• गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • नेपाल लाइभ

    • राजनीति
    • निर्वाचन विशेष
    • अनुसन्धान
    • प्रवास
    • विचार
    • फिचर
    • समाचार
    • ब्लग
    • समाज
    • अन्तर्वार्ता
    • सुरक्षा/अपराध
    • साहित्य डबली
    • विश्व
    • कोरोना अपडेट
    • नेपाल लाइभ विशेष
    • जीवनशैली
    • भिडियो

    बिजनेस लाइभ

    • अर्थ समाचार
    • बैंक/बिमा/सेयर
    • पर्यटन-उड्डयन
    • अटो
    • पूर्वाधार
    • श्रम-रोजगार
    • कृषि
    • कर्पोरेट
    • सूचना-प्रविधि
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

    इन्टरटेनमेन्ट लाइभ

    • समाचार
    • सिनेमा
    • अन्तर्वार्ता
    • रंगमञ्च
    • फिल्म समीक्षा
    • गसिप
    • संगीत
    • विचार-विश्लेषण
    • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

    स्पोर्टस लाइभ

    • फिचर
    • फुटबल
    • क्रिकेट
    • अन्य
    • लेख-विश्लेषण
    • अन्तर्वार्ता
हाम्रो बारेमा
  • हाम्रो बारेमा
शुक्रबार, असोज ३१, २०८२ Fri, Oct 17, 2025
  • गृहपृष्ठ गृहपृष्ठ
  • राजनीति
  • निर्वाचन विशेष
  • अनुसन्धान
  • बिजनेस लाइभ
  • इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • प्रवास
  • भिडियो

बिजनेस लाइभ

  • अर्थ समाचार
  • बैंक/बिमा/सेयर
  • पर्यटन-उड्डयन
  • अटो
  • पूर्वाधार
  • श्रम-रोजगार
  • कृषि
  • कर्पोरेट
  • सूचना-प्रविधि
  • अन्य
    • बिजनेस लाइभ भिडियो
    • बिजनेस टिप्स
    • अन्तर्वार्ता - विचार

इन्टरटेन्मेन्ट लाइभ

  • समाचार
  • सिनेमा
  • अन्तर्वार्ता
  • रंगमञ्च
  • फिल्म समीक्षा
  • गसिप
  • संगीत
  • विचार-विश्लेषण
  • इन्टरटेनमेन्ट लाइभ भिडियो
  • अन्य
    • सञ्जाल
    • फेसन
    • मोडल

स्पोर्टस लाइभ

  • मुख्य समाचार
  • फिचर
  • फुटबल
  • क्रिकेट
  • अन्य
  • लेख-विश्लेषण
  • अन्तर्वार्ता
साहित्य डबली

जमलका पुलमा मादल बजाउने बिगन रामहरूको कथा बुन्ने राजेन्द्र

64x64
धनु विश्वकर्मा शनिबार, मंसिर ३, २०७९  १८:४०
1140x725

काठमाडौं- पुलमा मादल बजाउने बिगन रामहरूको कथा कसले लेख्छ होला?

कसले सुन्छ होला उनीहरूको दुःखको सुस्केरा? उनीहरूको नियतीको कथा लेखिनेबेला यही हो, सुस्केराको कविता सुनिनेबेला यही हो।

कवि राजेन्द्र तारकिणीले उनै बिगन रामहरूको सुस्केरा हृदयले सुने र कविता लेखे। संविधान दिवसको दिन संयोग जुर्‍यो, राजेन्द्रको कविता संग्रह ‘बिगन रामको मादल’लाई पाठकले हातमा सुम्सुम्याउन पाए।

कवितामा विगनहरूको आँसु यसरी छचल्किएको थियो-
रातभरि पेटीमा जाडोसँग ’लभ’ गरेर
बिगन राम बिहानै पुलमाथि सरेको छ
कठ्यांग्रिएका औंला ठोक्किएर
मादलको खरी रुन्चे भएको छ !
(मानौं, मादलभित्र छ भोकैभोकको ताल
खस्रा हातको चड्कनसँगै
घिन्ताङ–ताङ... रोइरहन्छ) 

राजेन्द्रका लागि कविता हतियार हो, जसले सत्ताहरूसँग विद्रोह गर्छ। संग्रहका कविताले पनि त्यही बोल्छन्। ‘कविहरू शान्त हुन्छन्। कविहरू बाहिर शान्त देखिए पनि भित्र कति अशान्त हुन्छन् !’ राजेन्द्र भन्छन्। 

उनलाई लाग्छ- कविमनलाई एउटै घटनाले उथलपुथल बनाइरहन्छ। ‘आँखैअघि अत्याचार देखिरहँदा बुद्धजस्तो कवि पनि कविताको हतियार उज्याउन थाल्छ,’ राजेन्द्र भन्छन्।

राजेन्द्रको नाम नेपाली साहित्य क्षेत्रमा नयाँ होइन। डेढदशक बढी भयो, बैतडीको पुर्च्यौडीबाट राजेन्द्रका कलमले प्रश्न गर्न थालेका। राजधानी पसेर साहित्य र पत्रकारितालाई उनका कलमले तिखार्ने प्रयत्न गरिरहेका। 

शारीरिक रुपमा फरक क्षमता भएका व्यक्तिलाई समाज किन हेयको दृष्टिले हेर्छ? यो प्रश्नवाचक पीडाले राजेन्द्रको मन घोचिरहन्थ्यो।

Ncell 2
Ncell 2

त्यही घोचाइले जन्मियो चौथो कृति ‘बिगन रामको मादल’।

जमलको आकाशे पुलमा मादल बजाइराख्ने तराईको दलित समुदायमा पर्छन् बिगन राम। दृष्टीविहीन बिगनले राज्यलाई ‘म पनि छु है’ भन्दै मादल बजाएको पनि वर्षौँ भयो। विगन राम जस्तै आफनो अस्तित्व खोजिरहेकाको आवाजलाई अक्षरमा बुनेका छन् राजेन्द्रले ।

घण्टाघर ठूला ठूला परिवर्तनको मात्र साक्षी बसेको छैन। विगनको दैनिकीको पनि साक्षी बसेको छ। शीर्ष कविताका यी पंक्तिमा उनले भनेका छन्- 

घन्टाघरले देखिरहेछ यो सब
र, बेलाबेला अलर्ट गरिरहेछ

शहर सामन्तहरूको मात्र होइन। शहर बिगनहरूको मुखमा माड लगाउने थलो पनि हो। शहर सबै वर्गको हो। एउटा वर्गले अर्का वर्गलाई उत्पीडनमा पारेको राजेन्द्रलाई असह्य छ। तराईंको उत्पीडित समुदायका राम विगनले शहरमा गरेको संघर्षको कथालाई उनले कवितामा अभिलेख  गरेका छन्।

००० 

विसं २०४७, बैतडी पुर्च्यौडी नाकालीगाउँमा राजेन्द्र जन्मिए। सुदूरको विकट गाउँमा जन्मँदाको दुःख उनले पिँधबबाटै भोगेका छन्। 

उनी पढाइमा अब्बल दरिन्थे। तर एकदिन उनको जीवनमा एउटा घटना घट्यो, जसले निकै समयसम्म उनको खुसी खोसिदियो। कक्षा नौ पढ्दापढ्दै हाँडे रोग सिकार भए। रोगको उपचार हुन पाएन, दुर्भाग्यबस् उनले श्रवण शक्ति गुमाए। त्यतिबेला उनलाई बहिरा वा अरु भन्दा फरक छु भनेर स्विकार्न निकै कठिन भयो। ‘कहिलेकाहीँ सत्य स्विकार्न निकै गाह्रो हुने रहेछ। त्यो बेलाको पीडा म कहिल्यै बिर्सन सक्दिनँ,’  उनी सुनाउँछन्।

विकट गाउँमा अस्पताल थिएन। उनले उपचार पाउन सकेनन्। घरमै औषधि उपचार गर्दा पनि निको भएन रोग। अन्ततः सदाका लागि श्रवण शक्ति गुमाउँदा के भयो होला उनको मन? ‘म निकै दुःखी भएँ। त्यो दुःखलाई शक्तिमा बदल्न लेख्न सुरु गरेँँ,’  राजेन्द्र सुनाउँछन्।

०६३ सालतिरको कुरा। उनी आफ्ना वेदनालाई अक्षरमा फिजाउँथे। लेख्थे, लेख्थे र लेखिरहन्थे। कान सुन्न छाडेपछि कतिपयको सहानुभूतिका पात्र बन्नुपर्थ्यो , र खिसी ट्युरीको।

तर, समय त उल्टिँदो रहेछ। कुनैबेला सहानुभूतिका पात्र बनेका राजेन्द्र यतिबेला प्रेरणाका पात्र छन्।

राजेन्द्रले ०६५ सालमा एसएलसी उत्तीर्ण गरे। उच्चशिक्षा अध्ययनका लागि उनी काठमाडौँ हिँडे। बहिरा उच्च मावि नक्सालबाट उनले प्लस टु सकाए।

कलेज पढ्दै गर्दा ०६६ सालमा उनले ‘आमाको बेदना’ कवितासंग्रह प्रकाशन गरे। अर्को वर्ष दोस्रो संस्करण निकाले। ०६७ मै उनले दोस्रो कृति ‘नारी पुजा’ खण्डकाव्य प्रकाशित गरे। 

०६८ मा ‘बहिरो जीवन’ मुक्तक संग्रह प्रकाशित भयो। एक दशकपछि उनले चौथो कृतिका रुपमा कवितासंग्रह निकाले।

उनका लागि यो कविता मात्र हैन, दरिलो प्रश्न पनि हो। बिगन रामहरूको मादलको घिन्ताङ घिन्ताङ लय पनि हो। जुन सत्तामा आसिन नेतृत्वहरूलाई सुनाउन  चाहन्छन्।  

प्रकाशित मिति: शनिबार, मंसिर ३, २०७९  १८:४०

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।

प्रतिक्रिया दिनुहोस्
64x64
धनु विश्वकर्मा
लेखकबाट थप
तिज : सतिप्रथाको एक अवशेष!
बीपीको रोजाइ लिलाबाबु, सुवर्णको हिमालय शमशेर!
अनलाइन सपिङका नाममा ठगी:  देखाउने एउटा, बिक्री अर्कै
सम्बन्धित सामग्री
प्रेम र आकर्षणको मध्यबिन्दुमा ‘देवयानी’ आजभन्दा लगभग चार दशकअगाडिको परिवेश चित्रण गरिएको प्रेमभावनायुक्त उपन्यास हो ‘देवयानी’ । एक विवाहित पुरुषले कुमारी युवतीसँग कायम गरेक... शनिबार, भदौ ७, २०८२
आज विभिन्न कार्यक्रमका साथ मोती जयन्ती मनाइँदै विसं १९२३ साल भाद्रकृष्ण कुशे औँसीका दिन जन्मेर विसं १९५३ साल भाद्रकृष्ण कुशे औँसी कै दिन ३० वर्षको उमेरमा परलोक भएका मोतीराम भट्टले... शनिबार, भदौ ७, २०८२
‘उरमाल’ले पायो मदन पुरस्कार, गिरीलाई जगदम्बाश्री मदन पुरस्कार गुठीले काबिमोको चिया टिप्ने मजदूरहरूको कथामाथि लेखिएको उपन्यास उरमाललाई २०८१ सालको मदन पुरस्कार दिने घोषणा गरेको हो। शुक्रबार, भदौ ६, २०८२
ताजा समाचारसबै
आम नागरिकलाई हत्या गरेर क्रम नरोकिए गाजामा घुसेर हमासलाई सिध्याउने ट्रम्पको चेतावनी शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
प्रधानमन्त्री कार्कीले विभिन्न देशका राजदूतसँग छलफल गर्दै शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
च्याम्पियन बन्ने लक्ष्यसहित आज सामोआसँग खेल्दै नेपाल शुक्रबार, असोज ३१, २०८२
सरकारसँग वार्ता गर्न जेन-जीले समिति बनाउने बिहीबार, असोज ३०, २०८२
जापानलाई हराएसँगै यूएई विश्वकपमा छनोट, सबै टोलीको टुंगो लाग्यो बिहीबार, असोज ३०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
भिडियो ग्यालरीसबै
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन
दुर्गा प्रसाईको पत्रकार सम्मेलन मंगलबार, असोज ७, २०८२
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना
सुरु भयो दशैं, कसरी राख्ने जमरा र घटस्थापना सोमबार, असोज ६, २०८२
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै
पशुपति क्षेत्र, आन्दोलनमा ज्यान गुमाएकाहरुको अन्त्येष्टि गरिदै मंगलबार, भदौ ३१, २०८२
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE
नवनियुक्त मन्त्रीहरुको सपथ ग्रहण || LIVE सोमबार, भदौ ३०, २०८२
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z
जङ्गी अड्डा लाइभ, Gen Z बिहीबार, भदौ २६, २०८२
सबै हेर्नुहोस
ट्रेण्डिङ
बैशाखमा निर्वाचन सार्ने तयारी बिहीबार, असोज ३०, २०८२
जापानलाई हराएसँगै यूएई विश्वकपमा छनोट, सबै टोलीको टुंगो लाग्यो बिहीबार, असोज ३०, २०८२
अमेरिकाबाट फर्किए स्वर्गीय विपीन जोशीका आमा र बहिनी, विमानस्थलमै लिन पुगे इजराली राजदूत बिहीबार, असोज ३०, २०८२
सहकारी ठगहरु सुनका घडी लगाउँछन्, नक्कली डिभोर्स गरेर बस्छन्– प्रधानमन्त्री कार्की बिहीबार, असोज ३०, २०८२
सुन तोलाको साढे २ लाख कट्यो बिहीबार, असोज ३०, २०८२
सबै हेर्नुहोस
अन्तर्वार्ता
ब्रेन ट्युमर आकस्मिक रुपमा देखिने होइन, लक्षणलाई सामान्य रुपमा लिँदा गम्भीर हुन्छः डा राजीव झा, न्युरोसर्जन लक्ष्मी चौलागाईं
महाशिवरात्रिमा भगवान पशुपतिनाथको सहजै दर्शनको व्यवस्था गरिएको छ - डा. मिलनकुमार थापा नेपाल लाइभ
जलवायु परिवर्तनले जुम्लामा समेत डेंगु देखिन थालिसकेको छ : मेयर राजुसिंह कठायत  नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
विचारसबै
जेन-जी क्रान्ति: उपलब्धि, अवसर, चुनौती र अबको उत्तरदायित्व अरुण क्षेत्री
नेपालमा मुख स्वास्थ्य संकट: लाखौँलाई असर गर्ने दन्त रोग किन रोक्न सकिएन? नेपाल लाइभ
युवा उमेरमै किन थाक्छ मन र मस्तिष्क? बर्नआउटको कारण र समाधान डा. प्रज्ञा सिंह
दुर्गमका कर्मचारीको सुरक्षा : चुनौती र समाधान नेपाल लाइभ
सबै हेर्नुहोस
ब्लग
'सुरक्षित' नारा, 'असुरक्षित' वास्तविकता शनिबार, असोज ११, २०८२
जब हेल्थ क्याम्पमै पोस्टमार्टम गराउन खोजियो! शनिबार, भदौ १४, २०८२
प्रेम र आकर्षणको मध्यबिन्दुमा ‘देवयानी’ शनिबार, भदौ ७, २०८२
सबै हेर्नुहोस
लोकप्रिय
बैशाखमा निर्वाचन सार्ने तयारी बिहीबार, असोज ३०, २०८२
जापानलाई हराएसँगै यूएई विश्वकपमा छनोट, सबै टोलीको टुंगो लाग्यो बिहीबार, असोज ३०, २०८२
रोमाञ्चक खेलमा कतारविरुद्ध ५ रनले विजयी, सन्दीपको नाममा पाँच विकेट मंगलबार, असोज २८, २०८२
ओमानविरुद्ध टस जित्दै ब्याटिङ रोज्यो नेपालले, टोलीमा एक परिवर्तन बुधबार, असोज २९, २०८२
ओमान क्रिकेट एकेडेमीमा सामोआविरुद्ध यूएईद्वारा छक्काको वर्षा, २२६ रनको विशाल लक्ष्य बुधबार, असोज २९, २०८२
सबै हेर्नुहोस
Nepal Live
Nepal Live

सम्पर्क ठेगाना

Nepal Live Publication Pvt. Ltd.,
Anamnagar, Kathmandu, Nepal

DEPARTMENT OF INFORMATION
AND BROADCASTING
Regd Number :

1568/ 076-077
अध्यक्ष : अनिल न्यौपाने

टेलिफोन

News Section: +977-1-5705056
Account : +977-1-5705056
Sales & Marketing: 9841877998 (विज्ञापनका लागि मात्र)
Telephone Number: 01-5907131

ईमेल

[email protected]
[email protected]

मेनु

  • गृहपृष्ठ
  • मुख्य समाचार
  • बिजनेस लाइभ
  • ईन्टरटेनमेन्ट लाइभ
  • स्पोर्टस लाइभ
  • महाधिवेशन विशेष
  • अभिलेख
  • कोरोना अपडेट
  • स्थानीय निर्वाचन
  • प्रतिनिधि सभाकाे निर्वाचन
  • युनिकोड
Nepal Live

सूचना विभाग दर्ता नं.

१५६९/०७६-७७

ईमेल

[email protected]
© 2025 Nepal Live. All rights reserved. Site by: SoftNEP
सर्च गर्नुहोस्