काठमाडौं– आज अङ्ग्रेजी वर्षको अन्तिम दिन। सन् २०२२लाई विदाइ गर्दै मानिसहरूले आजका दिन यस वर्ष आफूले गरेका कामका समीक्षा गर्छन्। कुरा गरौं नेपाली फिल्म उद्योगको। सन् ०२३को सुरुवात हुँदै गर्दा यो वर्ष नेपालको फिल्म उद्योगको अवस्था कस्तो रह्यो त?
कतिपय फिल्म आए, गए दर्शकले पत्तो पाएनन्। नयाँ प्रयोगका फिल्महरू धरै आए, तर दर्शकहरू हलसम्म तानिएनन्। कमर्सियल फिल्महरू पनि केहीले बक्स अफिसमा अनपेक्षित व्यापार गरे त केहीले कमजोर। हामी यहाँ केही फिल्मको मात्र चर्चा गर्नेछौं।
०२२ सुरु भएसँगै प्रदर्शनमा आएका सुरुवाती फिल्मले बक्स अफिसमा निराशाजनक व्यापार गरे। कोरोना महामाारीका कारण पटक पटक अफ्ठ्यारोमा परेको फिल्म ‘चपली हाइट ३’ फागुन १ गतेबाट पुन: रिलिज भयो। तर फिल्मले व्यापार उकास्न सकेन। निकेश खड्का निर्देशित उक्त फिल्मले यो घाटा नै ब्यहोर्नुपर्यो।
त्यसअघि १८ पुसमा रिलिज भएको फिल्म ‘कठपुतली’ले पनि खासै दर्शक तान्न सकेन। ४ चैत्रबाट प्रदर्शनमा आएको फिल्म ‘चिसो एस्ट्रे’ले पनि दर्शक तान्न सकेन।
यद्यपि, १६ फागुनदेखि प्रदर्शनमा आएको फिल्म म ‘यस्तो गीत गाउँछु २’ले २ दिनमै ८० लाख ग्रस व्यापार गरेको थियो। समग्रमा फिल्मको व्यापार सन्तुष्टजनक नै रह्यो।
समीक्षा राम्रो नपाए पनि अभिनेता पल शाहको स्क्यान्डलले फिल्म चल्नमा मद्दत पुगेको थियो। सुदर्शन थापा निर्देशित फिल्ममा पल र अभिनेत्री पूजा शर्माको मुख्य भूमिका थियो।
नेपाली नयाँ वर्षबाट प्रदर्शनमा आएको झरना थापा निर्देशित फिल्म ‘ए मेरो हजुर ४’ले भने सन्तुष्टजनक व्यापार गर्यो। फिल्मले प्रदर्शनको पहिलो दिनमै ८८ लाखको व्यापार गरेको थियो।
फिल्ममा अभिनेता अनमोल केसी र अभिनेत्री सुहाना थापाको मुख्य अभिनय थियो।
आर्ट फिल्मको कमजोर व्यापार
गत ३ असारमा दीपेन्द्र के खनाल निर्देशित फिल्म 'चिसो मान्छे' प्रदर्शनमा आयो। तर फिल्म प्रदर्शनको पहिलो दिन दर्शकहरूको उपस्थिति कमजोर रह्यो।फिल्म निर्माण पक्षले भने प्रोमोसन जोड लगाएरै गरेको थियो। निर्देशक दीपेन्द्र के खनालले कुनै कसरत बाँकी राखेनन्। तर फिल्मको व्यापार २ करोडभन्दा उकालो लाग्न सकेन।
'चिसो एस्ट्रे'ले पनि समीक्षाहरू राम्रो पायो। दिनेश पाल्पाली निर्देशित फिल्मलाई समीक्षकहरूले नयाँ प्रयोगको सिनेमाका रुपमा पनि लिए। तर फिल्मको लगानी यसरी डुब्यो कि, निर्माताहरू पुनः फिल्म बनाउन सक्ने सामर्थ्यमा थिएनन्।
गत २४ असारमा प्रदर्शनमा आएको अनुप बराल निर्देशित फिल्म 'दोख'को पनि पोस्टर र ट्रेलरले निकै आशा बढाएको थियो। तर प्रदर्शनको पहिलो हप्तामै फिल्म हलबाट उत्रियो।'दोख' लगत्तै प्रदर्शनमा आएको खगेन्द्र लामिछाने निर्देशित 'पानीफोटो'ले हलमा पानीसम्म भन्न पाएन। एक दशकअघि गुरुकुल थिएटरमा खगेन्द्रकै लेखन तथा निर्देशनमा 'पानीफोटो' नाटक मन्चन गरिएको थियो। त्यतिबेला लोकप्रिय नाटकमाथि खगेन्द्रले फिल्म बनाए। तर दर्शकहरू हलसम्म तानिएनन्।
गत भदौमा प्रदर्शनमा आएको सुवर्ण थापा निर्देशित फिल्म फिल्म 'राधा'ले राम्रो समीक्षा त पायो। तर दर्शकहरूको साथ पाउन सकेन। फिल्मलाई हलवालाले निकै कम शो दिएपछि निर्देशक थापाले प्रदर्शन नै बन्द गरेका थिए।
त्यसयता निर्देशक थापा 'राधा'को पुनः रिलिजको दौडमा छन्। ‘राधा’सँगै प्रदर्शनमा आएको दिनेश राउत निर्देशित फिल्म 'प्रकाश'ले पनि लगानी उठाउन मात्र सक्यो। जबकि फिल्मले राम्रो समीक्षाहरू बटुलेको थियो। फिल्मको प्रोमोसन र निर्माण पक्षको अपेक्षाअनुरुप भने कमाइ हुन सकेन।
पछिल्लो समय निकै चर्चा कमाएको फिल्म हो 'ऐना झ्यालको पुतली'। सुजित बिडारी निर्देशित उक्त फिल्मले नेपाली फिल्म उद्योगमा आजसम्मकै राम्रो समीक्षा पायो। कतिपयले दुई दशकयताकै उत्कृष्ट सिनेमा भने। सिर्जनशील र बौद्धिक जमातमा फिल्मले अनपेक्षित प्रशंसा पायो।
अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म फेस्टिभल बुसानको न्यु करेन्ट सेक्सनमा छनोट भयो र ढाकामा भएको अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म फेस्टिभलमा निर्देशक बिडारीले उत्कृष्ट फिल्म मेकरको अवार्डसमेत प्राप्त गरे।
तर फिल्मको व्यापार अनपेक्षित हुन सकेन। फिल्मलाई 'मुभी लभर्स' फेसबुक ग्रुपले प्रचारमा निकै सहयोग गर्यो। राम्रो भनिएर निकै तारिफ बटुले पनि एक करोड भन्दा माथिको व्यापार गर्न सकेन।
कमर्सियल फिल्मको राम्रो व्यापार
'फरक धार' भनिएका फिल्महरू यो वर्ष अघिल्ला वर्षका तुलनामा धेरै बने। तर कमजोर व्यापारका कारण खुम्चन पुगेका दृष्टान्तहरु देखिए। यद्यपि, यो वर्ष कमेडी विधाका फिल्मले भने अनपेक्षित व्यापार गरे।
गत कात्तिक ११ गते प्रदर्शमा आएको फिल्म 'महापुरुष' १०औं हप्तामा पनि हलमा रिलिज भइरहेको छ। फिल्मको सुखद् व्यापारलाई लिएर चलचित्र उद्योगमा चर्चा पनि भइरहेको छ।
प्रदीप भट्टराई निर्देशित फिल्म 'महापुरुष'ले हालसम्म ११ करोडको व्यापार गरिसकेको छ। निर्माण टिमले फिल्मको कमाइ १० करोड पुगेपछि सेलेब्रेसन पनि गरेको थियो। बाको बिहेको विषयमाथि बनाइएको यो सिच्वेसनल कमेडीमा आधारित फिल्म हो।
गत वैशाखमा प्रदर्शन भएको रामबाबु गुरुङ निर्देशित फिल्म 'कबड्डी-४'ले हालसम्मकै उत्कृष्ट व्यापार गर्यो। फिल्मले त्यसअघिका व्यापारको रेकर्ड नै तोड्यो। करिब २५ करोडको व्यापार फिल्मले गर्यो। फिल्मका निर्देशक गुरुङ यो कुराबाट यति हौसिए कि फाइनल म्याच भनिदिएका 'कबड्डी-४'लाई तन्क्याएर 'कबड्डी ५'को तयारी गरिरहेका छन्।
ज्ञानेन्द्र देउजा निर्देशित फिल्म झि़ंगेदाउ'ले ५ करोडभन्दा माथिको व्यापार गर्यो। कमेडी प्रशस्त भएकाले दर्शकहरूलाई फिल्मले हलमा सजिलै तान्न सक्यो।
गत कात्तिकमै प्रदर्शनमा आएको फिल्म 'के घर के डेरा'ले पनि मनग्य दर्शक पायो। दीपेन्द्र के खनाललले ‘चिसो मान्छे’को कम व्यापारले मन चिसो बनाएका थिए। तर यही वर्ष रिजिल भएको उनको फिल्म ‘के घर के डेरा’४ करोडभन्दा माथिको व्यापार गर्यो। दर्शक हलदसम्म तान्न अघिल्लो फिल्ममा जुन कसरत गर्नुपरेको थियो। यो फिल्ममा भने गर्नुपरेन।
दीपेन्द्र लामा निर्देशित फिल्म '२ नम्बरी' गत असोजमा प्रदर्शनमा आयो। फिल्मले ६ करोडभन्दामाथिको व्यापार गर्यो। कमेडी विधाका फिल्मले बजार पाउँदै गर्दा प्रेमको विषयवस्तुमाथि बनेको एक्सन विधाको फिल्म सन्तोष सेन निर्देशित 'प्रेम गीत-३' ले नेपाल र भारतमा मनग्य कमाइ गर्यो।
त्यसैगरी ‘प्रेम गीत–३’ले पनि भारत र नेपालमा गरेर सन्तुष्टजनक व्यापार गर्यो। यस वर्ष समग्रमा धेरै फिल्मले कमजोर व्यापार गरे भने केही फिल्मले मात्र सुखद् आशा राखे। सन् ०२३ मा बन्ने फिल्महरूले फिल्म उद्योगलाई कति आशा जगाउँछन् त्यो भने हेर्न बाँकी छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
