पोखरा– गण्डकी प्रदेश सभामा प्रत्यक्षतर्फ २ महिलामात्र निर्वाचित भएका छन्।
हालसम्म ३४ निर्वाचन क्षेत्रको नजिता आइसकेको छ। स्याङ्जा–२‘१’ र ‘२’ को मतगणना हुन सकेको छैन। दुवै प्रदेश सभामा महिला छैनन् । त्यसकारण प्रत्यक्षतर्फ महिला सांसद २ जनामै सीमित रहने देखिन्छ।
गण्डकी प्रदेशसभामा प्रत्यक्षमा चुनाव जित्ने महिला दुवै एमालेबाट उम्मेदवार बनेका थिए। स्याङ्जा–१ ‘१’ बाट एमालेकी सीता सुन्दास र नवलपूर २‘१’ बाट पद्मा जीसी श्रेष्ठ निर्वाचित भएका हुन्। सीता सुन्दासले गठबन्धनबाट उम्मेदवार बनेकी माओवादी केन्द्रकी अमृता थापालाई पराजित गरिन्। सुन्दासले १४ हजार ६ सय ९० र थापाले १३ हजार २ सय ६७ मत प्राप्त गरिन्।
नवलपुर २ ‘१’ बाट प्रदेश सभामा निर्वाचित भएकी जिसीले १९ हजार ३ सय ९६ मत प्राप्त गरिन्। पराजय भएका माओवादी केन्द्रका सौगमकुमार सिरपाली विकले १४ हजार ७ सय ५८ मत प्राप्त गरे।
प्रदेशमा प्रत्यक्षतर्फको ३६ सिटमा दल र स्वतन्त्र गरी २ सय ३५ जनाको उम्मेदवारी परेको थियो। जसमा महिला उम्मेदवार २९ मात्रै थिए । निर्वाचनबाट ठूला भएका दलले महिलालाई उम्मेदवार बनाउन नसक्दा २ जनामा नै सीमित रहेको हो।
ठूला दलले महिला उम्मेदवारलाई विश्वास नगर्दा महिला सहभागिता कम हुन पुगेको हो। समानुपातिकतर्फ कोटा पुर्याउन महिला समेट्दा सीमान्तकृत समुदायका पुरुषले समेत अवसर नपाउने सम्भावना बढेको छ।
महिला कोटा पुर्याउन समानुपातिककै भर
संविधानले संसद्मा प्रतिनिधित्व गर्ने प्रत्येक दलबाट निर्वाचित कुल सदस्य संख्याको कम्तिमा एक तिहाइ महिला हुनुपर्ने भनेको छ ।
३६ निर्वाचन क्षेत्र रहेको गण्डकी प्रदेश सभामा २ महिलामात्र निर्वाचित भए। प्रदेश सभामा प्रत्यक्षतर्फ ३६ र समानुपातिकतर्फ २४ सासंद चुनिन्छन्। नेपालको संविधानले ३३ प्रतिशत महिला सहभागिता पुर्याउनुपर्ने व्यवस्था गरेको छ। प्रदेश सभामा महिलाको सहभागिता पुर्याउन २० जना महिला सांसद चाहिन्छन्। २ जना प्रत्यक्षबाट निर्वाचित हुँदा बाँकी १८ जना समानुपातिकबाट परिपूर्ति गर्नुपर्नेछ।
प्रतिनिधि सभामा गण्डकीबाट एउटामात्रै महिला
एमालेकी विद्या भट्टराई गण्डकी प्रदेशबाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित हुने एक्ली महिला हुन्। उनी कास्की–२ बाट निर्वाचित भएकी हुन्।
उनी यसअघि कास्की–२ बाटै निर्वाचित भएकी थिइन्। श्रीमान् रवीन्द्र अधिकारीको ठाउँबाट २०७६ मा भएको उपनिर्वाचनबाट पहिलो पटक विद्या विजयी भएकी थिइन्। गण्डकी प्रदेशमा प्रतिनिधिसभातर्फ १८ सिट छन्।
जसमा स्याङ्जा–२ मा पनि एमालेले पद्मा अर्याललाई उम्मेदवार बनाएको छ। यस क्षेत्रको मतगणना हुन नसक्दा चुनावी परिणाम आएको छैन। यस्तै, बागलुङ–२ मा पनि मन्जु शर्मा चालिसे उम्मेदवार थिइन्। उनी माओवादी केन्द्रका उम्मेदवार देवेन्द्र पौडेलसँग पराजित भइन्।
गण्डकी प्रदेशमा एमालेले प्रतिनिधिसभा सदस्यतर्फ ३ महिला उम्मेदवार बनाएको थियो। कांग्रेस, माओवादीलगायत महिला उम्मेदवार बनाएका थिएनन् ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।