काठमाडौं- नेपाली कांग्रेसका सभापति तथा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा सरकार आलोपालो चलाउने विषयमा सहमत भएका छन्। माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले अघि सारेको दुई-दुई-एक वर्षको प्रस्तावमा उनी सकारात्मक देखिएका छन्।
तर, सत्ता गठबन्धनमा प्रधानमन्त्री आलोपालो गर्दा पहिले कसले पाउने भन्ने विषयमा भने अझै सहमति हुन सकेको छैन। प्रधानमन्त्री देउवा सरकार सञ्चालनलाई निरन्तरता दिन चाहन्छन्। दुई वर्षपछि मात्रै माओवादी केन्द्रलाई हस्तान्तरण गर्ने कुरामा उनले प्रचण्डलाई मनाउन खोजिरहेका छन्।
दुई वर्षमा शक्ति गुम्ने डर!
कांग्रेस एक नेताका अनुसार हालै संसदीय दलको नेतामा निर्वाचित देउवा प्रधानमन्त्रीका लागि दुई पर्खिदा शक्ति कायम रहन नसक्ने देखिरहेका छन्। उनीनिकट एक नेताका अनुसार कांग्रेस भित्रका गुटमा रहेको ध्रुवीकरणले दुई वर्षमा जे पनि हुन सक्ने अवस्था छ।
त्यसैमाथि उनीसँग संसदीय दलको नेतामा पराजित गगन थापाले त्यही दिन कांग्रेसकै नेतृत्वमा सरकारलाई निरन्तरता दिनुपर्ने कुरामा जोड दिएका छन्। बन्द कोठामा भएको आलोपालो प्रधानमन्त्री बन्ने सहमतिको भारी पार्टीले नबोक्ने बताइसकेका छन्।
शक्ति बाँडफाँटमा देउवाले पहिले प्रधानमन्त्री अर्कै पार्टीलाई दिँदा संस्थापनइतर समूहले यसलाई अजेन्डा बनाउने निश्चित छ। पार्टीमा विभिन्न आश्वासन दिइएका सांसदहरुलाई शक्ति बाहिर हुँदा पूरा गर्न नसकिने देउवाले बुझेका छन्। संसदीय दलको नेतामा चयन हुँदा धेरै सांसदहरुलाई मन्त्री बनाउने आश्वासन दिइएको छ। झन्डै ४० जनालाई उनले आश्वासन दिएको चर्चा संसदीय दलको चुनावअघि नै भएको थियो।
कांग्रेसले बढीमा ८ मन्त्री पाउने भएकाले दुई वर्षमा उनीहरुको पालो पुर्याउन सम्भव छैन। पालो गर्दा पनि हटाइनेहरु असन्तुष्ट रहने जोखिम रहन्छ। यसले गर्दा दुई वर्षमा हिसाब गडबड हुने देउवाले देखेका छन्। महामन्त्री थापाले संसदीय दलमा पराजित भएपछि फेरि सोही पदका लागि आफूले प्रयास गरिरहने घोषणा गरेका छन्। थापानिकट नेताहरुका अनुसार पाँच वर्षको बीचमा बहुमत सांसदको हस्ताक्षर संकलन गरेर देउवालाई संसदीय दलको नेताबाट फिर्ता बोलाउने प्रयास हुनेछ।
जुनसुकै बेला शक्ति स्थान्तरण भइरहने नेपाली राजनीतिमा दुई वर्षपछि आफू प्रधानमन्त्री हुनेमा देउवा ढुक्क छैनन्। उमेरका हिसाबले पनि सक्रियता घट्दै गएका देउवा त्यसैले प्रधानमन्त्रीमा निरन्तरता दिन चाहन्छन्।
अहिले राष्ट्रपति गुम्ने डर
प्रधानमन्त्रीमा देउवालाई निरन्तरता दिन प्रचण्डलगायत सत्ता गठबन्धनका दलहरुलाई कुनै समस्या छैन। तर, अहिले नेतृत्व गर्ने दलले नै राष्ट्रपति नपाउने अडान उनको छ। कांग्रेसले प्रधानमन्त्रीमा निरन्तरता खोजेको भन्दै राष्ट्रपति माओवादी केन्द्र वा एकीकृत समाजवादीका भागमा पर्नुपर्ने उनको भनाइ छ।
सत्ता गठबन्धनको शक्ति सन्तुलनका लागि समेत दुई पदमा एउटै दल हुन नहुने उनको बुझाइ छ। सुरुमा आफ्नो पार्टीका लागि लबिङ गरेका उनले अहिले उक्त पदमा एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधव नेपाललाई अघि सारिरहेका छन्।
नेपाल राष्ट्रपति बन्दा दलको नेतृत्व गर्ने छैनन्। त्यस्तो अवस्थामा यसअघि प्रचण्ड, नेपाल र बाबुराम भट्टराईले छलफल चलाएको समाजवादी केन्द्र निर्माणमा समेत सहज हुने देखिन्छ।
देउवाले पार्टीकै अर्का नेता रामचन्द्र पौडेललाई राष्ट्रपतिका लागि आश्वासन दिएको राजनीतिक घटनाक्रमले देखाइसकेको छ। उनले संसदीय दलको नेताको निर्वाचनमा पौडेललाई आफ्नो प्रस्तावक बनाउन सफल भएका छन्। कांग्रेस बाहेकका दललाई राष्ट्रपति बनाउने अवस्था आउँदा प्रस्ताव पौडेल नै असन्तुष्ट हुनेछन्। त्यसले देउवाविरोधी जनमत बलियो बनाउन सहयोग पुग्नेछ। साथै त्यही विषयलाई अघि सारेर देउवाको पार्टीमा चर्को आलोचना हुनेछ।
अन्तिम छलफलमा शिर्ष तीन
बालुवाटारमा सत्ता गठबन्धनको बैठक बोलाइएको छ। त्यसअघि देउवा र प्रचण्डले 'वान टू वान' छलफल गरेका छन्। एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष नेपाल उनीहरुको छलफलपछि प्रवेश गरेका छन्।
पद बाँडफाँटको हिसाबकिताब तीन शिर्ष नेताहरुले मिलाएपछि संयुक्त बैठक बस्ने तयारी गरिएको छ। गठबन्धनको बैठकमा राष्ट्रपतिका आकांक्षी समेत रहेका पौडेल हुने भएकाले पनि तीन नेताकै बैठकमा टुंगो लगाउनुपर्ने अवस्था छ।
उनीहरुले गर्ने छलफल नै अन्तिम हुनेछ। उनीहरुबीच मुख्य पद र प्रधानमन्त्रीको आलोपालोमा कुरा मिलेपछि सत्ता गठबन्धनमा सहभागी गराउनुपर्ने दलको विषयले प्रवेश पाउनेछ। प्रवेश गर्न चाहेका नयाँ दलहरुले उनीहरुलाई दिनुपर्ने पदहरुका विषयमा मात्रै गठबन्धनको बैठकमा छलफल हुनेछ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
