छ।
पौडेलले भने यो विषयमा खुलेर प्रतिक्रिया दिएनन्। नेपाल लाइभले उनको सम्भावना र रुचिबारे जिज्ञासा राख्दा उनको प्रतिक्रिया थियो- ‘पार्टीमा मभन्दा वरिष्ठ नेताहरु थुप्रै हुनुहुन्छ।’
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
